مناقصه آزادگان و چرخه وعده‌های تکراری
برگزاری مناقصه توسعه میدان نفتی آزادگان در چرخه انتشار اخبار تکراری گرفتار شده است. از اواخر سال گذشته مدیران نفتی دولت با ترفند وعده دادن سعی داشته و دارند که امیدها به برگزاری مناقصه بین‌المللی و ورود سرمایه و دانش فنی شرکت‌های بزرگ نفتی به ایران را زنده نگه دارند. ترجیع‌بند این وعده‌ها «برگزاری مناقصه ان‌شاءالله تا یک‌‌ماه دیگر» است. این وعده‌های ماهانه یک به یک به سر آمده‌اند و هنوز خبری از برگزاری مناقصه نمی‌شود. آخرین وعده یکماهه برای برگزاری مناقصه بین‌المللی آزادگان به تاریخ 20 اردیبهشت باز می‌گردد که در آن زمان نورالدین شهنازی‌زاده مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت (متن) از برگزاری مناقصه میدان آزادگان تا «حداکثر» یک ماه دیگر خبر داده بود. شهنازی‌زاده در حاشیه بیست‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی گفت: «شرکت‌هایی که می‌توانند در مناقصه شرکت کنند، مشخص شده‌اند و نامه قبول پیشنهادات زده شده است. برای لایه یک شرکت‌های چینی، اروپایی و ژاپنی مانند توتال، ساینوپک، سی‌ان‌پی‌سی، انی و همچنین شرکت پتروناس مالزی دعوت شده‌اند تا این شرکت‌ها در قالب کنسرسیوم فعالیت‌کنند. همچنین گروه‌های کاری و مذاکره‌کننده نیز مشخص شده‌اند و قرار است، توسعه این میدان طبق الگوی جدید نفتی انجام شود.»
اکنون یک ماه وعده داده شده آقای شهنازی‌زاده به پایان رسیده است. در حالی که خبری از برگزاری مناقصه به گوش نمی‌رسد اما مدیرعامل متن روز گذشته مجددا مشابه صحبت‌هایی که یک ماه پیش کرده بود را تکرار کرد. با این تفاوت که این‌بار خبری از وعده یک ماهه برگزاری مناقصه هم دیده نمی‌شود. دیروز روابط‌عمومی شرکت مهندسی و توسعه نفت خبری را منتشر کرد که طی آن شهنازی‌زاده از ارائه طرح مطالعاتی شرکت‌های توتال فرانسه، اینپکس ژاپن و پتروناس مالزی برای توسعه میدان نفتی آزادگان صحبت کرده است. شهنازی‌زاده با بیان اینکه برای توسعه میدان آزادگان با ۸ شرکت قرارداد محرمانگی امضا شده است، گفت: برخی از این شرکت‌ها گزارش مطالعات خود را ارائه کرده‌اند و برخی دیگر هم در حال تکمیل فرآیند مطالعه هستند و به تدریج با برگزاری جلسه‌هایی در سطوح کارشناسی شرکت متن، این گزارش‌ها در حال ارائه است. وی افزود: شرکت‌های اینپکس، شل، توتال، پتروناس، انی و همچنین سی‌ان‌پی‌سی چین از جمله شرکت‌هایی هستند که تمایل به حضور در مناقصه میدان نفتی آزادگان را دارند. پیش‌تر بیژن زنگنه وزیر نفت نام شرکت تنکو (زیرمجموعه قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا) را نیز به این فهرست اضافه کرده بود. شهنازی‌زاده مجددا به هدف‌گذاری تولید از این میدان نیز اشاره کرد. هدفی که بارها و بارها بیان و تکرار شده است. وی گفت: «در فاز نخست توسعه این میدان برای دستیابی به رقم تولید روزانه ۳۲۰هزار بشکه نفت برنامه‌ریزی شده است، در فاز ۲ نیز این رقم بر مبنای نتایج استخراج شده از فاز نخست خواهد بود.» پیش‌تر نیز از رسیدن تولید میدان آزادگان جنوبی به 160هزار و آزادگان شمالی به 30هزار بشکه تا پایان سال جاری خبر داده بود.
به هرحال آنچه مشخص است در چندین ماه گذشته خبر جدیدی جز وعده‌های یکماهه در رابطه با برگزاری مناقصه میدان آزادگان به گوش نمی‌رسد. آنچه مشخص است تنها 3شرکت توتال، اینپکس و پتروناس نتایج مطالعات فنی روی میدان را تقدیم کرده‌اند و حداقل 5شرکت دیگر هنوز این کار را نکرده‌اند. بنابراین با وجود نام‌هایی همچون انی، شل و شرکت‌های چینی، انتظار برگزاری مناقصه به این زودی‌ها وجود ندارد چرا که به نظر نمی‌آید، مسوولان نفتی کشور بخواهند قید حضور این شرکت‌ها در مناقصه را بزنند. وعده‌های یک ماهه نیز در این واقعیت تغییری ایجاد نمی‌کنند همان‌طور که تاکنون هیچ یک از این وعده‌ها تحقق پیدا نکرده است. اما آن چیزی که از اهمیت برخوردار است، عدم شفافیت مقامات وزارت نفت در این موضوع با رسانه‌هاست. مسلما اگر در همان ماه‌های پایانی سال 95 عنوان می‌شد که برگزاری مناقصه میدان آزادگان به حداقل 6ماه زمان نیاز دارد، اعتماد بیشتری به صحبت‌های مسوولان وجود داشت تا اینکه امروز شاهد این باشیم که تمام وعده‌ها با سررسید یکماهه پوچ از آب درآمده‌اند. لذا انتظار می‌رود که از این به بعد وزارتخانه تحت قیمومیت بیژن زنگنه با برآوردی صحیح و دقیق از زمان امکان‌پذیری برگزاری مناقصه خود و رسانه‌های داخلی و خارجی را از سردرگمی خارج کنند و وعده بعدی مسوولان نفتی در رابطه با تاریخ برگزاری مناقصه دقیقا همان تاریخی باشد که واقعا مناقصه میدان نفتی آزادگان برگزار شود.
