تلاش برای باز کردن گره کور صلح
گروه جهان|
جرد کوشنر، مشاور رییسجمهوری امریکا چهارشنبه (فردا) به خاورمیانه میآید. این سومین سفر کوشنر به خاورمیانه از زمان پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری امریکاست.
به گزارش رویترز، یک مقام کاخ سفید پیشتر گفته بود که ترامپ بهزودی دو نفر از مشاورانش را به قدس و رامالله میفرستد تا در راستای آغاز مجدد مذاکرات صلح اسراییل ـ فلسطین رایزنیهایی انجام دهند.
جیسون گرینبلات از مشاوران ارشد امنیت ملی امریکا دوشنبه به منطقه سفر کرده و کوشنر، داماد رییسجمهوری امریکا هم چهارشنبه وارد سرزمینهای اشغالی میشود. این مذاکرات ادامه رایزنیهای ماه گذشته ترامپ با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیمصهیونیستی و محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطین است. به گفته یک مقام کاخ سفید، این گفتوگوهای پشت پرده از زمان سفر ترامپ در جریان بوده است.
براساس اعلام کاخ سفید، کوشنر و گرینبلات در قدس و رامالله بهطور مستقیم با رهبران رژیم صهیونیستی و فلسطین دیدار کرده و درباره اولویتهای آنان و گامهای آتی گفتوگو میکنند. گرینبلات گفته است: «رییسجمهور ترامپ به وضوح گفته که حرکت در مسیر دستیابی به توافق صلح پایدار میان اسراییلیها و فلسطینیان اولویت اوست. او عمیقا معتقد است که برقراری صلح ممکن است.»منابع امریکایی نیز درباره این سفر به رویترز گفتهاند: «مهم است که به یاد داشته باشیم به سرانجام رساندن یک توافق تاریخی صلح فرآیندی زمانبر خواهد بود، فرآیندی که باعث خواهد شد تا جرد کوشنر و گرینبلات بارها و بارها به تنهایی یا با یکدیگر به خاورمیانه سفر کنند تا بتوانند تمام پیشنهادهای احتمالی مطرح شده از سوی طرفهای اسراییلی، فلسطینی و امریکایی را بررسی کنند.»
کوشنر و گرینبلات به همراه رکس تیلرسون، وزیر خارجه امریکا و هربرت مکمستر، مشاور امنیت ملی کاخ سفید روی مساله صلح خاورمیانه کار میکنند. دونالد ترامپ پیشتر گفته بود که اگر جرد کوشنر نتواند برای صلح در خاورمیانه تلاش کند، یعنی هیچ کس نمیتواند. به نوشته دویچهوله، کوشنر برخلاف ترامپ از ظاهر شدن در انظار عمومی پرهیز میکند و فردی با نزاکت و خویشتندار قلمداد میشود. او با اسراییل روابطی تنگاتنگ دارد، اما تاکنون در رابطه با موضوعات مشخص خاورمیانه در برابر افکارعمومی موضعی نگرفته است. به اعتقاد ناظران سیاسی، بر خلاف روسای جمهوری پیشین که خطوط معینی را برای رهبران اسراییلی و فلسطینی مشخص میکردند، دولت ترامپ بدون این چارچوبها تلاش دارد تا از مسیرهای غیررسمی مذاکرات صلح خاورمیانه را پیش ببرد.
منابع دیپلماتیک گفتهاند که ترامپ در آیندهیی نزدیک طرح سیاسی خود در زمینه احیای روند مذاکرات مستقیم میان تشکیلات خودگردان فلسطین و رژیمصهیونیستی برای یک بازه زمانی بین ۱۲ تا ۱۶ ماهه بدون توقف شهرکسازی را ارائه میکند. خبرگزاری روسی اسپوتنیک چندی پیش در گزارشی با عنوان «ترامپ و گذرگاه اقتصادى صلح خاورمیانه» با اشاره به سیاستهای منفعتطلبانه دولت جدید امریکا در خاورمیانه نوشت: «دولت امریکا به خوبى مىداند، یافتن راهحل سیاسى براى درگیرىهاى خاورمیانه بر پایه تشریک مساعى سیاسى (برای ایالات متحده) سودبخش نیست، بنابراین ترامپ با کشاندن کشورهاى خاورمیانه به گذرگاه اقتصادى، در پى آن است که هزینه و مخارج منازعات خاورمیانه را بر دوش دولتها و ملتهاى منطقه بگذارد و با دادن صورتحساب هزینههاى نظامى و امنیتى به دولتهاى منطقه از کشورهاى درگیر همه هزینهها صرف شده را دریافت کند.»
تشدید فشارها بر غزه و حماس
مشاوران ترامپ در شرایطی برای احیای مذاکرات صلح به خاورمیانه میآیند که بحران منطقهیی بر سر قطر شدت گرفته و فلسطینیهای نوار غزه نگران هستند که متحد و حامی اصلی خود را از دست بدهند. عربستان سعودی دوحه را تحت فشار گذاشته است تا از حمایت حماس و اخوانالمسلمین دست بردارد. چندین کشور عربی و آفریقایی به رهبری عربستان سعودی روابط خود را با قطر قطع کردهاند.
این در حالی است که ظرف پنج سال اخیر قطر به مقدار صدها میلیون دلار به غزه کمک کرده و قول داده خانهها، بیمارستانها و جادههای بیشتری بسازد.
جنبش حماس کنترل غزه را در دست دارد
در این میان تشکیلات خودگردان فلسطین نیز به رهبری محمود عباس فشارها علیه غزه و تحریمها علیه حماس را تشدید کرده است. مرکز اطلاعرسانی فلسطین چندی پیش گزارش داد که رییس تشکیلات خودگردان فلسطین و کمیته امنیتی تشکیل شده از سوی او قصد دارند یک هزار نظامی را در نوار غزه به اجبار بازنشسته کنند که بر اثر این اقدام حقوق آنها به شکل غیرقانونی کسر خواهد شد. همچنین آسوشیتدپرس گزارش داده، در شرایطی که مردم غزه در شرایط بسیار دشواری زندگی کرده و بهشدت از کمبود برق رنج میبرند، اسراییل میزان انتقال برق به این منطقه را کاهش داده است.
محمد ثابت از مسوولان شرکت توزیع برق غزه گفته که میزان انتقال برق به این منطقه از 120 مگاوات در روز به 112 مگاوات در روز کاهش یافته است. این مقام فلسطینی گفته، این بدان معناست که ساکنان غزه حتی کمتر از میزان کنونی یعنی چهار ساعت در روز برق خواهند داشت. بنا براین گزارش، تصمیم برای کاهش میزان انتقال برق به نواز غزه بر اساس درخواست تشکیلات خودگردان فلسطینی در کرانه باختری اتخاذ شده است. گفته شده، محمود عباس به طرف اسراییلی اعلام کرده است که وی میزان پرداخت بهای برق مصرفی در غزه را کاهش خواهد داد. به اعتقاد برخی منتقدان، محمود عباس با استفاده از این ترفند میکوشد تا جنبش حماس را برای واگذاری قدرت در منطقه نوار غزه به تشکیلات خودگردان تحت فشار قرار دهد.