رقابت برای رهبری جهان در هامبورگ
گروه جهان
یکی از جنجالی‌ترین نشست‌های گروه 20 جمعه (فردا) و شنبه در هامبورگ آلمان برگزار می‌شود. تجارت، هزینه‌های دفاعی، پناهجویان، مبارزه با تروریسم و مهم‌تر از آن تعهد کشورهای صنعتی جهان به توافق اقلیمی پاریس ازجمله موضوعاتی است که قرار است در این نشست بررسی شود.
این نشست دو روزه با حضور رهبران ۸ اقتصاد بزرگ جهان و ۱۱ کشور دارنده اقتصادهای نوظهور و در حال توسعه تشکیل شده که در مجموع ۸۵درصد از اقتصاد جهان را دراختیار دارند. از آنجا که هیچ رای‌گیری رسمی بر سر هیچ مساله‌یی انجام نخواهد شد، دیدارهای دوجانبه میان رهبران کشورهای بزرگ مهم‌تر از دیگر رخدادهای رسمی خواهد بود.
خبرگزاری فرانسه نوشته، نشست هفتم و هشتم جولای یکی از توفانی‌ترین اجلاس گروه 20 در سال‌های گذشته است، نشستی که اعضای آن تقریبا بر سر تمام مسائل از جنگ‌ها گرفته تا تغییرات آب و هوایی و تجارت جهانی با یکدیگر اختلاف‌های بنیادین دارند. در این میان برنامه هسته‌یی و موشکی کره‌شمالی باتوجه به آزمایش اخیر موشک بالستیک این کشور بیش از پیش پررنگ خواهد شد. موضوع تغییرات آب و هوایی یکی دیگر از مسائل مهم موردبحث محسوب می‌شود به‌خصوص که آلمان این مساله را به یکی از اولویت‌های خود در دوره ریاست گروه 20 تبدیل کرده است. اختلافات تجاری یکی دیگر از مسائل مهم در اجلاس گروه 20 در هامبورگ خواهد بود. گزارش‌ها حاکی از آن است که امریکا در تدارک اعمال تعرفه بر واردات فولاد است؛ امری که صادرکنندگان در گروه 20 خواستار جلوگیری از آن هستند. دیدار پوتین و ترامپ در روز جمعه هم باتوجه به اتهام‌های مداخله روسیه در انتخابات امریکا و اتهام همدستی برخی نزدیکان ترامپ با سفارت روسیه، یکی دیگر از مسائل مهم در اجلاس هامبورگ است.
انتظار می‌رود که بیش از ۳۰ تظاهرات اعتراضی همزمان با این اجلاس در شهر هامبورگ برگزار شود. نگرانی‌های امنیتی در این باره به قدری جدی است که خبرگزاری فرانسه تظاهرات خیابانی فعالان ضدجهانی‌سازی یا مخالفان رهبران جهان ازجمله رجب اردوغان رییس‌جمهوری ترکیه و دونالد ترامپ رییس‌جمهوری امریکا را یکی از جدی‌ترین چالش‌های برگزاری این نشست عنوان کرده است. گفته شده آلمان برای مقابله با این مشکل 20هزار نیروی پلیس از سراسر کشور را برای حفظ نظم و امنیت در هامبورگ بسیج کرده است.
دیدارهای حاشیه‌ای گروه 20
رویترز گزارش داده که شی جین‌پینگ رییس‌جمهور چین قرار است با شینزو آبه نخست‌وزیر ژاپن، دیدار کند؛ دو کشوری که نگران برنامه‌های هسته‌یی و موشکی کره‌شمالی هستند. نشست گروه ۲۰ همچنین تحت‌الشعاع دو جنگ خونین یکی در سوریه و دیگری در اوکراین قرار خواهد داشت. بحران قطر و رقابت منطقه‌یی عربستان با ایران در خاورمیانه هم ازجمله موضوعاتی است که رهبران جهان در دیدارهای خود بدان خواهند پرداخت.
رجب طیب اردوغان رییس‌جمهور ترکیه هم در حالی به اجلاس گروه ۲۰ رفته که روابطش با آلمان به‌عنوان میزبان این نشست به‌دلیل انتقادهای آلمان از سرکوب‌های پساکودتا در ترکیه و واکنش‌های تند اردوغان متشنج است. درست سه روز پیش از آغاز اجلاس گروه 20 دولت آلمان به اردوغان هشدار داد که اجازه نخواهد داد در جمع شهروندان ترکیه‌یی در آلمان سخنرانی کند.
