تلفات ساختمانی در ایران ۲۰برابر اروپاست
رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران گفت: ایران 20برابر کشورهای اروپایی و پیشرفته تلفات ساختمانی دارد، زیرا متخصصان امر به بخش ساخت‌وساز ورود نکرده‌اند.
وی با اشاره به اینکه حضور سازندگان ذی‌صلاح در امر ساخت‌وساز یک خلأ بزرگ است، گفت: یکی از مشکلاتی که امروز درگیر آن هستیم، ورود افراد غیرمتخصص و فاقد صلاحیت به امر ساخت و ساز است.
حسن قربانخانی در گفت‌وگو با فارس با اشاره به اینکه هدف سازمان نظام‌مهندسی ساختمان در طول 20سال گذشته این بوده است که ساختمان‌های بهتر و باکیفیت‌تری داشته باشیم، گفت: تمام تلاش نظام مهندسی این بوده که پرت مصالح کاهش و از تکنولوژی‌های روز استفاده شود.
وی افزود: در قانون نظام مهندسی ساختمان برای تمام این موارد راهکارهایی پیش‌بینی شده است، چرا که قانون می‌گوید هر کسی که می‌خواهد در امر ساختمان‌سازی ورود کند، نیازمند صلاحیت حرفه‌یی است و کسی که صلاحیت حرفه‌یی ندارد نباید در امر ساختمان‌سازی دخالت کند. قربانخانی در پاسخ به اینکه دلیل حضور افراد غیرحرفه‌یی و به صرف داشتن سرمایه در ساخت و ساز چیست؟ تاکید کرد: متاسفانه یکی از نکاتی که امروز ما درگیر آن هستیم، این است که کسانی به امر ساخت‌وساز ورود کرده‌اند که متخصص و صاحب صلاحیت نیستند و اگر شرایط به‌گونه‌یی پیش برود که تمام افرادی که در امر ساخت‌وساز فعال هستند صلاحیت‌های لازم را داشته باشند، می‌توانیم امیدوار باشیم تمام مراحل و مسائل ساخت‌وساز با سرعت بالاتر و کیفیت و ایمنی بیشتر انجام شود.
وی افزود: طبق قانون در بخش ساخت‌وساز چند نهاد دخیل هستند که صدور پروانه ساختمانی برعهده شهرداری‌ها و نظم دادن و آراستن امور مربوط به مهندسان برعهده سازمان‌های نظام‌مهندسی است، چرا که نظام‌مهندسی تشکیلاتی است که مهندسان را در جهت اهداف قانون هدایت می‌کند.
رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران اضافه کرد: تمام ساختمان‌هایی که در کشور ساخته می‌شود، باید زیرنظر مهندسان ناظر باشد، اما مشکل اینجاست که بسیاری از کسانی که در پروسه تولید و ساخت یک ساختمان حضور دارند، صلاحیت لازم را ندارند و متاسفانه با هدف کسب سود بیشتر قوانین و مقررات و استانداردهای لازم را رعایت نمی‌کنند. در این بین مهندسان ناظر تنها ابزاری که در دست دارند گزارش به شهرداری و درخواست توقف عملیات است که بازهم در بسیاری از موارد این توقف رخ نمی‌دهد.
وی ادامه داد: متاسفانه عده‌یی از تولیدکنندگان ساختمان این اجازه را به خود می‌دهند با وجود اینکه صلاحیت‌های لازم را ندارند به‌راحتی به این عرصه ورود کنند و اشکال اصلی در امر ساختمان‌سازی در کشور این است که دنبال سود بودن در یک امر اقتصادی فی‌نفسه مساله بدی نیست اما اشکال کار، ورود افراد فاقد صلاحیت به امر تخصصی و مهمی مثل ساختمان‌سازی کاری خلاف قانون است. قربانخانی افزود: در قانون نظام مهندسی این الزام وجود دارد اما در عمل هیچ مانعی برای حضور افراد فاقد صلاحیت در امر ساخت‌وساز وجود ندارد در نتیجه سالانه 1900نفر در کشور در حوادث ساختمانی جان خود را از دست می‌دهند، یعنی به‌ازای هر 3میلیون نفر ساعت یک تلفات ساختمانی داریم. در صورتی که این آمار در ترکیه به‌ازای هر 8 میلیون نفر ساعت، در کره‌جنوبی به‌ازای هر
13میلیون نفر ساعت و در کشورهای اروپایی به‌ازای هر 20 میلیون نفر ساعت یک تلفات است.
به گفته وی، ایران 20برابر کشورهای اروپایی و پیشرفته تلفات ساختمانی دارد، زیرا متخصصان امر به بخش ساخت‌وساز ورود نکرده‌اند.
