افت و خیز منتخبان تولید

تعادل|

بر اساس آمار منتشر‌شده از سوی معاونت بررسی‌های اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران 53 کالا در 5 ماه نخست سال 98 به عنوان کالاهای منتخب برگزیده شده‌اند که از این تعداد 28 کالا، منتخب صنعتی، 13 کالا منتخب معدنی و 12 کالا منتخب شیمیایی و پتروشیمی بوده‌اند. در این میان 2 کالای اوره و اکریلونیتریل بوتادین استایرن در گروه کالاهای منتخب شیمیایی و پتروشیمی وجود داشته‌اند که تولید آنها در مرداد ماه امسال نسبت به تیر ماه همین سال با تغییر جهت مثبت بیش از 20 درصدی مواجه بوده‌اند. اما کالاهایی دیگری نیز وجود داشته‌اند که روندی در جهت منفی داشته اند؛ تولید کالاهایی که در مرداد ماه نسبت به تیر ماه 98 با تغییر جهت منفی بیش از 20 درصدی همراه بوده است. از جمله این کالاها می‌توان به وانت، کامیون کشنده، ماشین لباسشویی، کارتن، تراکتور و پودر شوینده در گروه کالاهای منتخب صنعتی و پلی بوتادین رابر در گروه کالاهای منتخب شیمیایی و پتروشیمی اشاره کرد. همچنین تولید برخی کالاها در مرداد ماه امسال نسبت به مرداد سال گذشته با تغییر جهت مثبت بیش از 20 درصدی همراه بوده است که از جمله آنها می‌توان به انواع کاغذ، الکتروموتور، ماشین لباسشویی و نئوپان در گروه کالاهای صنعتی؛ چینی بهداشتی، شیشه جام و ظروف شیشه‌ای در گروه کالاهای منتخب معدنی و همچنین اپوکسی رزین و پلی وینیل کلراید در کالاهای منتخب شیمیایی و پتروشیمی اشاره کرد. این در حالی است که در مدت زمان یاد شده برخی کالاها تغییر جهت منفی بیش از 20 درصدی را تجربه کرده‌اند. کامیون کشنده، اتوبوس، مینی‌بوس، ون و انواع سواری در کالاهای منتخب صنعتی؛ شمش آلومینیوم در گروه کالاهای منتخب معدنی و پلی بوتادین رابر و پلی کربنات در گروه کالاهای منتخب شیمیایی و پتروشیمی از جمله کالاهایی بوده‌اند که در این برهه زمانی روند منفی را طی کرده‌اند.

   نگاه اجمالی به وضعیت تولید

بر اساس این گزارش، مرداد ماه امسال تولید برخی کالاها نسبت به ماه‌های گذشته همچنان روندی نزولی طی کرده‌اند. انواع سواری، اتوبوس مینی‌بوس و ون، کمباین، نئوپان، روغن موتور (تصفیه اول)، دوده، نخ پلی استر، تلویزیون و کولر آبی در گروه کالاهای منتخب صنعتی؛ محصولات فولادی، شمش آلومینیوم و سنگ آهن در گروه کالاهای منتخب معدنی و پلی‌استایرن، پلی‌وینیل‌کلراید و استایرن بوتادین رابر در گروه کالاهای منتخب شیمیایی و پتروشیمی از جمله این کالاهای تولیدی هستند.

لازم به ذکر است، متوسط نرخ رشد ماهیانه طی 5 ماهه نخست سال 98 در گروه کالاهای منتخب صنعتی در بیشترین میزان مربوط به انواع تلویزیون با 50 درصد افزایش، ماشین لباسشویی با 40 درصد افزایش و یخچال و فریزر با 29 درصد افزایش و در کمترین میزان مربوط به کولر آبی با منفی 28 درصد، کارتن با منفی 5 درصد و دوده با منفی 2 درصد بوده است. اما این آمار نشان می‌دهد که متوسط نرخ رشد ماهیانه در مدت زمان یاد شده در گروه کالاهای منتخب معدنی در بیشترین میزان مربوط به چینی بهداشتی با افزایش 16 درصد، کنسانتره زغال‌سنگ با افزایش 11 درصد و سیمان با افزایش 10 درصدی و در کمترین میزان مربوط به سنگ آهن با منفی 2.3 درصد، کاتد مس با منفی 1.6 درصد و شمش آلومینیوم با منفی 1 درصد بوده است. در این میان گروه کالاهای منتخب شیمیایی و پتروشیمی نیز پس از بررسی نشان می‌دهد متوسط نرخ رشد ماهیانه در مدت زمان مذکور در بیشترین میزان مربوط به اپوکسی رزین با افزایش 35 درصد، اکریلونیتریل بوتادین استایرن با افزایش 4.4 درصد و پلی‌اتیلن با افزایش 2.3 درصد و در کمترین میزان مربوط به پلی بوتادین رابر با منفی 23 درصد، پلی استایرن با منفی 3 درصد و استایرن بوتادین رابر با منفی 2.6 درصد بوده است.

