نتانیاهو اعتقادی به سازش ندارد
گروه جهان|
با گذشت چند روز از پایان کنفرانس صلح پاریس که با هدف فراهم شدن زمینه آغاز مجدد گفتوگوهای صلح خاورمیانه برگزار شد، اظهارنظرها و تحرکات سیاسی پیرامون آن همچنان ادامه دارد. در آخرین تحولات نبیل العربی، رییس اتحادیه عرب با سفر به کرانه باختری رود اردن با محمود عباس، رییس حکومت خودگردان فلسطین، گفتوگو خواهد کرد.
پس از چند سال رکود کامل در مذاکرات صلح خاورمیانه، پاریس میزبان یک کنفرانس بینالمللی با هدف بررسی عوامل و موانع از سرگیری مذاکرات میان فلسطینان و رژیمصهیونیستی بود. در غیاب هیاتهای رسمی صهیونیستی و فلسطین، وزرای خارجه کشورهای غربی، از جمله دیپلماتهای عضو کمیته چهارگانه صلح خاورمیانه، دبیرکل سازمان ملل متحد، فدریکا موگرینی مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، وزیر خارجه امریکا، نمایندگان کشورهای عضو اتحادیه عرب، عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان و اعضای شورای امنیت سازمان ملل در نشست پاریس حضور داشتند.
گروههای مقاومت از زمان ارائه پیشنهاد فرانسه مخالفت خود را با آن بیان کردهاند. جنبش حماس به عنوان نوک پیکان مقاومت اعلام کرد: طرح فرانسه تلاشی برای منحرف کردن اذهان مردم فلسطین از واقعیتها و سرپوش گذاشتن بر حقوق ملی آنها به ویژه «حق بازگشت» است. سامی ابوزهری، سخنگوی رسمی حماس اعلام کرد: «پاسخ مثبت و استقبال محمود عباس از این طرح اقدامی فردی از سوی وی بوده و هیچ توافق ملی در خصوص آن انجام نگرفته است.»
رژیم صهیونیستی نیز از بدو ارائه این طرح، مخالفت خود را با آن اعلام کرده است. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیمصهیونیستی ، بهطور مداوم تکرار کرده با این طرح مخالف است و آن را نخواهد پذیرفت. او سهشنبه گذشته در سخنرانی در کنست گفته بود: «کنفرانسهای بینالمللی راهکار صلح نیست و صلح رژیمصهیونیستی با مصر و اردن از طریق گفتوگوی مستقیم با آنها به دست آمده است.»
اما در میان مخالفتها چند نکته را مطرح کرده که حاکی از مواضع صهیونیستی است. اول آنکه وی در چند مورد اعلام کرد آماده مذاکره و دیدار با ابومازن است. نتانیاهو تلویحا گفته گفتوگوی مستقیم نیاز به واسطه ندارد. دوم آنکه به صراحت اعلام کرده در صورتی با طرحهای اینچنینی موافق است که در آنها به «یهودیت اسراییل» اذعان شود. یعنی سرزمینهای اشغالی به عنوان کشور قوم یهود از سوی همگان به رسمیت شناخته شود.
