آغاز فشارها بر تولید نفت خام لیبی و نیجریه

 گروه انرژی| نادی صبوری |

پایتخت سابق امپراتوری روسیه و شهری که تاکنون بارها با تغییر نام مواجه شده و امروزه باز هم «سن‌پترزبورگ» خوانده می‌شود، امروز میزبان وزرای نفت و انرژی کشورهایی خواهد بود که سودای ایجاد تغییری در تابع بازار نفت خام را دارند که این روزها بیش از هر زمان دیگری نسبت به اقدامات تولیدکنندگان بی‌تفاوت شده است. وزرای نفت و انرژی 5 کشور روسیه، عمان، کویت، ونزوئلا و الجزایر در کنار وزیر نفت رییس دوره‌یی اوپک که اکنون عربستان سعودی است امروز 24جولای در سن‌پترزبورگ گرد هم می‌آیند تا درباره توافق کاهش تولید و شرایط بازار نفت بحث و گفت‌وگو و هر گونه پیشنهادی درباره این توافق را بررسی کنند اما با توجه به افزایش قابل توجه تولید نفت خام لیبی و نیجریه تقریبا مشخص است که موضوع اصلی بحث امروز مساله مستثنا بودن این 2 کشور از طرح کاهش تولید است.

روز جمعه قیمت نفت خام در واکنش به گزارش موسسه پترو لاجستیک که پیش‌بینی کرده بود، اوپک در ماه اخیر میلادی با روزانه 145هزار بشکه افزایش تولید نفت خام روبه‌رو شده با کاهش مواجه شد. مساله‌یی که در آستانه برگزاری نشست امروز تهدید لیبی و نیجریه را به شکل جدی‌تری مطرح کرد. خبرگزاری سی‌بی‌سی نیوز درباره نشست امروز در سن‌پترزبورگ می‌نویسد:«پایبندی اوپک در ماه‌های اخیر به تعهد کاهش تولید با تردید روبه‌رو شد. طبق برآورد آژانس بین‌المللی انرژی در ماه ژوئن میزان این تعهد به 78درصد کاهش یافت.» کشورهای اوپک متعهد به کاستن روزانه 2میلیون و 200هزار بشکه و کشورهای غیراوپک در مجموع متعهد به کاهش روزانه 600 هزار بشکه از عرضه نفت خام موجود در جهان شدند. لیبی و نیجریه دو کشوری که از توافق کاهش تولید مستثنا شده بودند هر دو در ماه اخیر تولید نفت خام خود را حدود 300هزار بشکه در روز افزایش دادند. افزایش تولیدی که کارایی توافق اوپک را تا حدودی به چالش کشید.

 رویترز چندی پیش نوشت که شاید به همین واسطه علاوه بر 5 کشور عضو کمیته فنی توافق، لیبی و نیجریه نیز در این نشست حاضر شوند. دیروز نیز سی‌بی‌سی نیوز نوشت که وزرای نفت خام این 2کشور برای شرکت در این نشست دعوت شده‌اند.  لیبی اعلام کرده که در این نشست شرکت خواهد کرد اما وزیر انرژی نیجریه گفته که به روسیه نخواهد رفت و صحبت درباره مساله تولید را به زمان دیگری موکول کرده است. البته این نکته نیز در میان است که محمد بارکیندو، دبیرکل اوپک که در این نشست حضور خواهد داشت و اهل نیجریه است، امکان دارد به نوعی بتواند انتقال ‌دهنده مواضع کشور متبوع خود باشد.

جو مک مانیگل، قائم مقام سازمان آژانس بین‌المللی انرژی درباره این نشست به سی‌بی‌سی نیوز می‌گوید: «من فکر می‌کنم این شروع یک جریان است» او در ادامه می‌گوید:«عربستان تصمیم خود را در این مورد که باید کاری در قبال مستثنا شدن لیبی و نیجریه از توافق تولید انجام داد، گرفته است، کشورهایی که اکنون سعی دارند تولید نفت خام خود را به ثبات برسانند».

مک مانیگل می‌گوید:«من فکر نمی‌کنم که لیبی و نیجریه خواهان کاهش تولید باشند اما آنها سرانجام خواهان یک سقف تولید خواهند بود» او اشاره می‌کند که لیبی گفته است تا پایان سال می‌تواند روزانه 250هزار بشکه دیگر به تولید نفت خام خود اضافه کند.  عربستان سعودی تمام تلاش خود را برای اینکه بهای نفت خام پیش از عرضه اولیه شرکت سعودی آرامکو تثبیت شود، انجام می‌دهد هر دلار بالاتر بودن بهای نفت خام پیش از عرضه اولیه آرامکو به معنای سود بیشتر برای عربستان سعودی خواهد بود. عرضه‌یی که قرار است اوایل سال آینده میلادی انجام شود.