   فرازهایی از تولید کالاهای صنعتی

اطلاعات منتشر شده در این گروه کالاهای تولید شده منتخب صنعتی نشان می‌دهد که تولید انواع سواری که در فروردین ماه 1398 به کمترین مقدار خود طی 5 ماهه اخیر رسیده بود، در اردیبهشت ماه افزایش و سپس در خرداد ماه 1398 مجددا کاهش یافت، اما در تیرماه 1398 میزان تولید این محصول نسبت به خرداد تغییر چندانی نداشته و در سطح 62 هزار دستگاه باقی مانده و پس از آن در مرداد ماه 1398 با کاهش 29.1 درصدی به 44.2 هزار دستگاه رسیده که نسبت به مرداد ماه سال گذشته حدود 48 درصد کاهش یافته است.

همچنین تولید اتوبوس، مینی‌بوس و ون نیز پس از آنکه در تیر ماه 1397 بیشترین میزان خود را طی سال گذشته تجربه کرد، با یک روند نزولی تا فروردین ماه 1398 مواجه شد و به 104 دستگاه رسید، سپس تا خرداد ماه 1398 روند صعودی را طی کرده و به 182 دستگاه رسیده است. در تیرماه 1398 میزان تولید این کالاها با کاهش 15 درصدی نسبت به خردادماه حدود 155 هزار دستگاه بوده و پس از آن در مرداد ماه 1398 همچنان به روند نزولی خود ادامه داده و با کاهش 5.8 درصدی نسبت به ماه قبل، به 146 دستگاه رسیده که نسبت به مقدار مشابه سال گذشته رشد منفی 67 درصدی را تجربه کرده است.

میزان تولید روغن‌های نباتی در فروردین 1398 با رشد منفی 34 درصدی نسبت به ماه قبل خود همراه بوده و پس از آن در اردیبهشت افزایش یافته و مجددا در خرداد 1398 کاهش پیدا کرده و به 123 هزارتن رسیده است. میزان تولید این محصول در تیرماه 1398 با رشد 10.5 درصدی نسبت به خرداد 1398 به حدود 136 هزارتن رسیده پس از آن مجددا در مرداد 1398 حدود 7 درصد کاهش یافته و به 127 هزارتن رسیده است. شایان ذکر است میزان تولید این کالا در مرداد 1398 نسبت به مرداد 1397 رشد حدود 31 درصدی را تجربه کرده است. میزان تولید داروی انسانی پس از کاهش حدود 39 درصد در فروردین 1398 نسبت به اسفند 1397 به 1.9 میلیارد عدد رسید. این در حالی است که پس آن میزان تولید این کالا در اردیبهشت 1398 به 3.8 میلیارد افزایش یافته و در ادامه در خردادماه به 3.7 میلیارد عدد کاهش پیدا کرده است. در تیرماه 1398 میزان تولید این کالا با رشد حدود 11 درصدی نسبت به ماه گذشته همراه بوده و به 4.1 میلیارد عدد رسیده (بیشترین مقدار طی یک سال گذشته) است. پس از آن در مردادماه حدود 5 درصد افت کرده و به 3.9 میلیارد عدد رسیده که نسبت به مقدار مشابه سال گذشته حدود 26 درصد افزایش یافته است.

میزان تولید انواع کاغذ پس از کاهش 22 درصدی در فروردین 1398 نسبت به اسفند 1397، روند صعودی را تا خرداد ماه طی کرده است. تولید این کالا در تیرماه سال 1398 با کاهش 4 درصدی نسبت به خردادماه حدود 86 هزارتن بوده و پس از آن در مرداد 1398، حدود 2 درصد رشد یافته و به 87 هزار تن رسیده است. شایان ذکر است میزان تولید این کالا در مرداد 1398 نسبت به مرداد 1397 حدود 55 درصد افزایش یافته است.

