حذف نابرابری در سلامت تا سال2030
گروه اقتصاد اجتماعی محمد مهدی حاتمی برابری در دسترسی به امکانات بهداشتی و درمانی، یکی از اصلیترین اهداف توسعه پایدار جهان است. سازمان جهانی بهداشت در گزارشی که عمدتا بر دادههایی از کشور اندونزی متمرکز است، به نقش برابری در امر سلامت پرداخته و از نرمافزاری نام برده که به کشورها امکان حرکت به سمت حذف نابرابریها در این زمینه را میدهد. بنا بر اهداف چشمانداز توسعه پایدار در سال2030، هر فردی در هر نقطه از جهان باید به امکانات مورد نیاز برای یک زندگی سالم دسترسی داشته باشد. حضور یک واسطه زایمان، یا کسی که تواناییهای علمی و مهارت برای کمک به فرد باردار را داشته باشد، موهبتی است که میتواند جان مادر و فرزند او را نجات دهد، اما حضور چنین فردی بر بالین یک مادر باردار، هنوز هم در بسیاری از نقاط جهان و برای بسیاری از مردم در کشورهای مختلف، لوکس محسوب میشود. چنانچه مادر فقیر باشد، امکان اینکه ناچار به وضع حمل بدون حمایت اطرافیان باشد، بیشتر هم هست و بدینترتیب، هم خود او و هم فرزندش در خطر خواهند بود. به گزارش «تعادل» به نقل از سازمان جهانی بهداشت، در اندونزِی، این داستان برای زنان تازگی ندارد. 20سال پیش در این
کشور، تنها یک زن از هر پنج زنی که عضو 20درصد فقیرترین گروهها بودند، حین وضع حمل از مهارت و خدمت حضور واسطههای زایمان بهره میبردند. با در نظر گرفتن این نابرابری در میان جمعیت زنان اندونزیایی و هدفگذاری دولت این کشور برای در نظر گرفتن فقیرترین اقشار جمعیتی این کشور، اندونزی توانسته است در فاصله سالهای2007 تا 2012، تعداد موارد وضع حملی را که به کمک یک واسطه زایمان انجام میشوند، در میان فقیرترین اقشار جمعیتی این کشور، به 3مورد از هر 5مورد برساند. این در حالی است که تقریبا تمامی موارد وضع حمل در میان 20درصد جمعیت ثروتمند این کشور، به کمک واسطههای زایمان انجام میگیرد.
خانم روستینی فلورانیتا، نماینده حرفهیی سازمان جهانی بهداشت در امور جنسیت، برابری و حقوق بشر در کشور اندونزی میگوید: «باوجود تلاش سخت ما برای کاهش نابرابریهای بهداشتی در اندونزی، این مشکلات همچنان پا بر جا هستند.» او ادامه میدهد: «ما باید به مسیرمان در یافتن راههای جدید برای پرده برداشتن از شکافهای موجود و حل آنها در میان ثروتمندترین افراد جامعه اندونزی و فقیرترین آنها ادامه دهیم.»
ابزارهای تازه در جنگ با نابرابری کهن
سازمان جهانی بهداشت برای کمک به کشورهایی مانند اندونزی در پایش نابرابریهای مربوط به سلامت، ابزار تازهیی تدارک دیده است که میتوان آن را جعبه ابزار ارزیابی نابرابری سلامت (یا جانس) نامید. این جعبه ابزار به مقامات مسوول کشورها و پژوهشگران کمک میکند با مقایسه دادههای کشورهایشان با دادههایی که سازمان جهانی بهداشت در اختیار دارد، به تصویر بهتری از وضعیت نابرابری در امور مربوط به سلامت و بهداشت برسند. علاوه بر دادههایی با موضوع موارد وضع حمل به کمک افراد متخصص، در نرمافزار جانس دادههای دیگری هم با موضوعاتی از جمله مصونیت در مقابل بیماریها، مراقبتهای دوران بارداری، پیشگیری از بارداری، تغذیه با شیر مادر هم گنجانده شده است.
در ماه آوریل، سازمان جهانی بهداشت کارگاهی را با حضور 30نفر از وزارت بهداشت اندونزی، دانشگاهیان و برخی دیگر از اعضای آژانسهای سازمان ملل در این کشور برگزار کرد. دراین کارگاه، به حاضران نحوه جمعآوری دادهها و مقایسه آنها با آمارهای موجود در پایگاه داده سازمان جهانی بهداشت آموزش داده شد. در این کارگاه اعلام شد که اندونزی در مبارزه با نابرابری در دسترسی به امکانات بهداشتی در میان فقیرترین اقشار مردم، بسیار موفق عمل کرده است. واقعیت این است که در مقام مقایسه با همسایگان، وضعیت نامناسب اندونزی بسیار مشهود است. در قسمتهایی از جنوب شرقی آسیا و غرب اقیانوس آرام، کشورها توانستهاند دسترسی کامل به واسطههای زایمان را در تمامی موارد، اعم از آنکه افراد در چه طبقه اقتصادی، آموزشی یا فرهنگی قرار دارند، فراهم کنند. در کشورهای دیگر، این نابرابری در دسترسی به امکانات بهداشتی، حتی عمیقتر از آن چیزی است که دراندونزی دیده میشود.
فلورانیتا میگوید: «نرمافزار تهیه شده توسط سازمان جهانی بهداشت در کارگاه این سازمان در اندونزی بسیار مورد استقبال قرار گرفت. این نرمافزار به کاربران اجازه میدهد با دسترسی به جداول، نمودارها و شکلهای بسیار، به مقایسه دادههای مربوط به نابرابری در امور مربوط به سلامت بپردازند.»اندونزی درنظر دارد با تکمیل دادههای در دسترس، اطمینان حاصل کند که در آینده، کسی از برنامههای ملی این کشور در زمینه برابریهای بهداشتی و درمانی جا نمیماند. برابری، یکی از اصلیترین محورهای چشمانداز 2030 در توسعه پایدار جهانی است. کشورهای مختلف تعهد کردهاند که در تحقق اهداف توسعه پایدار در آن سال، کسی را جا نگذارند. در اهداف این چشمانداز این طور آمده که هر کسی در هر سنی باید از زندگی سالم برخوردار باشد و این در حالی است که برابری در برخورداری از عناصر زندگی سالم، یکی از مهمترین اهداف این چشمانداز است. اما درمان نابرابری مستلزم این است که در مرحله نخست موارد نابرابری شناخته شوند.
احمدرضا حسین پور، مسوول فنی دپارتمان اطلاعات، تحقیقات و مدارک سازمان جهانی بهداشت میگوید: «برای حصول برابری در امر سلامت، ما نیازمند سیستمهای اطلاعاتی قدرتمندی هستیم که قادر باشند دادههای پراکنده مربوط به سلامت را از تمام نقاط دنیا جمع کنند.»