میخ محکم «شل» برای ماندگاری طولانی در پروژههای گازی ایران
گروه انرژی
نوع قراردادهای نفتی ایران، به واسطه تغییر شرایط بازار سرمایهگذاری صنعت نفت در سالهای تحریم، اکنون دیگر کهنه و قدیمی به نظر میرسد. هر چند ایران خود در اقدامی که به ذات مناسب محسوب میشد در سال92 توسط کمیتهیی در قراردادهای نفتی بازنگری انجام داد؛ اما به واسطه عدم اطلاع شرکتهای بزرگ نفتی از ذات این قراردادها، هنوز انتقادهایی از سمت این سرمایهگذاران به ساختار سابق که «بیع متقابل» نام داشت وارد میشود. البته نباید این نکته را نیز فراموش کرد که بهطور قطع شرکتهای سرمایهگذار همواره در پی بالابردن سود و کم کردن میزان ریسک در سرمایهگذاری هستند و مانند یک خریدار که وقتی وارد مغازه میشود به طرق مختلف سعی در کاهش هزینه پرداختی دارد، آنها نیز در هیچ شرایطی همه فاکتورها را مثبت ارزیابی نخواهند کرد. اما به هر حال سیمون هنری مدیرمالی شرکت نفتی هلندی- انگلیسی رویال دات شل روز پنجشنبه در حاشیه یک کنفرانس به «نامتوازن» بودن ریسک سرمایهگذاری در صنعت نفت ایران در گذشته اشاره کرده است. هر چند هنری در صحبتهای خود کاملا تمایل این شرکت برای بازگشت به ایران را عنوان کرده؛ اما با این گفته نشان داده که آنها برای «مذاکره» با پیششرطهایی اینچنینی وارد خواهند شد. هنری در اظهارنظری جالب بیان کرده است که ایرانیها «مذاکرهکنندگان خوبی» هستند و به همین واسطه «هر شخصی که فکر میکند میتوان ظرف ١٢ماه ناگهان یک قرارداد بسیار بزرگ با ایران امضا کرد، سادهلوح است.» البته اظهارات هنری نشان میدهد که آنها از ساختار قراردادهای جدید نفتی ایران، چندان نیز بیاطلاع نیستند. مدیرمالی شرکت رویال دات شل بیان کرده است که مذاکرات آنها برای بازگشت به ایران اکنون بر سر زمانهای «طولانی» بوده و برای تنها 2 یا 3 سال نیست. به گزارش «تعادل» تا پیش از قراردادهای جدید نفتی ایران که طبق اظهارات مهدی حسینی رییس کمیته بازنگری در قراردادها، امکان حضور سرمایهگذاران تا 20سال در صنعت نفت ایران را فراهم کرده است، قراردادهای قدیمی این امکان را دراختیار طرفین سرمایهگذار نمیگذاشتند. این مساله همواره یکی از نکات مورد انتقاد بود. نکتهیی که البته نه تنها به ضرر شرکت طرف حساب، بلکه به ضرر پروژههای صنعت نفت نیز بود که بعد از خروج شرکت موردنظر، متولی نامعلومی پیدا میکردند و شرکت طرف قرارداد با ایران تعهد خاصی در قبال سالهای بعد از حضور خود نداشت. به هر روی آقای هنری بیان کرده است: «چنانچه تحریمهای بینالمللی علیه صنعت نفت و گاز ایران لغو شود که انتظار میرود تا پایان امسال نیز این اتفاق رخ دهد، شرکت انگلیسی- هلندی شل تمایل دارد به پروژههای توسعه و برداشت گاز از ذخایر متعارف ایران بازگردد.» او تصریح کرده است: ایران ذخایر گازی عظیمی دارد بنابراین فرصتهای مطلوبی برای حضور و سرمایهگذاری در پروژههای گازی این کشور همراه با شرایط قراردادهای مناسب بهطوری که هزینه ریسک میان دو طرف مشترک یا حداقل مقداری از آن برای شرکتها درنظر گرفته شود، وجود دارد. هنری با بیان اینکه شل، خواهان بازگشت به ایران در زمان مناسب است، گفته است: من متوجهم که ایرانیها خواهان سرمایهگذاری شرکتهایی مانند شل هستند. او بیان کرده است: ایرانیها مذاکرهکنندگان خوبی هستند، هر شخصی که فکر میکند میتوان ظرف ١٢ماه ناگهان یک قرارداد بسیار بزرگ با ایران امضا کرد، سادهلوح است.