پیشنهادهای اکبر ترکان برای پارس جنوبی
تولید میدان گازی پارسجنوبی از سال1381 با 33میلیون مترمکعب در روز آغاز شده و در 6ماهه نخست سال1390 به 210میلیون مترمکعب رسیده است؛ این درحالی است که طبق برنامههای درنظر گرفته شده در شرکت ملی نفت ایران، تولید این میدان در سال1390 باید به 690میلیون مترمکعب در روز میرسید. از آغاز بهرهبرداری از این میدان تاکنون، ایران حدود 459میلیارد مترمکعب گاز از این میدان تولید کرده، درحالی که تولید تجمعی گاز قطر بیش از 2.5برابر ایران و معادل 1150میلیارد مترمکعب بوده است. این فاصله بسیاری از کارشناسان و مسوولان کشور را بر آن داشته تا راهکاری برای برونرفت از وضع فعلی بیابند. اکبر ترکان مشاور ارشد رییسجمهوری در فصل هشتم بسته اجرایی بخش بالادستی صنعت نفت و گاز برای دوره برنامه پنجم توسعه کشور راهکارهایی را مطرح کرده است؛ «برداشت میعانات گازی میدان پارسجنوبی و بازگردانی بخشی از گاز به خشکی، طراحی استراتژی مناسب برای اجرای طرحها در تحریم، مطالعه جامع روی امکان تولید بیشتر از فازهای تولیدی موجود، تخصیص دکل حفاری به تعداد موردنیاز در فازهای پارسجنوبی و بازنگری در تعریف محدوده فازهای 11 و 12» از مهمترین راهکارهای ارایه
شده توسط اکبر ترکان و گروه پژوهشیاش در این بسته است. در این گزارش آمده است که با ادغام فازهای 11 و 12 پارسجنوبی فاز جدید با ظرفیت 3.5میلیارد فوت مکعب ایجاد خواهد شد. پیشنهادهای این بسته برای توسعه میدانهای گازی پارسجنوبی را در ادامه میخوانید.
میدان پارس جنوبی 13 تریلیون مترمکعب گاز (C1,2) و 26.3 میلیارد بشکه میعانات گازی (+C3) قابل استحصال باقیمانده دارد. با احتساب هر مترمکعب گاز 25 سنت و هر بشکه میعانات گازی 100 دلار، ارزش گاز و میعانات قابل استحصال باقیمانده پارس جنوبی به ترتیب برابر 3250 و 2630 میلیارد دلار خواهد بود.
با توجه به روند کاهش فشار میدان پارس جنوبی در جهت تولید صیانتی از این میدان و جلوگیری از رسوب میعانات گازی در مخزن که علاوه بر از دست دادن میعانات گازی منجر به کاهش شدید تولید گاز نیز میشود، پیشنهاد میشود100 میلیون مترمکعب در روز گاز خشک تولیدی از فازهای دور از مرز ایران و قطر پس از جداسازی میعانات و مایعات همراه با آن به میدان بازگردانی شود. این اقدام نتایج ذیل را در بر خواهد داشت:
-جلوگیری از تولید میعانات گازی در داخل مخزن پارس جنوبی و از دست رفتن همیشگی آنها
-پیشگیری از افت شدید تولید گاز میدان به دلیل تشکیل میعانات گازی در داخل مخزن و ایجاد مانع برای تولید گاز
-امکان تولید مجدد گاز خشک تزریق شده پس از تخلیه میعانات و مایعات با ارزش
-کاهش هزینههای سرمایهگذاری در برخی از فازهای جدید در دست انجام به دلیل عدم نیاز به تاسیسات بیشتر
توسعه آتی
مطالعه جامع روی امکان تولید بیشتر از فازهای تولیدی موجود
با توجه به زمان طولانی و هزینه زیاد راهاندازی فازهای جدید، بررسی امکان تولید بیشتر از فازهای راهاندازی شده با اعمال تغییرات در تاسیسات سطحالارضی یا چاههای موجود مانند حفاری افقی کردن چاهها و تغییر نوع تکمیل آنها ضروری است. برای این منظور 10 میلیون دلار سرمایهگذاری مورد نیاز است.
تخصیص دکل حفاری
یکی از مهمترین عوامل تاخیر در راهاندازی فازهای پارس جنوبی، حفاری چاهها است. در حال حاضر 8 دستگاه حفاری در فازهای پارس جنوبی فعال هستند که حداقل به 15 دکل حفاری دیگر در این میدان نیاز است. تامین این دکلها میتواند نقش تاثیرگذاری در راهاندازی سریعتر فازها داشته باشد. سرمایهگذاری مورد نیاز برای این امر باید با حمایت وزارت نفت از طریق تسهیلات بانکی برای پیمانکاران تدارک شود.
بازنگری فازهای 11 و 12
براساس مطالعات اولیه در فاز 12، ذخیره این فاز 38 تریلیون فوت مکعب گاز پیشبینی شده بود و این در حالی است که طبق مطالعات جدید، ذخیره این فاز 21 تریلیون فوت مکعب برآورد میشود. البته شرکت توتال نیز پیش از این پیشبینی کرده بود که ذخیره این فاز 20 تریلیون فوت مکعب باشد. لذا این میزان گاز برای تاسیسات طراحی شده، تناسب ندارد و میتوان با الحاق این دو فاز، تولید فاز 11 را با تاسیسات موجود در فاز 12 پوشش داد. لازم به ذکر است توسعه فاز 11 در دست شرکتهای چینی است و متاسفانه عملکرد قابل ملاحظهیی نیز در این زمینه نداشتهاند.
بنابراین با ادغام فاز 11 و 12 با یکدیگر میتوان فاز جدیدی با ظرفیت 3.5 میلیارد فوت مکعب در روز ایجاد کرد. در اینصورت، با حذف تاسیسات فاز 11 علاوه بر صرفهجویی مستقیم 4میلیارد دلاری، در زمان راهاندازی این فاز نیز تعجیل میشود.
تمرکز توان مالی
- متمرکز کردن توان مالی و پیمانکاری در فازهایی با بیشترین پیشرفت فیزیکی
- مطالعه و اعمال روشهای نوین حفاری و تکمیل چاه در چاههای جدید
- ارتقای دانش مدیریت پروژه در فازهای مختلف پارس جنوبی
- انتشار اوراق مشارکت برای تامین منابع مالی لازم با نرخ سود رقابتی و بالا
- استفاده و عقد قرارداد با متخصصین توانمند خارجی به صورت فردی
- برنامهریزی اصولی برای بهرهبرداری از لایههای نفتی پارس جنوبی