ماجرای کشیده شدن کار شهرداری‌ها به شهرفروشی
رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور با تاکید بر اینکه ضرورت دارد تا درآمدهای شهرداری اصلاح شود، گفت: در حال حاضر، اصلاح شهرهای میانی و کوچک امکان‌پذیر است. اما به نظر می‌رسد اصلاح کلان‌شهرهای کشور بسیار دشوار و زمان‌بر باشد.
فرج‌الله رجبی رییس سازمان نظام مهندسی‌ساختمان کشور، در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، در بیان چالش‌های نظام شهرسازی و مشکلاتی که برخی شهرداری‌ها برای شهرها ایجاد کرده‌اند، گفت: ماجرا از آنجا شروع شد که به شهرداران گفتیم، بروند و خودکفا شوند و در عین حال ابزارهای تامین درآمد پایدار را برای آنها ندیدیم. طبیعی است که شهرداری‌ها برای تامین هزینه‌های شهر شروع کردند به تعریف راهکارهایی که چندان هم ضابطه‌مند نبود.
رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور ادامه داد: در بعضی کلان‌شهرها، شهرداری‌ها، تخلفات ماده ۱۰۰ را محل درآمد قرار داده‌اند. یعنی با استفاده از ماده ۱۰۰ اجازه می‌دهد، مالک تخلف کند اما جریمه و عوارض تخلفش را نیز بپردازد. این رویکرد ناصحیحی است که برای حل مشکلات شهری ایجاد شده است. از سویی دیگر، فروش تراکم مازاد بر تراکم مجاز نیز از دیگر راهکارهای ناصحیح برخی شهرداری‌هاست که متاسفانه این روش بسیار هم متداول شده است.
عضو کمیسیون عمران مجلس گفت: واقعیت را بپذیریم که ما در مقابل اقدامات ناصواب شهرداری، شهر خوب و شهرداری خوب را نیز تعریف نکردیم. یعنی نگفتیم منظور از خوبی چیست؟ آیا مثلا باید سرانه فضای سبز بالا برود یا اینکه سطح اشغال در سطح قانونی و ضابطه‌مند باشد یا خدمات عمومی خاصی به شهروندان ارائه شود؟ ما تعریفی از شهر خوب نداشتیم که متعاقب آن تعریفی از شهردار خوب هم داشته باشیم.
رجبی ادامه داد: در نتیجه ما در یک توقع سیری‌ناپذیر از شهرداری‌ها خواستیم شهر را توسعه دهند. گاهی اوقات بلندمرتبه‌سازی، پل‌سازی و تونل‌سازی را نماد توسعه دیدیم و مردم ما هم به این موارد نه نگفتند و عکس‌العمل منفی نشان ندادند و حتی در مواردی نیز تحسین کردند. در نتیجه بی‌ضابطه‌گی‌ها، هزینه‌های فراوان و درآمدهای کم و عدم تعریف شاخص‌های مطلوب مدیریت شهری، سبب شد شهرهای ما در یک سرازیری قرار بگیرند و بعدها نیز که در برخی شهرها توانستند به سطحی برسند که درآمدها تکافوی هزینه‌ها را می‌داد باز هم دست از این تخلف برنداشتند که راه رهایی از آن نیز بسیار دشوار است.
وی تصریح کرد: تاسف‌برانگیز است که شهر تهران هیچ‌گونه هارمونی و آرایش شهری مناسب، فضای شهری و طراحی شهری مناسب را در تک‌دانه‌ها و در راسته‌هایش ندارد. به عنوان یک شهروند اگر بخواهیم در آرامش زندگی کنیم در تهران کمتر امکان‌پذیر است.
رجبی گفت: همه کوتاهی کردیم و باید مسوولیت ولع توسعه‌های تعریف نشده شهری را که نتیجه‌اش شهرهای کنونی است، بپذیریم. در حال حاضر، اصلاح شهرهای میانی و کوچک امکان‌پذیر است. اما به نظر می‌رسد اصلاح کلان‌شهرهای کشور بسیار دشوار و زمان‌بر باشد.
این نماینده مجلس، معتقد است: جنس شوراهای شهر تقنینی است و اینکه شوراهای شهر را زیرنظر وزارت کشور فعالیت می‌کنند، چندان مناسب نیست. مناسب است شوراهای شهر را به‌دلیل جنس تقنینی‌شان زیرنظر مجلس شورای اسلامی ببریم.
