روسیه بزرگترین بازنده کاهش قیمت نفت است
جهان سرمایهگذاران میگویند: روسیه بزرگترین خطر امنیتی برای بازارهای جهانی به شمار میرود و همچنین بزرگترین بازنده سقوط بهای نفت در چند ماه اخیر است.
بر اساس نظرسنجییی که بهتازگی توسط شبکه بلومبرگ از سرمایهگذاران بینالمللی انجام گرفته است، آنها روسیه را بزرگترین بازنده کاهش جهانی قیمت نفت در چند ماه اخیر دانستهاند. همچنین زمانی که از شرکتکنندگان نظرسنجی پرسیده شده که کدامیک از احتمالات زیر، بزرگترین خطر علیه بازارهای جهانی به شمار میروند، ۵۲ درصد بحران روسیه و اوکراین را انتخاب کردهاند، ۲۶درصد اعلام کردهاند که داعش جدیترین خطر بازارهای جهانی است، و تنها پنجدرصد بیماری ابولا را به عنوان مهمترین تهدید علیه بازارهای جهانی برگزیدهاند.
این در حالی است که به اعتقاد سرمایهگذاران بینالمللی، امریکا بیشترین نفع را از کاهش قیمت نفت خام در بازارهای جهانی برده است. اما اقتصاد روسیه به دلیل اعمال تحریمهای غرب و همچنین کاهش قیمت نفت ضرر مضاعفی را متحمل شده است. با این حال ولادیمیر پوتین در آستانه برگزاری نشست جی بیست در استرالیا گفته بود که کاهش قیمت نفت فاجعهیی بالقوه برای بزرگترین صادرکننده انرژی در جهان است.
مایکل سیمونسن، یکی از مدیران ارشد بانک نوردیا (Nordea) در هلسینکی در این باره میگوید: «شرایط روسیه ـ اوکراین بسیار خطرناک است چرا که ما کشوری را داریم که در تلاش برای افزایش قدرت خود هیچ ابایی از ایجاد ناامنی ندارد و این میتواند تاثیر جدی بر بازارهای جهانی داشته باشد.»
این نظرسنجی از ۵۱۰ سرمایهگذار، تحلیلگر و تاجر بینالمللی انجام شده است. به گزارش بلومبرگ، در این نظرسنجی اختلافنظر درباره کشوری که بیشترین نفع را از کاهش جهانی قیمت نفت داشته، بالا بوده است بهطوری که ۳۱درصد امریکا، ۱۸درصد چین، و ۱۵درصد ژاپن را نام بردهاند. همچنین ۱۱درصد اعلام کردهاند که اروپا و هند بیشترین نفع را از کاهش جهانی قیمت نفت داشتهاند.
همچنین بیشتر سرمایهگذاران اروپایی، خود و کشورهای صنعتی آسیایی را بزرگترین منتفع کاهش قیمت نفت میبینند چرا که به اعتقاد آنان، در بلندمدت نفت شیل امریکا نیز به دلیل کاهش قیمت جهانی نفت متضرر خواهد شد. در این نظرسنجی، 6درصد شرکتکنندگان هم ایران را بازنده کاهش قیمت نفت میدانند و هیچ یک از شرکتکنندگان هم اعتقاد ندارند که کاهش قیمت نفت سودی برای ایران داشته است.
خاورمیانه همچنان تاثیرگذار است
نورثرن تراست نیز گزارش داده، مجموعهیی پیچیده از عوامل مختلف، موجب کاهش ۳۰درصدی قیمت نفت شده و آن را در هفته جاری به زیر ۸۰ دلار رسانده است. در یک سوی بازار، رشد بسیار ضعیف اقتصادی در حوزه یورو و کند شدن میزان رشد تولید چین موجب کاهش تقاضای جهانی شده است. پیشبینیها حکایت از افزایش بسیار جزیی مصرف نفت در دو سال آینده دارد.
در قسمت عرضه، افزایش تولید نفت شیل امریکا در صدر فهرست عوامل افزایشدهنده عرضه قرار دارد. تولید نفت لیبی مجددا افزایش یافته است. غرب، محدودیتها بر فروش نفت ایران را کاهش داده است و در صورت به نتیجه رسیدن مذاکرات فعلی، روزانه چند صدهزار بشکه نفت دیگر نیز وارد بازار خواهد شد. افزایش درگیریهای فرقهیی در خاورمیانه موجب شده کاهش تولید برای اوپک کاری دشوار شود.
حکومتها نیاز دارند برای جلوگیری از بروز ناآرامیهای اجتماعی پول بیشتری را در طرحهای اجتماعی هزینه کنند و به دلیل پیشرویهای داعش، بودجه بیشتری را برای امور دفاعی کنار بگذارند. عربستان به صورت سنتی مهمترین قدرت داخل اوپک به شمار میرود. این کشور یک سوم کل ذخایر نفت جهان را در اختیار دارد.
هزینههای استخراج نفت در عربستان بسیار پایین است. در گذشته، عربستان دیگر کشورهای عضو اوپک را با افزایش تولید و پایین آوردن قیمت تحت فشار قرار میداد و آنها را وادار میکرد تا به مسیر مورد نظر ریاض برگردند.
عربستان اکنون بهویژه از عملکرد روسیه و ایران به دلیل حمایت از حکومت بشار اسد ناخشنود است و ممکن است از نفت به عنوان سلاحی علیه این کشورها استفاده کند. برخی همچنین معتقدند که احتمالا اوپک میخواهد با ادامه عرضه بالای نفت، امریکا را از میدان رقابت خارج کند. اما تحلیلگران صنعت نفت میگویند، بخش عمده تولیدکنندگان نفت امریکا حتی با قیمت ۷۰ تا ۸۰ دلاری نیز سود لازم برای ادامه تولید را به دست خواهند آورد. اگر قیمت نفت روند کاهشی خود را ادامه بدهد، هیچ کشوری به اندازه روسیه، آسیب نخواهد دید. اقتصاد روسیه که از قبل دچار رکود بوده، ممکن است در دو سال آینده هر سال به میزان یکدرصد کوچکتر شود.
اما در سوی دیگر این موازنه، کشورهای وابسته به واردات انرژی قرار دارند که از ارزان شدن نفت خوشحال میشوند. در صدر این فهرست، ژاپن و حوزه یورو قرار دارند، دو بازاری که اقتصادهایشان با مشکل مواجه است و بدون شک کاهش قیمت انرژی موجب کاهش فشار بر آنها خواهد شد.
به گزارش تسنیم، قیمت نفت به صورت تاریخی همواره منبع آرایشهای جدید اقتصادی بوده است. با وجود اینکه الگوهای عرضه و تقاضا در بازار در نسل قبلی بهشدت تغییر پیدا کرده، اما ظاهرا این قدرت تاثیرگذاری نفت بر اقتصاد جهانی هنوز هم پابرجاست. موضوعی که تغییر نکرده این است که خاورمیانه یکی از تاثیرگذارترین مناطق جهان در تحولات بازار است. وجود منابع عظیم نفت خام در این منطقه و توجه قدرتهای غربی به آن موجب شده تحولات این منطقه برای همه جهان از اهمیت خاصی برخوردار باشد. از همین رو، ملاحظه رویدادهای آینده در این منطقه مهم خواهد بود.