فاصله نرخ رسمی و آزاد به 470 تومان افزایش یافت
گروه بانک و بیمه
روز دوشنبه 24 آبان 95، نرخ رسمی 18 ارز افزایش و 18 ارز کاهش یافت و نرخ 3 ارز هم تغییری نداشته است. به گزارش «تعادل»، نرخ رسمی دلار با 3.4 تومان افزایش به 3199.9 تومان رسید و در مرز 3200 تومان قرار گرفت. همچنین پوند با 8.5 تومان افت قیمت 4018.7 تومان و یورو با 15.3 تومان کاهش 3454.5 تومان ارزشگذاری شد. در بازار آزاد نیز نرخ دلار با 13 تومان افزایش 3670 تومان و سکه طرح جدید با هزار تومان افزایش یک میلیون و 110 هزار تومان به فروش میرسد. در طول روز نیز، قیمت دلار به عدد کمسابقه 3 هزار و 674 تومان رسید که نسبت به روز گذشته 16 تومان رشد نشان میداد، اما هماکنون بهای این ارز به 3670 تومان رسیده است. با وجود افزایش بهای دلار، یورو با 14 تومان کاهش، 3991 تومان و پوند با 7 تومان کاهش 4606 تومان به فروش میرسد. درهم نیز اکنون 1004 تومان معامله میشود که در مقایسه با دیروز یک تومان افزایش داشته است. در بازار، سکه طرح جدید با یکهزار تومان افزایش یک میلیون و 110 هزار تومان، طرح قدیم بدون تغییر یک میلیون و 95 هزار تومان و نیم سکه با یکهزار تومان کاهش 559 هزار تومان به فروش میرسد. ربع سکه 294 هزار تومان به فروش
میرسد و سکه گرمی با یکهزار تومان کاهش 184 هزار تومان عرضه میشود. هر گرم طلای 18 عیار نیز امروز با 253 تومان رشد قیمت 110 هزار و 865 تومان قیمتگذاری شده است. قیمت اونس امروز در بازار جهانی طلا با 70 سنت کاهش به 1227 دلار و 90 سنت رسیده است. فاصله دو نرخ رسمی و آزاد دلار در حال حاضر به 470 تومان رسیده و نسبت به هفته پیش افزایش یافته و نشان میدهد با وجود افزایش نرخ رسمی دلار، نرخ بازار آزاد همچنان رو به افزایش است.
ناکامی کاهش فاصله نرخ رسمی و آزاد
در کنار بسترسازیهایی که برای یکسانسازی نرخ ارز انجام شده، روش بانک مرکزی برای تحقق این هدف کاهش تدریجی نرخ رسمی و بازار است، اما این سیاست در سال 95 نتوانسته فاصله این دو نرخ را کاهش دهد. یکی از مهمترین برنامههای بانک مرکزی در سال 95 یکسانسازی نرخ ارز و نحوه اجرای آن «نزدیک کردن تدریجی نرخ رسمی به نرخ بازار» عنوان شده است. به همین منظور برای بررسی روند عملیاتی کردن سیاست یکسانسازی نرخ ارز تغییرات قیمت نرخ ارز رسمی و بازار قابل بررسی است. نرخ رسمی دلار در 11 تیرماه سال 92 از 1226 تومان به 2479 تومان تغییر کرد. طبق محاسبات بانک مرکزی در تیرماه سال 92 متوسط فروش دلار در بازار 3271.3 تومان بوده، بنابراین فاصله این دو در آن ماه 792 تومان بوده است.
همچنین در آبانماه همان سال بهای دلار در بازار تهران بهطور متوسط 3012.6 تومان و نرخ رسمی در 24 آبان ماه 2488.1 تومان بوده که تفاوت این دو عدد به 524.5 تومان رسیده است. 28 اسفند 92 نرخ رسمی دلار 2510.2 تومان بود و در مقابل متوسط فروش هر دلار در اسفندماه آن سال 3026.6 تومان بوده است. بنابراین پایان سال 92 پرونده مابهالتفاوت نرخ رسمی و آزاد دلار با عدد 516.4 تومان بسته شد. بانک مرکزی نرخ رسمی دلار در 28 اسفند 93 را 2799.4 تومان تعیین کرد و با توجه به اینکه در اسفند سال 92 متوسط بهای دلار در بازار 3393.8 تومان بوده، فاصله 594.4 به ثبت رسید. در پایان سال گذشته همچنین نرخ رسمی دلار 3024 تومان و بهای بازاری هم 3466.4 تومان اعلام شد، بنابراین سال 94 تفاوت این دو نرخ به 442.4 تومان کاهش یافت. اما در ماههای مختلف سال جاری کاهش قابل توجهی در فاصله نرخ رسمی و آزاد دیده نمیشود بهطوریکه در فروردینماه امسال فقط 6 تومان به نرخ رسمی افزوده شد ولی متوسط فروش دلار در بازار به 3493.4 تومان رسید. امروز 24 آبانماه و با گذشت 7 ماه و 23 روز از سال 95، نرخ رسمی دلار 3199.9 تومان و نرخ آزاد آن (در این لحظه) 3662 تومان است
که فاصله 462 تومانی را نشان میدهد.
بررسی این اعداد و ارقام گویای این مساله است که سیاست کاهش فاصله نرخ ارز رسمی و بازار تا سال 94 تقریبا موفق بوده اما از سال 95 به بعد، فاصله بهای رسمی و بازار حفظ شده است. به عبارت دیگر در سال جاری هر مقدار نرخ رسمی افزایش یافته، نرخ آزاد دلار هم افزایش یافته و بهنوعی بیانگر عدم موفقیت بانک مرکزی در روش اتخاذ کرده برای تک نرخی کردن ارز است. با توجه به اینکه تا پایان سال فقط 4 ماه و 6 روز باقی مانده است، به نظر میرسد سیاستگذار ارزی باید در نحوه یکسانسازی نرخ ارز تجدیدنظر کند؛ چراکه بازار در این مدت فاصله خود را با نرخ رسمی همواره حفظ کرده است. به نظر میرسد مهمترین دلیل حفظ فاصله نرخ بازار با نرخ رسمی، عدم گشایشهای ارزی و برقراری روابط کارگزاری با بانکهای بزرگ خارجی بوده است، نکتهیی که معاون اسبق ارزی بانک مرکزی به فارس گفت. سید کمال سید علی معتقد است: اگر روابط کارگزاری با بانکهای بزرگ خارجی برقرار شود، بانک مرکزی میتواند نرخ ارز را تا پایان سال تکرقمی کند.