بنگاههای کوچک و معادله محاسبه مالیات
بنگاههای اقتصادی کشور را میتوان به سه دسته کوچک، متوسط و بزرگ تقسیم کرد. در حال حاضر رویه اخذ مالیات از همه این بنگاههای اقتصادی به میزان یکسان بوده و مراجع قانونی، بر اساس میزان سود کسب شده این بنگاهها، میزان مالیات را مشخص و نسبت به اخذ آن اقدام میکنند. اما یکی از مشکلاتی که در بنگاههای کوچک وجود دارد، این است که آنها کمتر با قوانین و مقررات حاکم بر اخذ مالیات آشنا هستند و بنابراین امور حسابداری و حسابرسی خود را بیشتر برونسپاری میکنند. همچنین در بسیاری مواقع به این علت، پروندههای اختلافات مالیاتی در ادارات دارایی گشوده میشود که زمان زیادی را از مودی و ممیز مالیاتی صرف میکند. در این راستا، پیشنهاد میشود قوانین و مقررات مالیاتی با هدف بهبود فضای کسب و کار برای بنگاههای کوچک و در جهت کمک به این بنگاهها که در اندازههای خود اشتغالزا نیز هستند، به صورت ذیل تغییر کند:
اول؛ کلیه بنگاهها با استفاده از آنالیز ABC به سه دسته تقسیم شوند (بنگاههای بزرگ (A)، متوسط (B) و کوچک (C).
بر اساس قانون پاراتو (آنالیز ABC) در این تقسیمبندی حدود 20 تا 30درصد از بنگاهها در دسته A قرار گرفتند و چیزی حدود 30 تا 40درصد بنگاهها نیز در دسته C جای میگیرند. طبیعتا مبنای این دستهبندی میزان درآمد بنگاهها خواهد بود و حدود باید به گونهیی تعیین شود که حدود 30 تا 40درصد بنگاهها در گروه آخری قرار گیرند.
دوم؛ رای بنگاههای قرار گرفته در دسته C مبنای اخذ مالیات، میزان درآمد باشد نه سود کسب شده. بهعنوان مثال میتوان برای این بنگاهها اعلام کرد که 2درصد از درآمدشان را به عنوان مالیات موظفند به دولت پرداخت کنند.
سوم؛ این گروه، نیاز به نگهداری دفاتر قانونی نداشته و صرفا باید درآمدهای خود را به درستی ابراز کنند. برای این منظور ضروری است تا این بنگاهها، یک حساب بانکی مشخص را به اداره دارایی معرفی کرده و تمام درآمدهای خود را از طریق این حساب دریافت کنند.
چهارم؛ بنگاههای قرار گرفته در گروههای A و B مطابق روال گذشته، مالیات را بر اساس دفاتر قانونی و متناسب با سود کسب شده طی دوره مالی پرداخت میکنند.
پنجم؛ بنگاههای گروه دوم و سوم، باید توجه داشته باشند که تنها ملاک پرداخت مالیات آنها میزان درآمد بوده و لازم است در ابراز درآمد دقت لازم را داشته باشند. چنانچه بنگاهی درآمدی را کتمان کند، میتوان برای آن جریمه سنگینی در نظر گرفت.
آنچه در این پیشنهاد، دولت به آن خواهد رسید، درآمد ثابت و پایدار از قبال اخذ مالیات از بنگاههای کوچک است و از طرف دیگر نیز بنگاههای کوچک نیز به واسطه کاهش هزینههای نگهداری، حسابها از یک طرف و همچنین امکان برنامهریزی با توجه به ثابت بودن نرخ مالیات از مزایای این طرح بهرهمند شده و جامعه نیز با توجه به بهبود فضای کسب و کار، کاهش بیکاری و تعطیلی کمتر این بنگاهها سود مضاعفی خواهد برد.