اما به جرات می‌توان گفت که جنجالی‌ترین چهره نشست گروه 20 دونالد ترامپ است؛ کسی که سیاست‌های حمایت‌گرایانه‌اش متحدان امریکا را به‌شدت نگران کرده است. گفته شده ترامپ علاوه بر دیدار با برخی رهبران کشورهای اروپای شرقی، قرار است پنجشنبه (امروز) با آنگلا مرکل صدراعظم آلمان دیدار کند. اما لحظه‌یی که در اجلاس گروه ۲۰ همه انتظارش را می‌کشند لحظه دیدار ترامپ با ولادیمیر پوتین رییس‌جمهور روسیه است؛ آن‌هم در شرایطی که روابط دو کشور سرشار از اتهام و ابهام است. مسکو به دخالت در انتخابات امریکا متهم شده و دوطرف درباره بحران سوریه عمیقا اختلاف‌نظر دارند. این دیدار نخستین دیدار رسمی ترامپ و پوتین و نخستین دیدار روسای جمهوری روسیه و امریکا از دو سال پیش تاکنون خواهد بود.
رویترز با اشاره به اختلافات دو کشور نوشته، رهبران دو کشور در شرایطی به دیدار یکدیگر می‌روند که ترامپ در حاشیه اجلاس گروه 20 تلاش می‌کند تا جایی که امکان دارد مسکو را از فروش گاز به‌عنوان یکی از عمده‌ترین منابع تامین درآمد ارزی روسیه محروم کند.
این خبرگزاری پیش‌تر هم اعلام کرده بود که ترامپ قصد دارد با صادرات گاز «ال‌ان‌جی» به کشورهای متحد واشنگتن که همجوار روسیه هستند به آنها کمک کند تا وابستگی به مسکو را کاهش دهند. در این گزارش آمده، ترامپ قصد دارد از اعلام افزایش صادرات گاز طبیعی با مشارکت چندین کشور که جهت تامین انرژی نیازمند روسیه هستند، به‌عنوان ابزار سیاسی استفاده کند.
به اعتقاد برخی ناظران، افزایش صادرات گاز امریکا به اروپا می‌تواند تاثیر روسیه را در استفاده از انرژی به‌عنوان یک سلاح یا ابزار چانه‌زنی کاهش دهد. میچل بارکوفسکی کارشناس سیاسی روس نیز تایید کرده که افزایش صادرات ال‌ان‌جی امریکا می‌تواند تهدیدآمیزترین سیاست واشنگتن در قبال روسیه باشد.
اندیشکده شورای روابط خارجی امریکا با اشاره به انسجام از دست رفته گروه 20 در ماه‌ها اخیر، نوشته که یکی از عوامل آن سیاست‌های ترامپ و تغییر مواضع یا ابهام در سیاست خارجی دولت جدید امریکاست. آدام اسلیتر اقتصاددان دانشگاه آکسفورد در این باره می‌گوید: «این خطر وجود دارد که این اجلاس منجر به فضای چند قطبی میان امریکا و دیگر کشورها بر سر مساله تغییرات آب‌وهوایی و مسائل دیگر شود. در عین حال جنگ‌های تجاری هم قریب‌الوقوع هستند چراکه ترامپ از آلمان و چین خواسته برتری‌های تجاری خود را بر امریکا کاهش دهند و دیگر کشورها را هم با تدابیر مجازاتی در مناقشه بر سر فولاد، گاز طبیعی و گوشت گاو هورمونی تهدید کرده است.»
فایننشال تایمز هم نوشته: پس از جنگ جهانی در هیچ برهه‌یی رهبری جهان تا این حد مورد رقابت و نامشخص نبوده است. آنچه مشخص است اینکه برای آنگلا مرکل صدراعظم آلمان میزبان اجلاس، رییس‌جمهوری چین یک متحد و ترامپ در بسیاری از مسائل موجود در دستور کار اجلاس گروه 20، یک رقیب دردسرساز به‌شمار می‌رود... واقعیت این است زمانی که نخستین اجلاس گروه 20 اواخر 2008 در امریکا برگزار شد، هر چند اعتبار امریکا به علت جنگ عراق تا حدی لطمه خورده بود اما بی‌شک جورج بوش رییس وقت جمهوری امریکا مهم‌ترین رهبر جهانی در سالن کنفرانس بود. الان 9 سال پس از آن زمان اجلاس گروه 20 در هامبورگ در حالی برگزار می‌شود که به علت سیاست‌های انزواگرایانه دولت ترامپ دیگر اعتمادی به رهبری امریکا در غرب وجود ندارد.
بلومبرگ هم نوشته است: «در سال ۲۰۰۹ هنگامی که گروه ۲۰ به لندن آمده بود گردون براون توانست به توافقی برای تزریق بیش از یک تریلیون دلار محرک به اقتصاد جهانی کمک کند. باراک اوباما رییس‌جمهور امریکا هم معمولا گروه ۲۰ را تحت‌تاثیر اراده خود درباره تغییرات آب‌وهوایی قرار می‌داد. این‌بار این به‌عهده آنگلا مرکل صدراعظم آلمان، امانوئل ماکرون رییس‌جمهور فرانسه و شی جین‌پینگ رییس‌جمهوری چین است که این کار را انجام دهند.»
