استقرار سامانه بانکداری متمرکز در بانک صنعت
گروه بانک و بیمه| سامانه بانکداری متمرکز (کربنکینگ) سامانه‌یی است که کلیه فرآیندها و فعالیت‌های مربوط به عملیات بانکداری و ارائه خدمات به مشتریان را به صورت مکانیزه پوشش می‌دهد و با داشتن یکپارچگی بین زیرسیستم‌های مربوط به فرآیندهای مختلف عملیاتی و مالی، از هر گونه دوباره کاری و ورود مجدد اطلاعات جلوگیری کرده و امکان گزارش‌گیری متمرکز و سریع را به مسوولان ذی‌ربط می‌دهد.
هفتم اردیبهشت ماه ۹۶ سرانجام بانک صنعت و معدن بعد از یک برنامه سه‌ساله؛ سامانه راهکار جامع بانکداری متمرکز توسن (بنکو) را جایگزین سیستم عملیاتی قبلی کرد. مهم‌ترین دلیل این تغییر؛ توسعه سامانه‌های مورد نیاز بانک در حوزه تخصصی کسب‌وکار و افزایش چابکی عنوان شده است. مدیران ارشد بانک صنعت و معدن، در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی و با تکیه بر توان نیروهای متخصص داخلی، مدیران و کارشناسان بانک و شرکت توسن ترجیح دادند به جای رفتن به سمت یک سامانه خارجی از یک سامانه تولید داخل همراه با سفارشی‌سازی برای پوشش نیازهای خود استفاده کنند. بر این اساس و با توجه به تولید و راه‌اندازی بخش عمده‌یی از سامانه مذکور یعنی چیزی حدود ۸۵ درصد از نیازهای تعیین شده، مدیران بانک معتقدند کیفیت محصولی که دریافت کرده‌اند، باعث می‌شود اگر باز هم بر سر دوراهی محصول داخلی و خارجی قرار بگیرند، یقینا انتخابشان محصول داخلی خواهد بود.
مهندس احمد آهی مدیر امور فناوری اطلاعات بانک صنعت و معدن در پاسخ به این سوال که دلایل این تغییر بزرگ و تجاربی که در این مدت به دست آمده است، چیست؟ گفت: از گذشته تاکنون بانک صنعت و معدن چندین بار نیاز شدید به داشتن یک سامانه یکپارچه جامع بانکی در تمام بخش‌ها را احساس کرده است. در همین راستا چندین بار هم تلاش‌های جدی در خصوص رفع این نیاز انجام داد که متاسفانه به دلایل مختلفی موفقیت‌آمیز نبودند.
این‌بار با استعانت از خداوند متعال، اراده و پشتیبانی همه‌جانبه مدیرعامل محترم و هیات‌مدیره محترم بانک، تلاش همه‌جانبه و کار گروهی در سطح همه مدیران و کارکنان بانک و مطالعه دلایل شکست در تجربیات قبلی، توانستیم گام‌به‌گام پیش رفته و به هدف اصلی برسیم.
