تضاد مومنی و نیلی از جنس انتقاد و بیتفاوتی
فرشاد مومنی بسیار جوان بود که در نخستین سالهای دهه 1360 در کنار میرمصطفی عالینسب مشاور ارشد اقتصادی نخستوزیر وقت شد. این اقتصاددان تا پایان دورهیی که مطابق قانون اساسی، نخستوزیر مقام اجرایی بالایی داشت در دولت حاضر بود و مشاوره میداد. پس از پایان جنگ و عادی شدن زندگی اقتصادی ایران، آیتالله هاشمیرفسنجانی سیاستهای اقتصادی مبنیبر حضور گسترده و دخالت همهسویه دولت را کنار گذاشت. معلوم بود که سیاستهای جدید اقتصادی در دولت آیتالله هاشمیرفسنجانی نیازمند مدیران و مجریان تازهیی بود که عقاید و آرای رییس دولت را قبول کنند. به همین دلیل بود که نیروهای تازهیی قد برافراشتند و عهدهدار تصدیگری در سازمان برنامه و بودجه وقت، در بانک مرکزی و در وزارت اقتصاد شدند. در چنین وضعی بود که فرشاد مومنی از دولت بیرون رفت و به همراه همفکرانش در دانشکده اقتصاد علامه طباطبایی مستقر شد.
فرشاد مومنی اکنون نزدیک به 27سال است که منتقد عقاید و عملکرد افرادی مثل مسعود نیلی مشاور اقتصادی رییس دولت فعلی است. او و دوستانش در همه سالهای 1368 تا 1376 که به دورههای سازندگی و اصلاحات مشهور است این انتقاد از مسعود نیلی را رها نکردهاند. در ماههای اخیر اما فرشاد مومنی پنهانکاری را کنار گذاشته است و در هر جایی که سخنرانی میکند با اسم از «مشاور اقتصادی» روحانی که همان مسعود نیلی باشد انتقاد میکند.
1- فرشاد مومنی متولد سال 1334 است و اکنون استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی است و در این دانشکده سخنرانی میکند. فرشاد مومنی در ماههای اخیر بسیار پرکار بوده است و سخنرانیهای متعددی در بخشهای گوناگون انجام میدهد.
2- مسعود نیلی نیز متولد 1334 است. او در سال 1359 از دانشگاه صنعتی شریف مدرک کارشناسیاش را گرفت و به اصفهان رفت و در سال 1364 کارشناسی ارشد طراحی سیستمهای اقتصادی دانشگاه صنعتی را تمام کرد. مسعود نیلی در سال 1374 از دانشگاه منچستر انگلستان دکترای اقتصاد گرفت. مسعود نیلی در دوران دولت سازندگی به سازمان برنامه و بودجه رفت و در کنار دکتر محمد طبیبیان معاون اقتصادی سازمان فعالیت کرد. مسعود نیلی در دولت اصلاحات معاون هماهنگی و اقتصادی سازمان برنامه بود و پس از آمدن محمدرضا عارف به دانشکده اقتصاد شریف رفت. مسعود نیلی در سال 1379 لایحه برنامه سوم توسعه اقتصادی ایران را تهیه کرد و در اوایل دهه 1380 کتاب استراتژی توسعه صنعتی را نوشت. مسعود نیلی در دولت حسن روحانی مشاور ارشد اقتصادی شده است.
آرا، عقاید و کارنامه او نشان میدهد که او طرفدار اقتصاد آزاد است و اقتصاد دولتی را برای ایران توصیه نمیکند. نیلی دستکم 20 سال است که آماج حملات سیاسی و کارشناسی اقتصاددانانی مثل فرشاد مومنی قرار دارد که البته کسانی مثل توکلی و سبحانی از اقتصاددانان غیراصلاحطلب نیز او را آماج حملات قرار داده و میدهند.
3- در حالی که انتظار میرفت نیلی و مومنی در یک جریان قرار گیرند و با دولت روحانی همکاری کنند، اما حسن روحانی به هر دلیل ترجیح داد مشاور خود را از میان اقتصاددانان طرفدار اقتصاد آزاد انتخاب کند. این مساله شاید یکی از دلایل ادامه انتقادهای مستمر مومنی از دولت و از مشاور اقتصادی او شده است و مومنی تصور میکند عقاید نیلی موجب پسرفت اقتصاد ایران میشود. واقعیت این است که این دو اقتصاددان که در دامان نظام جمهوری اسلامی ایران زاد و رشد کردهاند در گفتار و رفتار نوعی خشونت اعمال میکنند. خشونت مومنی با سخنرانی و انتقادهای پرشمار او از مسعود نیلی نمایان میشود و خشونت نیلی در سکوت و بیتفاوتی جلوهگر شده است.
نیلی باید توجه داشته باشد که سکوت کردن در برابر اقتصاددانان دیگر و بیتفاوتی نوعی خشونت است و در بلندمدت موجب آسیب زدن به خودش، دولت و اقتصاد آزاد خواهد شد. این مشاور اقتصادی رییسجمهور در هر جایی و در هر رسانهیی که ترجیح میدهد باید مجموعه انتقادهای مومنی و دوستانش را دستهبندی کرده و پاسخ دهد. فرشاد مومنی نیز توجه داشته باشد که انتقادهای پیدرپی با کلیگویی و انداختن همه دشواریهای اقتصاد ایران پس از 1368 تا امروز بردوش مسعود نیلی اعتبار کارشناسی او را مخدوش میکند. بهترین کار این است که این دو اقتصاددان از الان تا پایان سال یک روز مشخص را معین و بر سر مطالب مورد انتقاد به صورت شفاف و آشکارا سخن بگویند. به نظر میرسد دانشگاه تهران که در میانه دانشگاه علامه و شریف قرار دارد شاید محل مناسبی برای مجادله علمی - کارشناسی باشد.