الزامات سرعتبخشی به جذب سرمایهگذاری خارجی
عضو سابق هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، جذب سرمایههای خارجی را منوط به داشتن دو پیششرط دانست و تاکید کرد: وجود بخشخصوصی قدرتمند و شکلگیری اقتصاد بازار که رو به رونق باشد و در عین حال تمایل اقتصاد ایران به سمت تعامل با دنیا، دو پیششرط اصلی در این وادی هستند. متاسفانه طبق شاخصهای موجود، اقتصاد ایران در این دو پیششرط ضعیف است، بنابراین از سرمایهگذاری خارجی در ایران بهعنوان میوه ممنوعه یاد میشود.
بهروز هادی زنوز در نشست کمیسیون سرمایهگذاری اتاق ایران، ثبات اقتصادی را لازمه جذب سرمایهگذاری خارجی و ثبات را مولود تعامل اقتصادی با دنیا عنوان کرد و گفت: در امر سرمایهگذاری اصل تملک و خصوصیسازی اهمیت بالایی دارد و متاسفانه در ایران مولفههای اولیه اصل مالکیت بهطور شفاف معرفی نشده است.
این استاد علم اقتصاد در مورد علل و انگیزههای سرمایهگذاری خارجی نیز تصریح کرد: در این مورد مباحث متعددی مطرح است. سرمایهگذاری یک امر درازمدت است و باید طبق استراتژی جلو برود. هر کشوری در این وادی هدفمند قدم برمیدارد تا به کمک آن نیازهای داخلی خود را در شرایط برد-برد تامین کند. این نکته را فراموش نکنیم که بیبرنامه بودن احتمال بروز رقابت بین سرمایهگذار و تولیدکننده داخلی را افزایش میدهد که به صلاح مملکت نیست.
زنوز همچنین قوانین و مقررات مربوط به این حوزه را موردتوجه قرار داد و در ادامه گفت: در همه کشورها قوانین بهطور تدریجی توسعه پیدا کردند و تکمیل شدند. در ایران هم مباحث قانونی بهعنوان مانع جدی در امر سرمایهگذاری خارجی تلقی نمیشود.
عضو سابق هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، نگاهی به سیاستهای گذشته ایران داشت و تاکید کرد: ایران بهنام استقلال اقتصادی دچار انزوای اقتصادی شد و به اشتباه بر این عمل خود اصرار داشت تا اینکه دچار تحریمها و تنشهای جدی با دنیا شد. این موضوع عامل بازدارنده جدی در جذب سرمایهگذاری خارجی بهشمار میآید.
براساس اظهارات وی در حال حاضر بیشترین سهم سرمایهگذاریهای خارجی ایران به بخش نفت، گاز و پتروشیمی مربوط میشود؛ در سالهای اخیر 70درصد از کل سرمایه وارده بر حوزه انرژی مربوط به همین بخش شده و صنعت سهم بسیار ناچیزی دارد. از طرف دیگر طبق مطالعات بینالمللی طی 5سال گذشته، ایران براساس ظرفیتهای خود بین 141کشور رتبه 51 تا 54 را به خود اختصاص میدهد در صورتی که طبق عملکرد نهایی، رتبه 110 را به دست آورده است.
زنوز در ادامه به نقاط قوت ایران از دید سرمایهگذاران خارجی اشاره و تشریح کرد: ذخایر گاز، هزینه پایین استخراج نفت، جمعیت 78میلیونی با سطح درآمد متوسط، دسترسی به آبهای بینالمللی، دسترسی به جوانان تحصیلکرده، دسترسی به بازارهای مجاور و تجارت ترانزیت، ساختار نیمه صنعتی و بخشخصوصی باسابقه و تعهدات بدهی خارجی ناچیز ایران، مهمترین نقاط قوت ایران در این وادی هستند.
وی در پایان پیشنهادات خود را اینچنین مطرح کرد: ثبات سیاسی، عضویت در کنوانسیونهای بینالمللی، اجرای کامل و دقیق قوانین، کاهش بروکراسی، مبارزه با فساد مالی، شفافیت، یکسانسازی نرخ ارز و اتخاذ نظام ارزی شناور هدایت شده، تغییر سیاستهای تجاری و اصلاح ساختار بازار سرمایه از لازمههای موفقیت در جذب سرمایهگذاران خارجی است.