برداشتن یک گام دیگر برای اجرای رسمی برجام
سازمان بینالمللی انرژی اتمی روز گذشته متن کامل سند رسمی مدرنسازی راکتور اراک که به امضای کشورهای 1+5 رسیده است را منتشر کرد. بنابر توافق صورت گرفته میان ایران و گروه 1+5 دو طرف تعهداتی مبنی بر اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) متقبل شده که یکی از این تعهدات، اقداماتی از سوی ایران در مجتمعهای اراک، نطنز و فردو است.
در همین خصوص محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران گفت: یقین داریم که در نتیجه این کار راکتور بسیار پیشرفتهتر و دارای قابلیتهای بیشتری خواهد بود و همکارم آقای دکتر صالحی قبلا در این زمینه توضیحاتی ارائه کردند؛ ضمن اینکه کار مذاکره سند با همکاری سازمان انرژی اتمی تمام شده و سند امضا شده است. وی همچنین درباره اجلاس آتی وین اظهار کرد: یک نشست در رابطه با آژانس در روزهای آینده در وین خواهیم داشت که همکاران من با دبیرخانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره نتیجه توافقی که ما در حاشیه اجلاس وین داشتیم(برای حل و فصل موضوعات گذشته و حال) گفتوگو خواهند کرد. همچنین دومین جلسه کمیسیون مشترک برجام را دوستان ما در روزهای آینده در وین خواهند داشت که نحوه اجرای توافق را مشخص میکنند.
متن کامل سند رسمی مدرنسازی راکتور اراک به امضای محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران، وانگ یی وزیر خارجه چین، لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه، فرانک والتر اشتاین مایر وزیر خارجه آلمان، سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه، فیلیپ هاموند وزیر خارجه بریتانیا، جان کری وزیر خارجه امریکا و فدریکا موگرینی نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور سیاست خارجی و امنیتی رسیده است.
متن کامل این سند که توسط سازمان انرژی اتمی منتشر شده به شرح زیر است:
چین، فرانسه، آلمان، فدراسیون روسیه، بریتانیا و ایالات متحده امریکا همراه با نماینده عالی اتحادیه اروپایی در امور خارجه و سیاست امنیتی از این به بعد «1+5» و جمهوری اسلامی ایران که از این پس در مجموع با عنوان «طرفین» از آنان یاد میشود با یادآوری، تعهد قوی 1+5 و ایران، مطابق با برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) برای بازطراحی و بازسازی راکتور مدرن شده تحقیقاتی آب سنگین اراک(پروژه مدرنسازی اراک) همچنین با یادآوری، تعهد ایران مطابق با برجام که براساس آن مسوولیت کلی اجرای پروژه مدرنسازی اراک را بر عهده دارد و مسوولیتهای برعهده گرفته شده توسط 1+5 مطابق با برجام مرتبط با پروژه مدرنسازی و ارائه مساعدتهای لازم به ایران در جهت بازطراحی و بازسازی این راکتور با استقبال از بیانیه مشترک چین، ایران و ایالات متحده امریکا در مورخ 26مهر 1394(18اکتبر 2015) با ابراز تمایل نسبت به ایجاد چارچوبی که منعکسکننده تعهد قوی آنان پیرامون پروژه مدرنسازی باشد با تاکید مجدد بر هدف مشترک آنان در جهت فراهم کردن مسیری مطمئن برای پروژه مدرنسازی، که نتیجه آن حصول اطمینان از شروع بدون تاخیر پروژه مدرنسازی باشد، تعهدات ذیل را مورد تایید
قرار میدهند:
1- ایران به عنوان مالک و مدیر پروژه، نقش رهبری را (در آن) خواهد داشت و مسوولیت ارائه برنامه زمانبندی شده و اجرای کلی پروژه مدرنسازی اراک را بر عهده دارد. پروژه مدرنسازی اراک در برگیرنده طیف وسیعی از فعالیتها شامل، و نه محدود به، اجرای کلیه اقدامات، طراحی راکتور مدرن و آزمایشگاههای فرعی، تولید و کیفیتسنجی سوخت، درخواست و صدور مجوزها همچنین ساخت و عملیاتی کردن راکتور و آزمایشگاههای فرعی آن است.
2- 1+5 در راستای حمایت از پروژه مدرنسازی اراک در مجموعه فعالیتهایی مبتنی بر همکاری مشارکت خواهد کرد و در چارچوب یک گروه کاری، که بر مبنای یادداشت تفاهم بین 1+5 تشکیل میشود، پروژه مدرنسازی اراک را متعاقب مشورت با ایران مورد حمایت قرار خواهد داد. اینگونه فعالیتهای مبتنی بر همکاری ازجمله شامل طراحی راکتور، تولید و ارتقای سوخت، ایمنی، تهیه و تولید اجزای راکتور و مدیریت مصرف سوخت به شکلی که در سند یادداشت تفاهم آمده است، خواهد بود.