المانیتور با اشاره به تلاشهای نتانیاهو برای کارشکنی در جریان برگزاری و نتیجهگیری این کنفرانس نوشته است، مهمترین هدف نتانیاهو و لیبرمن از کنفرانس خبری که سیام ماه مه برگزار کرده و در آن در کمال تعجب از طرح تشکیل دو دولت حمایت کردند، منحرف کردن نتایج کنفرانس پاریس بود. نتانیاهو و لیبرمن در برابر خبرنگاران ایستادند و با استقبال ضمنی از طرح صلح اعراب گفتند که حاضرند در این باره مذاکره کنند. اما چرا نتانیاهو و لیبرمن، این زوج تندرو سیاسی، حاضر شدند که تن به چنین مذاکرهیی بدهند؟
واقعیت این است که تمام این ماجرا یک نمایش پوچ بود و این دو رهبر سیاسی هیچ ارادهیی برای آغاز مذاکرات ندارند. مهمترین هدف آنها این بود که واشنگتن را قانع و در کنفرانس پاریس رویکرد متعادلتری در پیش گرفته و از تصویب یک ضربالاجل برای تشکیل دولت فلسطینی جلوگیری کنند. در این گزارش آمده است که نتانیاهو و لیبرمن به خوبی میدانستند که طرح تشکیل دو دولت بدون توقف شهرکسازیها و آمادگی برای پذیرش مرزهای 1967 با معاوضه زمین به صورت متقابل به عنوان اساسی برای آغاز مذاکرات، امکانپذیر نیست. به ویژه اینکه فلسطینیها و کشورهای عرب، دیگر حاضر نیستند در مذاکرات بینتیجه و بیهدف شرکت کنند.
علاوه براین، رهبران دو حزب صهیونیستی در بیانیه خود عبارت «دو دولت برای دو ملت» را کاملا هدفدار انتخاب کرده بودند. این عبارت یک شرط ضمنی را با خود داشت و آن اینکه فلسطینیها رژیمصهیونیستی را به عنوان یک دولتـ ملت یهودی به رسمیت بشناسند. نتانیاهو و لیبرمن به خوبی میدانند که حتی میانهروترین رهبران فلسطینی نیز چنین چیزی را نخواهند پذیرفت. این مساله حتی در مذاکرات صلح مصر و اردن نیز مطرح نشده بود. اینکه نتانیاهو و لیبرمن، به عنوان زوج غیرمعمول سیاسی در تلآویو، در بیانیههای خود گفتهاند که طرح صلح اعراب نکات مثبتی دارد که حاضرند درباره آن گفتوگو کنند هم به دو مساله باز میگردد: «عادیسازی روابط کشورهای عربی پس از حل و فصل مناقشه خاورمیانه» و «حل و فصل مساله پناهندگان فلسطین»
بر اساس طرح صلح اعراب در سال 2002 رژیمصهیونیستی باید با بازگشت آوارگان فلسطینی موافقت کند و در مقابل حق وتو بازگشت آنان (در شرایط خاص) را داشته باشد. با این حال آنچه در کنفرانس خبری سیام ماه مه اشارهیی بدان نشد، این بود که نکات مثبت طرح صلح اعراب منوط به تشکیل دولت فلسطینی در مرزهای 1967، بر اساس مبادله دوطرفه زمینهای مورد مناقشه و به پایتختی بیتالمقدس شرقی است. اینها مسائلی است که نتانیاهو به وضوح برای مذاکره درباره آنان، هیچ تمایلی ندارد. آنچه در اینجا برای نتانیاهو اهمیت داشته بازی با کلمات و پرهیز از جزییاتی بوده که احتمالا برای او دردسرساز میشد. در کنفرانس سوم ژوئن پاریس، عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان سعودی، گفته که طرح صلح اعراب نمیتواند تلطیف شده و دستخوش تغییر شود و این چیزی است که نتانیاهو و لیبرمن از آن آگاه هستند. از اینرو کنفرانس سیام ماه مه، صرفا نمایشی بود که از ایجاد اجماع در کنفرانس پاریس و تشکیل احتمالی یک دولت فلسطینی جلوگیری کند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، تلاشها برای اجرایی کردن طرح فرانسه برای از سرگیری مذاکرات میان رژیمصهیونیستی و فلسطین در سال 2015 میلادی اعلام شد. فرانسه در آن زمان طرحی را برای حل مساله فلسطین ارائه کرد. گفته شده، طرح فرانسه مجموعهیی است که در آن تعدادی از راهحلهای پیشنهاد شده در دهههای گذشته را در بر دارد. اما هیچکس به اراده رژیمصهیونیستی و نتانیاهو برای سازش خوشبین نیست.