مهرداد بذرپاش؛ عضو کنونی هیات رییسه مجلس شورای اسلامی و مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا در سال 87
سیاست انبساطی دولت در افزایش نقدینگی چقدر می‌تواند در خروج خودروسازان داخلی از رکود موثر واقع شود؟
تحریک طرف تقاضا یکی از روش‌های توصیه شده برای خروج از رکود در همه جای دنیا است. تحریک طرف تقاضا اگر با مکانیزم‌های اقتصادی دیگر همراه باشد، موثر است؛ اما در حالی که واردات از درگاه قانونی و همچنین واردات قاچاق هر روز رو به افزایش است، عملا تحریک طرف تقاضا با روش‌های دیگر در مدت متوسط بی‌اثر می‌شود؛ چراکه که عرضه به واسطه تولید داخلی عملا در برابر حجم انبوه کالای وارداتی فرصت رقابت نمی‌یابد.
به بیان دیگر، تحریک تقاضا، تحریک عرضه است. در این شرایط شرکت‌ها می‌توانند با افزایش تولیدات و با درنظر داشتن موجودی انبارها، چرخ تولید را به حرکت درآورده و خود را از رکود خارج کنند. این موضوع به زیرمجموعه‌های صنعت خودرو قابل تعمیم است؛ زیرا این صنعت به خطوط تولید کارخانه‌های خودروسازی خلاصه نمی‌شود و واحدهای تولیدی بسیاری را به تکاپو وادار می‌کند که این اصناف کوچک و در عین‌حال تاثیر‌گذار همواره در معرض شکست در رقابت با انبوه کالای وارداتی قرار دارند.
در اینجا البته، کیفیت و قیمت، به نفع طرف تقاضا نیست و عملا تغییر در تولید که راه اصلی خروج از رکود است، تحقق نمی‌یابد. کیفیت قطعات و محصولات تولید داخل که در صنعت خودرو به کار بسته می‌شوند، تاحدی قابل دفاع است اما محدودیت منابع مالی تولیدکنندگان و افت تیراژ در حال حاضر نفس این اصناف را گرفته است. پس باید به اتخاذ تدابیری در جهت هدفمندی و کنترل بازار وارداتی کشور و تصمیم‌گیری جدی برای جلوگیری از ورود کالای قاچاق و واردات بی‌رویه اندیشید؛ در غیر این صورت، همه روش‌های تحریک طرف تقاضا، عبث و بیهوده خواهد بود.
چه عاملی باعث شد مردم از وام خودرو استقبال کنند؟
این میزان وام با اینکه با نرخ سود تسهیلات بالا اعطا می‌شود ولی به دلیل سختگیری‌های شدیدی که بانک‌ها در برابر ارائه تسهیلات از خود نشان می‌دهند و دریافت وام را برای مردم سخت می‌کنند، از دیدگاه متقاضیان می‌تواند فرصت مناسبی برای افزایش نقدینگی تلقی شود؛ از این‌رو تسهیلات خرید خودرو مورد توجه مشتریان خودرو داخلی قرار گرفت. اما اینکه بانک مرکزی حدود یک میلیارد دلار منابع را این‌گونه به خودروسازی اختصاص داد، برای صنایع دیگر انتظارتی را ایجاد کرد.
سوال فعلی از بانک مرکزی این است؛ در حالی که کشور مدت‌ها است با رکود دست و پنجه نرم می‌کند، چرا تاکنون از وجود چنین اعتباراتی برای ارائه تسهیلات حرفی به میان نیاورده بودند و این تسهیلات را با تعویق به صنعت کشور تزریق کردند و اگر منابع مورد نیاز قابل تامین نبود، در حال حاضر اعتبارات اعطایی به خودروسازان از چه منابعی تامین شده است؟
تناقض‌های عملکردی در اجرای طرح خروج از رکود دولت برای خودروسازان را چطور ارزیابی می‌کنید؟
طبیعتا دولت باید به وعده‌هایی که داده بود، عمل می‌کرد. اما تقلیل زمان بازپرداخت، افزایش نرخ سود تسهیلات از 12 به 14درصد، بازه زمانی ثبت‌نام و تعیین سقف برای فروش خودروها، مواردی بود که درنهایت با وعده‌های دولت و مدیران خودروساز هم‌خوانی نکرد و شائبه‌هایی را در این زمینه رقم زد. در حوزه بسته‌های پیشنهادی اقتصادی کوتاه‌مدت، یکی از اصولی که باید مدنظر قرار گیرد اعتماد است؛ چراکه مردم ابتدا به سخنان مدیران اعتماد می‌کنند و سپس تصمیم اقتصادی خود را می‌گیرند.
در کنار اینها مسوولی در بانک مرکزی اعلام کرد که توافق ما با خودروسازان برای خالی کردن انبارهایشان 50هزار دستگاه بود که این تعداد را به 100هزار خودرو افزایش دادیم و عملا هدف، کمک به مردم نبود بلکه کمک به خالی کردن انبار خودروسازان بود؛ البته با درنظر داشتن شرایط کنونی خودروسازان، به نظر می‌رسد دولت آنچه نیاز حال حاضر خودروسازان بود را به خوبی برآورده کرد؛ چرا که صنعت خودرو بخشی از صنایع محوری کشور است که بخش قابل توجهی از نیروی کار کشور را در خود جای داده است.
