نگاهی به وضعیت بازار آتی سکه و سهام در ایران
شاید یکی از بدترین لحظات زندگی کاری هر سهامداری، شروع ریزش قیمت سهم است چراکه پیشبینی صعودی شدن سهم اشتباه از آب در آمد و نمیتواند معامله کند یا معامله انجام شده روی آن سهم در حال زیاندهی است یا حتی در بهترین حالت قصد دارد نزول قیمت را برای پیدا کردن کف مناسب خرید دنبال کند. در هر حالت سودی در کار نیست و هر چه هست انتظار است و نگرانی. گرچه این جزئی از طبیعت این کار یعنی دنیای معاملهگری در بورس است اما میتواند جایگزین مناسبی داشته باشد. اگر به کتابهای آموزشی نوشته شده در سالهای بین 1900 تا 1970میلادی مراجعه کنید که مربوط به دوران سنتی فعالیت در بورسهای مختلف دنیا در زمانی که خبری از اینترنت و ابزارهای امروزی نبوده است با مثالهای متعددی از معاملات در بازار آتی مواجه خواهید شد که در کنار خرید سهام گزارش میشود. بازاری با امکان همزمان خریدوفروش که از گذشته مورد توجه معاملهگران بوده و مزایای آن موجب گسترش آن در جهان شده است. مطمئنا لازم است تا همه بدانند که میتوانند از نزول بازار نیز سود کسب کنند و همواره پس از تحلیل و بررسی سهام، موقعیتهای مناسب معامله را چه در وضعیت مثبت و چه در وضعیت منفی یافته و اقدام به خریدوفروش کنند، بنابراین دیگر بازار خوب یا بد وجود نخواهد داشت و انتظار کشیدن چندین ماهه نیز بیمعنی شده و آنچه ضروری بهنظر میرسد تلاش برای تحلیل دقیق و علمی بازار است. از لحاظ روانشناسی هم اوضاع بهتر میشود و نگرانی که خود باعث اخذ تصمیمات نادرست است کاهش مییابد. در ایران و طی چند سال اخیر، بالاخره بازار آتی سکه سپس آتی سهام آغاز به کار کرد و سازوکارهای اولیه خوبی نیز ایجاد شد. البته درست است که با تاخیر چندین ساله شاهد ثبت معاملات آتی در ایران هستیم اما آنچه مهمتر بهنظر میرسد تاخیر در امور اطلاعرسانی، آموزش و گسترش کار است. با نگاهی سریع به حجم معاملات، گزارشهای آماری، گزارش رسانهها، خدمات و میزان همکاری کارگزاریها و وجود امکانات نرمافزاری مناسب در مییابیم که هنوز تمایل واقعی برای توسعه بازاری که سالهاست در جهان فعالیت میکند وجود ندارد. نحوه خریدوفروش در بازار آتی، همان شیوه سنتی فروش گندم و برنج است که منفعت دوجانبه در قراردادهایش لحاظ شده و تولیدکننده را از هماکنون برای فروش محصولش در آینده مطمئن کرده و خریدار را نیز همیشه از نوسانات قیمت راضی نگه میدارد. وجود چندین قرارداد با سررسیدهای مختلف، اختیار در ثبت خرید یا فروش اولیه و بهکارگیری ترفندهایی ازجمله هدج و آربیتراژ از مزایای این بازار نسبت به بازار سهام است لذا برای تکمیل سبد سهامداران و معاملهگران، بهتر است امکان و آگاهی مناسب برای معامله در همه بازارهای مالی بهطور یکسان و همزمان فراهم شود.