مک مانیگل می‌گوید:«هر چه به پایان سال 2017و عرضه اولیه آرامکو در 2018 نزدیک‌تر می‌شویم همه ‌چیز درباره افزایش بهای نفت خام خواهد بود».

در هفته‌های اخیر اخبار خوشایندی برای بازار نفت خام وجود داشته است. تقاضای نفت خام چین و امریکای شمالی درحال بهبود بوده و ذخایر تجاری نفت خام امریکا نیز روندی نزولی را آغاز کرده است. چیزی که بازار همواره به دنبال آن است.

داده‌های منتشر شده از سوی اداره اطلاعات انرژی امریکا نشان داد که ذخایر تجاری نفت خام ایالات متحده در هفته منتهی به 14جولای با 4.7میلیون بشکه کاهش روبه‌رو بوده است. داده‌هایی که قابل اتکاترین سند پیرامون اثرگذاری طرح کاهش تولید بر بازگشت ثبات به بازار نفت خام به حساب می‌آیند. این آمار حاکی از سومین کاهش در ذخایر تجاری امریکا در یک دوره متوالی بوده و توانست قیمت‌ها را به بالاترین میزان در

6 ماه اخیر برساند.

مک مانیگل معتقد است که عربستان سعودی در بازه کنونی درحال کار کردن روی اعداد و ارقامی است که به بازار نفت خام سیگنال می‌دهند. او می‌گوید:«سعودی‌ها می‌دانند که بازار به دیتاهای اداره اطلاعات انرژی امریکا حساس است در نتیجه در ماه مه ‌اقدام به کاهش صادرات نفت خام خود به این کشور کردند. اقدامی که برای اثرگذاری بر اعداد مهم برای بازار نفت خام بود».

به واسطه همین مسائل مک مانیگل اعتقاد دارد که این تصور که بازار نفت خام اکنون به «تعادل» رسیده است چندان پایه در واقعیت بازار نداشته و بیشتر فریبنده است. بیشتر ناظران بازار تنها هنگامی با قطعیت از تعادل در بازار نفت خام سخن می‌گویند که میزان ذخایر نفتی به طرز قابل توجهی کاهش یافته و به میانگین 5 ساله نزدیک شود.

 با چنین فضایی که اکنون بر بازار نفت خام حاکم است قطعا هیچ کس انتظار اتفاق دقیق و روشنی از نشست امروز با شرکت وزرای نفت و انرژی روسیه، عمان، کویت، الجزایر و ونزوئلا و وزیر انرژی عربستان به عنوان رییس دوره‌یی اوپک نخواهد داشت اما همانطور که سی‌ان‌بی‌سی چندی پیش نوشت، بازار به دقت سرفصل صحبت‌هایی که در این جلسه مطرح خواهند شد را دنبال خواهد کرد. همانطور که مک مانیگل گفته است این سرفصل‌‌ها می‌تواند شروع جریانی باشد که جدیت آن امروز مشخص خواهد شد.

پیش از این تحلیلگران پیش‌بینی کردند که کمیته فنی که شامل الکساندر نواک وزیر انرژی روسیه، عسام المرزوق وزیر انرژی کویت، محمد بن حمد الرمحی وزیر نفت و گاز عمان، مصطفی گیتونی وزیر انرژی الجزایر و خالد الفالح وزیر انرژی عربستان سعودی به عنوان رییس دوره‌یی اوپک در جلسه امروز صرفا تصمیمات اتخاذ شده در گذشته را حفظ کنند اما پیشنهاداتی نیز از سوی کمیته غیروزارتی برای تولید نفت خام 2کشور لیبی و نیجریه ارائه می‌شود.

دیروز رویترز نوشت که عسام المرزوق، وزیر نفت کویت گفته است، میزان تبعیت اوپکی‌ها و غیراوپکی‌ها از توافق کاهش تولید خوب است و امکان کاهش بیشتر تولید هم وجود دارد. وی در پاسخ به این سوال که آیا امکان کاهش بیشتر تولید برای حمایت از قیمت نفت خام وجود دارد، اظهار کرد: «همه‌ چیز ممکن است».

مقامات برخی کشورهای اوپک ازجمله عربستان پیش از این اعلام کرده بودند که خواهان وارد کردن فشار به لیبی و نیجریه برای کاستن از سطح تولید نفت خام خود نیستند اما با توجه به اینکه عرضه اولیه شرکت آرامکو، نگین پادشاهی سعودی در پیش است باید دید عربستان تا چه اندازه به مواضع پیشین خود پایبند بوده و ارزش نگین را دستخوش این مسائل قرار خواهد داد؟