ممانعت شهرداری
رامین کرمی، عضو سازمان نظام مهندسی نیز با اشاره به اینکه تاسیسات حلقه مفقوده در ساخت و ساز کشور است، گفت: در سال‌های اخیر شاهد افزایش کیفیت ساخت و ساز در تهران هستیم، اما متاسفانه شهرداری تهران به ساخت و ساز متراژهای زیر 1500 متر امکان استفاده از مهندسان ناظر تاسیسات برق و مکانیک را نمی‌دهد در حالی که در قانون به این موضوع تاکید شده و می‌تواند از اتلاف انرژی در ساختمان‌ها به شکل فوق‌العاده‌یی جلوگیری کند.
وی با تاکید بر اینکه بیش از 40درصد از مصرف انرژی کشور در ساختمان‌ها مصرف می‌شود، افزود: تجهیزاتی که در تاسیسات ساختمان‌ها استفاده می‌شود مربوط به دو دهه پیش است و تکنولوژی‌های مورد استفاده در ساختمان‌ها در این بخش از راندمان پایینی برخوردار هستند. کرمی اظهار کرد: برای بالا بردن کارآیی و راندمان تجهیزات و تاسیسات طرح افزایش کارآیی تاسیسات 600هزار موتورخانه در دستور کار قرار گرفته که 100هزار واحد از این موتورخانه‌ها مربوط به بخش اداری و دولتی است. به گفته عضو هیات‌مدیره سازمان نظام مهندسی تهران، 500هزار مورد از این موتورخانه‌ها مربوط به واحدهای با متراژ بالای 1500 متر است.
وی با تاکید بر اینکه شهرداری‌ها با وجود قانون و توصیه‌های مستقیم مقام معظم رهبری، نسبت به اجرای قوانین ساخت و ساز از جمله استفاده از مجریان ذی‌صلاح اقدام نمی‌کنند، اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین موضوعات در ساخت و سازها استفاده از افراد متخصص و مجریان ذی‌صلاح است، در قانون نظام مهندسی ساختمان در این باره تاکید شده است اما متاسفانه شهرداری‌های کلان‌شهرها از این قانون تمکین نمی‌کنند و آن را نادیده می‌گیرند. وی اظهار کرد: طبق قانون باید برای ساختمان‌های زیر 1500متر از مجریان ذی‌صلاح و مهندسان مکانیک برق و مهندسان سایر رشته‌ها استفاده کرد اما شهرداری‌ها به خصوص شهرداری تهران و کلان‌شهرها از این قانون تمکین نمی‌کنند و آن را نادیده می‌گیرند. کرمی در پاسخ به این سوال که آیا شهرداری‌ها موظف هستند از مهندسان چند رشته برای نظارت در ساخت و ساز استفاده کنند، تاکید کرد: استفاده از مجریان ذی‌صلاح در هفت رشته مهندسی در ساخت و ساز تاکید قانون است و علاوه بر آن مقام معظم رهبری در سال 84 برای جلوگیری از ساخت و سازهای غیرمجاز و ساخت و سازهای بی‌ضابطه بر این موضوع تاکید کردند اما شهرداری‌ها این توصیه‌ها را نادیده می‌گیرند.
وی تصریح کرد: در مباحثی مانند شبکه آبرسانی ساختمان‌ها با افت فشار مواجه هستیم، ضمن آنکه در بحث فاضلاب، آب‌های سطحی به جای هدایت به آب‌های زیرزمینی به تصفیه‌خانه هدایت می‌شود که یک معضل بسیار جدی است.
عضو سازمان نظام مهندسی با اشاره به اینکه از 6 ماه پیش با هماهنگی‌های انجام شده با آب و فاضلاب به ساخت و سازهایی که مهندس مکانیک نداشته باشند، انشعاب داده نمی‌شود، اظهار کرد: تجهیزاتی که در ساخت و ساز ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد مربوط به دو تا سه دهه قبل است و هنوز این تجهیزات با استفاده از فناوری‌های نوین جایگزین نشده است. دبیر کنفرانس ملی نقش مهندسی مکانیک در ساخت و ساز شهری در پاسخ به این سوال که چند درصد از انرژی در ساختمان‌ها با تاسیسات فرسوده هدر می‌رود، گفت: در حال حاضر 40درصد مصرف انرژی در بخش ساختمان است که متاسفانه با توجه به تکنولوژی‌های مورد استفاده در بخش تاسیسات ساختمانی بخش قابل توجهی از این درصد از انرژی در ساختمان‌ها هدر می‌رود.
وی گفت: به همین دلیل است که دولت به این موضوع ورود کرده و برای کاهش مصرف انرژی در واحدهای مسکونی طرح ارتقای تاسیسات 600 هزار موتورخانه را در دستور کار قرار داده است. کرمی افزود: شهرداری‌ها مقررات ملی ساختمان را در ساخت و ساز نادیده می‌گیرند هر چند که طبق قانون هر رشته مهندسی باید یک مجری ذی‌صلاح در امر ساخت و ساز به عنوان ناظر حضور داشته باشد اما شهرداری‌ها تمام مسوولیت را در حوزه نظارت روی دوش مهندس عمران گذاشته‌اند.
