70 تا 75 دلار قیمت پیشنهادی برای نفت در بودجه
وزارت نفت پیشنهاد کرده که دولت قیمت هر بشکه نفت در بودجه سال 94 را 70 تا 75 دلار تعیین کند. روند نزولی قیمت نفت که احتمال داده میشود همچنان ادامه پیدا کند ضرورت کاهش قیمت نفت در بودجه را بیش از پیش کرده است. درصورتی که دولت این رقم را مبنا قرار دهد، میتواند با آسودگی بیشتری سال را سپری کند و در عین حال اگر کاهش قیمت نفت همچنان ادامه پیدا کند، کسری بودجه در انتظار دولت نخواهد بود. اما باید هزینههایش را بهشدت کاهش دهد یا راههای تازهیی برای کسب درآمد پیدا کند. راهی که وابسته به فروش نفت نباشد و در عین حال اگر افزایش صادرات را مد نظر قرار میدهد با توجه به محدودیتهای بینالمللی باشد. دولت سال گذشته قیمت نفت در بودجه را 100دلار تعیین کرد، اگرچه در اکثر ماهها نفت را با قیمت 104دلار فروخت و بیش از پیشبینیهایش درآمد کسب کرد اما بعد از افت قیمت و از دست دادن بخشی از درآمدهایی که قرار بود نصیب دولت شود و با کاهش قیمت از دست رفت، گمانهزنیها در مورد میزان کسری بودجه دولت در ماههای پایانی سال شروع شد. ارقامی بین 7 تا 21هزار میلیارد تومان میزان کسری بودجهیی است که کارشناسان پیشبینی میکنند اما غیر از
ماههای پایانی سال که برخی معتقدند دولت با مدیریت درست درآمدها و هزینههایش میتواند آن را از سر بگذراند، موضوع و دغدغه اصلی بودجه سال 94 و قیمت نفت در آن است.
نفت 75 دلاری در بودجه، رقم واقعبینانه
دکتر مهدی عسلی، مدیر امور اوپک و مجامع انرژی موسسه مطالعات بینالمللی انرژی در گفتوگو با «تعادل» با بیان اینکه دولت همواره تلاش کرده با نگاه واقعبینانه نسبت به قیمت نفت، مانع کسری بودجه شود، گفت: هماکنون با توجه به قیمت متوسط نفت، مشخص میشود که دولت واقعگرا بوده و چندان دور از واقعیت در مورد قیمت جهانی نفت پیشبینی نکرده است. به گفته او قیمت پیشنهادی 70 تا 75 دلار برای هر بشکه نفت در بودجه سال 94 رقم واقعبینانهیی است که بر اساس محاسبات و پیشبینیها در عرصه بینالمللی انجام شده است. عسلی افزود: در شرایطی که قیمت جهانی نفت بالاتر از این رقم باشد، دولت میتواند درآمد بالاتری کسب کرده و پروژههای خود را با سرعت بیشتری پیش ببرد و به اتمام برساند.
او در مورد پیشبینی قیمت نفت در ماههای آتی و سال آینده گفت: با توجه به افزایش میزان تقاضا، تصور نمیکنم عرضه بیش از میزان کنونی شود در عین حال اوپک سیاستهای احتیاطی به کار خواهد بست و در چنین شرایطی تصور نمیکنم قیمت به پایینتر از سطح کنونی تنزل پیدا کند. عسلی در مورد تغییراتی که باید در درآمدهای دولت همزمان با کاهش قیمت نفت در بودجه رخ دهد،گفت: دولت باید درآمدهای جاری متکی بر مالیات سود و درآمد را افزایش دهد که راه آن گسترش پایه مالیاتی است. هماکنون پرداخت مالیات توسط فعالان اقتصادی چندان جدی گرفته نمیشود و کمتر از حد معمول در دنیاست اما دولت باید این بخش را تقویت کند. در ایران مالیات بهینه کمتر پرداخت میشود اما باید با به دست آوردن نرخ بهینه مالیاتی، درآمدهای مالیاتی را افزایش دهیم. دولت عموما با نگاه خوشبینانه قیمت نفت را در بودجه تعیین میکند، نوسانات نفت در بسیاری موارد چندان روند نزولی نداشته که دولت را در تنگنا بیندازد در مقابل در چند سال اخیر وضعیت فروش نفت ایران به یک معضل و مشکل بزرگ برای کشورتبدیل شده بود. حالا که دولت امید دارد با تسهیل شرایط میزان تولید و صادرات نفت را به روزهای اوج
برساند، قیمتها دچار نوسان شده و سیر نزولی پیدا کرده است، البته افزایش صادرات نفت میتواند بخشی از کاهش قیمت را جبران کند. بیژن رحیمیدانش با بیان اینکه قیمت 75 تا 80 دلار برای قیمتگذاری نفت در بودجه سال 94 رقم معقول و منطقی است، گفت: روال تعیین قیمت نفت در بودجه بر اساس روند یک ماه آخر قیمت نفت و منتهی به تدوین بودجه است و قیمت نهایی در بودجه عموما 5 دلار بیشتر از متوسط و میانگین قیمت نفت در ماه مورد بررسی تعیین میشود.
او با بیان اینکه با کاهش قیمت نفت، دولت باید بخشی از کاهش درآمدهای خود را از طریق دریافت مالیات به خصوص از فراریان مالیاتی، افزایش ارزش افزوده و صرفهجویی جبران کند،گفت: اصلیترین بخش برای جبران کاهش درآمدهای نفتی، صرفهجویی است که در نهایت منجر به افزایش صادرات خواهد شد. در این شرایط وضعیت اقتصادی کشور چندان دچار نوسان و چالش نمیشود.
رحیمیدانش درخصوص سناریوهای مختلف برای تعیین قیمت نفت در بودجه گفت: دولت میتواند از هماکنون بودجه را در دو سطح تهیه کرده و تحویل مجلس بدهد و درآمدها و مصارف خود را در دو جدول ارایه دهد که یکی قیمت 75 دلار باشد و دیگری با احتمال افزایش قیمت نفت تا سقف 90دلار تنظیم شود. پیش از این نیز دولت تجربه مشابهی داشته است. به گفته او در این شرایط دولت دیگر نیازی به اصلاح بودجه نخواهد داشت و در عین حال درصورتی که قیمت جهانی نفت افزایش پیدا کند و درآمد بیشتری نصیب کشور شود، طرحها و لوایح مختلف برای مصرف این درآمدها توسط نمایندگان مجلس ارایه نمیشود.
در همین حال جلیل جعفریبنهخلخال، دبیر کمیسیون انرژی گفت: تعیین قیمت ٨٠دلار برای نفت در بودجه٩٤ نرخ معقولی است. به گفته عضو کمیسیون انرژی، باتوجه به شرایط خاص جهانی، ما به هر میزان که بتوانیم باید وابستگی بودجه به نفت را کاهش دهیم، زیرا در شرایط بهتری قرار میگیریم بههمیندلیل دولت و مجلس باید راهکارهایی را در این خصوص ارایه کنند. جعفریبنهخلخال بابیان اینکه وابستگی بودجه به نفت، روند جاری کشور را متاثر میکند افزود: امکان تعیین قیمت سهرقمی نفت در بودجه سال آینده وجود ندارد و تحلیلها حاکی از تایید این مساله است.