رونق سرمایه‌گذاری در انتظار کاهش نرخ سود
کاهش نرخ سود بانکی همواره یکی از مطالبات حوزه تولید و بخش خصوصی برای ایجاد رونق در صنعت و خروج از رکود بوده است. دولت نیز در دو سال اخیر تلاش‌هایی را از طریق بانک مرکزی برای کاهش نرخ سود بانکی انجام داده اما نتوانسته در دستیابی به هدف مد نظر که حرکت پول به سمت بخش تولید است موثر باشد. عباس آرگون عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در این باره می‌گوید: سود بانکی یکی از المان‌های اثرگذار در اقتصاد کشور است. مردمی که سپرده‌گذاری می‌کنند و تسهیلات گیرندگان و خود نظام بانکی در این جریان ذی‌نفع هستند و برای همین سیاست‌گذاری در این حوزه ساده نیست. وقتی نرخ سود بالا باشد طبیعتا تمایلی به سرمایه‌گذاری وجود نخواهد داشت و با نرخ‌های موثری که بانک‌ها پرداخت می‌کنند انگیزه‌یی برای تولیدکنندگان برای فعالیت باقی نمی‌ماند نتیجه این می‌شود که مردم ترجیح می‌دهند سرمایه خود را در بانک‌ها بگذارند بدون اینکه دغدغه مالیات و بیمه کارگری و دیگر مشکلات سرمایه‌گذاری در تولید را به دوش بکشند.
وی افزود: کاهش سود سپرده‌های بانکی برای حرکت پول به سمت تولید یک الزام است اما باید توجه داشت که عدم کاهش نرخ سود بانکی نیز دلایل خودش را دارد. موسسات مالی غیرمجاز با سودهای بالاتر در رقابت با سایر بخش‌های نظام بانکی همواره توانسته‌اند مردم را ترغیب به سپرده‌گذاری کنند. از طرفی منابع بانک‌ها در بخش‌هایی سرمایه‌گذاری شده که در حال حاضر قابل بازگشت نیست. همه این مسائل نیاز به پول را برای سیستم بانکی تشدید می‌کند و وعده سود بیشتر به سپرده‌گذار برای بانک‌ها تبدیل به ابزاری شده که بانک‌ها برای نجات خود به آن چنگ می‌زنند.
آرگون با اشاره به پیچیده بودن فرآیند کاهش نرخ سود بانکی گفت: انجماد منابع بانکی، رکود اقتصادی، و حضور موسسات غیرمجاز مالی ماموریت کاهش نرخ سود را مبدل به امری دشوار کرده است. بانک‌ها صرفا یک بنگاه اقتصادی هستند که بسیاری از مسائل روز اقتصاد به مشکلاتشان اضافه شده و در واقع این سرعت کم گردش پول در کشور است که تنگناهای مالی را دامن می‌زند.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی گفت: گام اول دولت از نظر من حذف موسسات مالی غیرمجاز از نظام مالی و بانکی کشور است. این موسسات هر گونه برنامه‌ریزی از سوی بانک مرکزی را با چالش مواجه می‌کنند چرا که حیات آنها در گرو جذب سرمایه‌های مردم است بنابراین همچنان به وعده‌های پرداخت سود بالا ادامه می‌دهند. آرگون اذعان داشت: اگر بخواهیم تولید را رونق بدهیم باید از حرکت پول به سمت بخش‌های غیرمولد جلوگیری کنیم. بانک‌ها صرفاً واسطه‌یی برای گرفتن منابع از مردم و هدایت آن به سمت تولید با قیمت مناسب هستند اما وقتی هیچ فعالیت تولیدی بازدهی ۲۸درصد ندارد پرداخت تسهیلات گران قیمت به بخش تولید تاثیری بر رکود حاکم بر بخش تولید نخواهد داشت با این ارقام کسی حاضر به سرمایه‌گذاری در بخش تولید نیست.
وی عنوان کرد: از طرف دیگر تسهیلات پرداختی بانک‌ها با کاهش نرخ سود بانکی که در یک سال اخیر شاهد آن بودیم متناسب با نرخ سود سپرده‌ها نیست. بانک‌ها عملا با شیوه‌های مختلف نرخ تسهیلات خود را بالا نگه می‌دارند و تسهیلات‌گران قیمت انگیزه‌یی برای تولید باقی نمی‌گذارد. عباس آرگون گفت: تورمی که داریم به نسبت سال‌های گذشته پایین است. قاعده این است که نرخ سود بانکی چند درصدی بیشتر از تورم باشد حال آنکه چیزی که شاهد آن هستیم با این قاعده همخوانی ندارد و همچنان سپرده‌گذاری در بانک‌ها امن‌تر و به‌صرفه‌تر است. آرگون اظهار داشت: بانک به ذات سود تولید نمی‌کند بلکه حلقه‌یی واسطه‌یی بوده بین سپرده مردم و تولیدکنندگان برای به حرکت درآوردن چرخه تولید. متاسفانه حرکت نظام بانکی به سمت بنگاهداری این زنجیره را معیوب کرده و امروز شاهد رسوب سرمایه‌ها در بخش‌هایی هستیم که نظام بانکی ترجیح داده در آن بخش‌ها سرمایه‌گذاری کند و به دلایل مختلف از جمله رکود موفق نبوده است.
وی به تاثیر کاهش نرخ سود در توسعه بازارهای دیگر اشاره کرد و گفت: اقتصاد ما یک اقتصاد بانک محور است و کاهش نرخ سود بانکی نه تنها به رونق بخش تولید بلکه به تحرک در بازهایی چون سهام منجر شود. آرگون به مواردی چون جلوگیری از قاچاق، توسعه صادرات، افزایش کیفیت کالای تولیدی و ارتقا بهره‌وری، تسهیل قوانین مالیاتی و بیمه و نیز فرهنگ‌سازی برای ترغیب مصرف‌کننده داخلی به استفاده از کالای داخلی را از دیگر عوامل رونق تولید عنوان کرد و گفت: تنها از یک بعد نمی‌توان مشکلات اقتصادی را حل کرد؛ خصوصا در بخش تولید با مجموعه عواملی مواجهیم که باید برای آنها چاره اساسی جست.
