طرح ادغام وزارتخانهها به بنبست خورد
رییس کمیسیون توسعه صادرات ایران میگوید: «نگاه به حوزه بازرگانی با نگاه صنعتی، دو راهبرد متفاوتی را برای توسعه در پیش دارد؛ برای همین ادغام این دو وزارتخانه با منافع متفاوت و متضاد، طرحی محکوم به شکست بود و برای همین بار دیگر دولت تصمیم به تفکیکی این دو وزارتخانه گرفته
است.»
به گفته میری، اگر این ایده و طرح موفق بود، طرح تفکیکی مجدد معنادار نبود. ادغام دو وزارتخانه بازرگانی و صنعت و معدن به پیکره تولید، صنعت و صادرات صدمه زیادی زده است. البته این آسیبها بیشتر به سمت بازرگانی بود تا صنعت.
او درباره دلیل این مساله میگوید: «برای اینکه وزیر صنعت، معدن و تجارت، بیشتر وزیر صنعت بود تا وزیر بازرگانی. وقتی دو مقوله ناهماهنگ یا حتی متضاد را به دست یک وزیر بسپارند، او نمیتواند در وضعیت متعادلتری وزارتخانه را اداره کند و تصمیم استراتژیکی برای دو حوزه بگیرد.»
سید رضی حاجیآقا میری تاکید میکند: «وزارت صنعت، معدن و تجارت باید تفکیک شود تا هر وزارتخانهیی محدودیت، فرصت و تهدید حوزه خود را در نظر گرفته و تصمیمگیری کند. از طرف دیگر اگر هدف از ادغام دو وزارتخانه، کوچک شدن دولت باشد، این هدف هم ممکن نشده است. برای اینکه نه هزینه و نه نیروی انسانی این وزارتخانه کمتر نشد و به کوچک شدن دولت هیچ کمکی نکرده است. درنهایت فقط یک وزیر برای دو حوزه تصمیمگیری کرده است.»
او معتقد است: «کوچک شدن دولت ایده مدرنی است ولی نحوه اجرایی شدن این تصمیم خیلی مهم است. اما متاسفانه در دولت دهم درباره چگونگی و چرایی ادغام مطالعه جامعی انجامنشده بود. باید قبل از ادغام وزارتخانه، تعارضها و تفاوتهای دو حوزه صنعت و معدن مشخص میشد. یا اینکه معلوم میشد کدام نهادها میتوانند در یکجا جمع شوند. هیچکدام از این موارد در موقع ادغام در نظر گرفته نشد.»
او معتقد است: «ادغام در حوزههای دیگر هم مشکلآفرین بود. نهاد معاونت ریاستجمهوری در امور گردشگری، میراث فرهنگی و صنایعدستی یا سازمان گردشگری، میراث فرهنگی و صنایعدستی سه حوزه متفاوتی است که در یک سازمان جمع شده است و در عمل یکی در سایه دیگری قرار
گرفته است. این سه حوزه هیچ ارتباط منطقی باهم دیگر ندارند و هر سه، حوزهیی مستقل و کلانی است که دغدغه و مشکلات خاص خود را دارد. یا در عمل به دلیل هیمنه گردشگری دو حوزه میراث فرهنگی و صنایعدستی به حاشیه راندهشده است. حتی در این حوزه هم چون وزارت بازرگانی باید تفکیک صورت گیرد.»
با ادغام وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت چه مشکلاتی برای حوزه بازرگانی پیش آمد؟ حاجیآقا میری پاسخ میدهد: «برخی در اولویتبخشی به اقتصاد، میگویند تولید به صادرات ارجحیت دارد؛ اما این داوری مبتدی است. اگر در کنار تولید، به صادرات بها ندهیم، تولید خیلی معنادار نخواهد بود. نگاه جزیرهیی به اقتصاد به اقتصاد آسیب میزند. صادرات به عنوان امری بازرگانی نباید در اولویت دوم قرار گیرد.»