وی در پاسخ به این سوال که این نیاز شدید به یک سامانه یکپارچه بانکی جامع دقیقا به چه معنی است، گفت: ریشه اصلی مجموعه دلایلی که باعث شد بانک سرانجام تصمیم به انجام این کار بگیرد، از حدود 10سال پیش نیز نمایان بود. برای مثال، مدیران ارشد بانک گزارش‌های مدیریتی متنوعی در حوزه امور مالی، اطلاعات مشتریان، گزارش‌های مرتبط با نهادهای ناظر و… را نیاز داشتند که به دلیل جزیره‌یی بودن سیستم‌ها و اینکه بعضا حتی در بعضی از بخش‌ها اصلا اتوماسیونی صورت نگرفته بود، گزارش‌ها باید به‌صورت دستی از بخش‌های مختلف جمع‌آوری و تجمیع می‌شد که حتی در مواردی ممکن بود، گزارش‌هایی حول یک موضوع که از سوی بخش‌های مختلف جمع‌آوری شده بود، نتایج مختلفی داشته باشند. به همین خاطر تایید صحت‌وسقم گزارش‌ها کمی مشکل بود و معمولا باید زمان و انرژی چندین برابر صرف می‌شد تا صحت‌وسقم گزارش‌ها تایید شود. نمونه دیگر، گزارش تراز و بستن حساب‌های سالانه بانک بود که بعضا تا چند ماه طول می‌کشید و فرآیندی فرسایشی، خسته‌کننده و هزینه‌بر بود. لذا جای خالی یک سامانه یکپارچه بانکداری متمرکز جهت دسترسی سریع به اطلاعات صحیح، توسط تمام مدیران عملیاتی، صف و ستاد احساس شد. وی در پاسخ به این سوال که این تغییرچگونه و از کجا کلید خورد، گفت: در محصول پیمانکار قبلی که شرکت محترم خدمات انفورماتیک بود، در بخش بانکداری خرد محصول بسیار خوب و قابل قبولی داشتیم. لیکن در زمینه تسهیلات و اعتبارات که بخش اصلی کسب‌وکار یک بانک توسعه‌یی مانند بانک صنعت و معدن است، سایر سامانه‌های بانک که معمولا توسط متخصصان داخلی یا سایر شرکت‌های پیمانکار تولید شده بود، از لحاظ ارتباطی و یکپارچگی، نقاط ضعف و مشکلات زیادی داشت و با وجود تمام تلاش‌هایی که شد، نتیجه موفقیت‌آمیزی حاصل نشد. در سال ۱۳۹۲ با توجه به الزام قانونی موجود برای برگزاری مناقصه به‌منظور انتخاب پیمانکار تامین‌کننده سامانه راهکار جامع بانکداری متمرکز و بر اساس مستند «درخواست برای پیشنهاد (RFP)» تهیه شده توسط یک تیم مشاوره خبره از شرکت‌های پیمانکار داخلی، نسبت به برگزاری مناقصه اقدام کردیم و شرکت توسعه سامانه‌های نرم‌افزاری نگین (توسن) برنده این مناقصه شد. لذا از بهمن ماه ۱۳۹۴ پروژه سفارشی‌سازی سامانه جدید با همکاری پیمانکار آغاز شد.
قبل از اینکه بحث را ادامه دهیم با توجه به اینکه از شرکت خدمات انفورماتیک اسم آوردم، لازم می‌دانم از همکاری مسوولانه و مناسب مدیران و کارشناسان محترم شرکت خدمات انفورماتیک در فرآیند مهاجرت بانک و همچنین از همکاری مناسب و ویژه مدیران و کارشناسان محترم بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به‌خصوص اداره محترم نظام‌های پرداخت، تشکر کنم.
گفته می‌شود، طراحی سامانه برای شما پیچیده‌تر از بانک‌های تجاری است، این ادعا درست است؟ چرا؟
آهی: بلی، در واقع باید این‌طور بگویم که یک بانک توسعه‌یی مثل بانک صنعت و معدن، همراه با کلیه فرآیندهای بانکداری خرد و مدرن موجود در بانک‌های تجاری، فرآیند «بررسی، ارزیابی، نظارت و کنترل تخصصی انواع پروژه‌های صنعتی و معدنی» را با قابلیت یکپارچگی با فرآیندهای تخصیص منابع و بانکداری خرد نیاز دارد که اتفاقا مهم‌ترین بخش کسب‌وکاری این نوع بانک است. وی در پاسخ به این سوال که آیا کم بودن تعداد شعب بانک صنعت و معدن از پیچیدگی این مهاجرت چیزی کم می‌کند؟ گفت: یقینا ارتباطی ندارد؛ شما اگر حتی یک شعبه هم داشته باشید، تمام آن سیستم‌ها و عملیات بانکداری خرد که یک بانک با هزار شعبه دارد را نیاز دارید. از لحاظ پیچیدگی فرآیندی، هیچ فرقی بین یک بانک دارای چند شعبه محدود با یک بانک دارای تعداد زیادی شعبه وجود ندارد. برای مثال هر ابلاغیه‌یی که از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام می‌شود، همان تغییراتی که یک بانک هزارشعبه‌یی از لحاظ بحث‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات برای همراستایی و سازگاری با آن انجام می‌دهد، ما نیز در بانک صنعت و معدن با حدود ۶۰شعبه انجام می‌دهیم. لیکن مسلما روشن است که اعمال چنین تغییراتی در یک بانک با بیش از هزار شعبه از عمق و حجم خیلی بیشتری برخوردار است.