   در کالاهای معدنی چه گذشت؟

بررسی‌های انجام شده در این گروه کالاهای تولید شده منتخب معدنی نشان می‌دهد که میزان تولید فولاد خام در تیر 1398با کاهش 5 درصدی نسبت به خرداد 1398 حدود 1.94 میلیون تن بوده و پس از آن در مرداد 1398 با افزایش 1.5 درصدی به حدود 1.97 میلیون تن رسیده است که این مقدار نسبت به مقدار مشابه سال گذشته حدود 5 درصد رشد کرده است. همچنین روند نزولی تولید محصولات فولادی که از خرداد 1398 آغاز شده بود، در مرداد 1398 نیز تداوم داشته و با کاهش 2.5 درصدی به حدود 1.7 هزارتن رسیده که نسبت به مرداد 1397 رشد حدود 7 درصدی را تجربه کرده است. تولید شمش آلومینیوم که از خرداد 1398 به آرامی کاهش یافته بود، به روند نزولی خود تا مرداد 1398 نیز همچنان ادامه داده و به 19.9 هزارتن رسیده که نسبت به مرداد 1397 حدود 36 درصد افت کرده است. روند نزولی تولید سنگ آهن در مردادماه نیز همچنان ادامه داشته و با کاهش 4 درصدی به 2.6 میلیون تن رسیده است. این رقم نسبت به مرداد 1397 حدود 4.5 درصد کاهش یافته است. تولید کنسانتره زغال سنگ در تیرماه 1398 نسبت به خرداد 1398 حدود 10 درصد افزایش یافته و برابر با 144 هزارتن بوده سپس در مرداد 1398 مجددا کاهش یافته و به 143 هزارتن رسیده است. که این مقدار نسبت به مرداد ماه سال 97 معادل 5.1 درصد افزایش یافته است.

   آمار منتخبین شیمیایی و پتروشیمی

آمارهای منتشر شده در این حوزه نیز نشان می‌دهد که روند صعودی تولید پلیاتیلن در تیرماه و مردادماه 1398 نیز ادامه یافته و به ترتیب به 425 هزارتن و 427 هزارتن رسیده؛ اگرچه که از سرعت رشد آن نسبت به خرداد ماه کاسته شده است. تولید این محصول در مرداد 1398 نسبت به مرداد 1397، 8 درصد افزایش یافته است. تولید پلیپروپیلن از فروردین 1398 تا تیرماه روند نزولی کندی را در پیش گرفته و در تیرماه 1398 با کاهش حدود 3 درصدی نسبت به خرداد 1398، حدود 69 هزارتن بوده است. پس از آن در مرداد 1398 با 6.8 درصد رشد نسبت به تیرماه به 74 هزارتن رسیده که نسبت به مقدار مشابه سال گذشته 7 درصد افت کرده است. میزان تولید پلی استایرن در اردیبهشت 1398 پس از افزایش 21 درصدی نسبت به فروردین 1398، حدود 46 هزارتن شده و پس از آن در خرداد 1398، 21 درصد کاهش یافته و به 36 هزارتن رسیده است. روند نزولی تولید این محصول در تیرماه و مردادماه 1398 نیز ادامه یافته و برای هرکدام به حدود 33 هزارتن رسیده است. تولید این محصول در مرداد 1398 نسبت به مرداد 1397 با کاهش 17.5 درصدی همراه بوده است. روند نزولی تولید اوره در مرداد 1398 متوقف شده و با رشدی حدود 26 درصدی نسبت به تیرماه به 558 هزارتن رسیده است. این مقدار نسبت به مرداد 1397 با افزایش حدود 4 درصدی همراه بوده است. روند نزولی تولید این آمونیانک نیز در مرداد 1398 متوقف شده و با رشد 19 درصدی نسبت به تیرماه به 382 هزارتن رسیده است. این مقدار نسبت به مرداد 1397 با افزایش حدود 5.4 درصدی همراه بوده است.

تولید پلی بوتادین رابر از فروردین 1398 با روند نزولی تا مرداد 1398 مواجه بوده به گونه‌ای که میزان تولید این محصول در مرداد به یک هزارتن رسیده که نسبت به نسبت به تیر 1398 با کاهش شدید حدود 71 درصدی همراه بوده است. این مقدار نسبت به مرداد 1397 با کاهش حدود 67 درصدی همراه بوده است. روند صعودی تولید پلی‌کربنات در مرداد 1398 متوقف شده و با حدود 8 درصد کاهش نسبت به تیر 1398، به 1.2 هزارتن رسیده است. این مقدار نسبت به مرداد 1397 حدود 29.5 درصد کاهش یافته است.

همچنین روند صعودی تولید اپوکسی رزین تا مرداد 1398 ادامه یافته و با رشد 80 درصدی نسبت به تیر 1398 به 900 تن رسیده که بیشترین مقدار تولید این کالا از ابتدای سال 1398 بوده است. این مقدار نسبت به مرداد 1397 بیشاز دو‌برابر شده است.