3- شرکتکنندگان در گروه کاری در مطابقت با قوانین داخلی خود، متعهد به ارائه کمک برای بازطراحی و بازسازی راکتور اراک و آزمایشگاههای فرعی آن به شرح ذیل هستند:
الف: چین در طراحی و ساخت راکتور مدرن شده مشارکت میکند که مشتمل بر حوزههایی همچون مهندسی طراحی راکتور، خدمات فناوری مهندسی، تامین تجهیزات و ساخت سوخت برای بازگذاری اولیه هسته مرکزی بر مبنای ترتیبات تجاری خواهد بود. چین رییس مشترک گروه کاری 1+5 است.
ب: ایالات متحده امریکا، پشتیبانی فنی و بازنگری در طراحی راکتور مدرن شده همراه با تحلیل طراحی سوخت و استانداردهای ایمنی جهت تضمین سازگاری با شرایط و مشخصات کلیدی راکتور مدرن شده را به گونهیی که در برجام درج شده، ارائه خواهد کرد. امریکا رییس مشترک گروه کاری 1+5 است.
پ: فرانسه در بازبینی طراحی راکتور، ارائه تجهیزات بر مبنای ترتیبات تجاری و دریافت و مدیریت سوخت مصرفی بر مبنای ترتیبات تجاری مشارکت میکند.
ت: انگلستان در بازبینی در طراحی راکتور، آموزش ایمنی و امنیت و تامین تجهیزات بر مبنای ترتیبات تجاری مشارکت میکند.
ث: آلمان در بازبینی طراحی، مطالعات امکانسنجی تامین تجهیزات بر مبنای ترتیبات تجاری مشارکت میکند.
ج: روسیه خدمات مشاورهیی و دسترسی به متخصصان را براساس اعلام نیاز روسای مشترک گروه کاری 1+5 فراهم خواهد کرد.
چ: نماینده عالی اتحادیه اروپایی به عنوان هماهنگکننده کمیته مشترک، فرآیند تایید طراحیهای مربوطه و در صورت نیاز، صادرات تجهیزات لازم برای پروژه مدرن کردن را تسهیل میکند.
4- یک مشارکت بینالمللی متشکل از ایران و گروه کاری، پروژه مدرنسازی راکتور اراک را انجام خواهد داد. چین و امریکا به عنوان روسای مشترک گروه کاری 1+5 مسوولیت هماهنگی گروه کاری، تسهیل ارائه پاسخ سریع توسط گروه کاری به درخواست مساعدت از سوی ایران مشتمل بر پاسخهای منسجم در زمینه بازبینی طراحی و عمل به عنوان رابط به نیابت از گروه کاری با کمیسیون مشترک و آژانس بینالمللی انرژی اتمی هستند. چین به عنوان رابط اولیه بین گروه کاری 1+5 و ایران، ارتباط بین ایران و گروه کاری را در طول اجرای پروژه مدرنسازی اراک تسهیل خواهد کرد.
5- ایران در سریعترین زمان ممکن، برنامه زمانبندی پنج ساله خود شامل مراحل اصلی را تدوین و با گروه کاری 1+5 در میان خواهد گذاشت. گروه کاری سریعا برنامه زمانبندی ارائه شده توسط ایران را بازبینی و نقطه نظرات خود را به ایران ارائه خواهد کرد.
6- گروه 1+5 و ایران تعهد جدی خود را جهت همکاری برای تدوین طراحی نهایی راکتور مدرن شده و متعاقبا طراحی نهایی آزمایشگاههای فرعی اعلام میدارند، (این اعلام تعهد) در راستای آمادگی برای ارسال طراحی نهایی راکتور مدرن شده و طراحی نهایی آزمایشگاههای فرعی برای بررسی و تایید توسط کمیسیون مشترک پیش از ساخت آنهاست. کمیسیون مشترک قصد دارد ظرف مدت سه ماه بعد از دریافت طراحی کامل و نهایی، آن را بازبینی و تایید خود را اعلام دارد. در همین راستا گروه 1+5 و ایران قصد دارند تمامی همت خود را به کار گیرند تا اطمینان حاصل شود که طراحی نهایی راکتور مدرن شده و آزمایشگاههای کمکی به شکلی که به کمیسیون مشترک ارائه شده به وضوح معیارهای تعیین شده در برجام را مراعات کرده است. هدف از این کار تسهیل بازبینی و اعلام تایید توسط کمیسیون مشترک منطبق با برجام است.
7- اختلافات و نگرانیها درخصوص اجرای این سند رسمی ازجمله ادعاهای مرتبط با عدم اجرا یا تاخیرهای بیمورد توسط هر یک از طرفین در ارتباط با تعهداتشان را میتوان برای بحث و حل و فصل مطابق با برجام به کمیسیون مشترک ارجاع داد.
8- هیچ چیز در این سند رسمی به هیچ وجه تغییر یا اصلاحی در برنامه جامع اقدام مشترک ایجاد نمیکند. در صورت تعارض میان این سند رسمی و برنامه جامع اقدام مشترک، برنامه جامع اقدام مشترک برتری دارد.
9- این سند رسمی پس از امضای همه مشارکتکنندگان اجرایی خواهد شد.