پایان عصر سیاسی نواز
گروه جهان|
دادگاه عالی پاکستان به اتهام فساد مالی، از نواز شریف نخستوزیر این کشور، سلب صلاحیت کرد و رای به برکناری او داد. نواز شریف دیگر تا آخر عمر حق ندارد فعالیت سیاسی داشته باشد. این برای نخستینبار در تاریخ پاکستان است که یک نخستوزیر براساس حکم قضایی برکنار میشود. پس از صدور حکم دادگاه، نواز شریف از سمت خود استعفا داد. هنوز مشخص نیست چه کسی جانشین نخستوزیر ۶۷ ساله پاکستان خواهد شد.
به گزارش یورونیوز، دادگاه از محمد اسحاقدار وزیر دارایی پاکستان و محمد صفدر داماد نخستوزیر پاکستان هم سلب صلاحیت کرده است. دادگاه همزمان به اداره مبارزه با فساد دستور داده تحقیقات تازهیی را درباره اتهامات وارد شده به نواز شریف آغاز کند. براساس حکم دادگاه، نواز شریف و خانوادهاش ممنوعالخروج شدهاند. گفته شده، نواز شریف و خانواده او دارای حسابهایی در خارج از کشور بوده و در معاملات چند شرکت ثبت شده در خارج از پاکستان مشارکت داشتهاند.
با رای روز جمعه دادگاه عالی، نواز شریف بار دیگر از ادامه مسیر نخستوزیری و تکمیل دوره 5 ساله این پست ناکام ماند. او پیشتر نیز دو بار به نخستوزیری پاکستان رسیده بود و در دورههای قبلی زمامداریاش هم (از 1990 تا 1993 و از 1997 تا 1999) نتوانست دوره قانونی 5 سال نخستوزیری را کامل کند. تاکنون هیچ نخستوزیر غیرنظامی موفق نشده دوره زمامداری خود را در پاکستان به پایان برساند.
انحلال کابینه
در پی سلب صلاحیت از نواز شریف توسط دادگاه عالی، کابینه پاکستان منحل شد. طبق روال قانونی، در صورت سلب صلاحیت شدن از نخستوزیر، کابینه پاکستان خودبهخود منحل شده و رییسجمهوری برای تشکیل نشست مجلس ملی برای انجام رایزنیهایی با هدف تعیین نامزد حزب حاکم و جناح مخالف از میان نمایندگان این مجلس برای تصدی کرسی نخستوزیری، فراخوان میدهد و رایگیری توسط نمایندگان مجلس ملی برای تعیین نخستوزیر آینده انجام میشود.
به اعتقاد ناظران، از آنجا که اکثریت کرسیهای مجلس ملی پاکستان دراختیار حزب «مسلم لیگ نواز» به رهبری نواز شریف است، بهطور طبیعی نخستوزیر بعدی از میان حزب حاکم انتخاب میشود و جناح مخالف شانسی برای تصاحب کرسی نخستوزیری ندارد. نخستوزیر جدید وظیفه تشکیل کابینه جدید را برعهده خواهد داشت.
روزنامه داون پاکستان جمعه در گزارشی با اشاره به اختلافات احتمالی در حزب حاکم مسلم لیگ (شاخه نواز) درباره جانشین نواز شریف، نسبت به فروپاشی این حزب هشدار داده است. این نشریه به نقل از زاهد حسین کارشناس سیاسی مینویسد: «تمام حزب حول یک خانواده (شریف) شکل گرفته و حالا خیلی سخت است که بتواند فردی را پیدا کند که بتواند این حزب را همچنان متحد نگه داشته و به انتخابات بعدی برساند.»
نواز شریف خود نیز تایید کرده که برکناری و کنارهگیریاش از قدرت به بیثباتی پاکستان منجر خواهد شد. رویترز گزارش داده که در پی اعلام ردصلاحیت نواز شریف، نیروهای امنیتی حضور سنگینی در شهرهای راولپندی و اسلامآباد دارند و تجمعات بیش از 5 نفر هم ممنوع شده است. گمانهزنی درباره آغاز دور جدیدی از بیثباتیهای سیاسی در پاکستان در شرایطی است که در سالهای اخیر اقتصاد این کشور پس از یک دهه رکود سیاسی و امنیتی جانی تازه یافته است.
دادگاه عالی پاکستان سال گذشته میلادی توافق کرد پس از آنکه اپوزیسیون تهدید کردند دست به اعتراض میزنند، تحقیقاتی را درباره ثروت خانواده نواز شریف به عمل آورد. این تهدید از سوی اپوزیسیون پس از رسوایی افشای اسناد پاناما صورت گرفت.
در اسناد پاناما نام فرزندان نواز شریف به اتهام فساد مالی به میان آمده بود اما این اتهامها بهطور مستقیم متوجه شخص نواز شریف نبود. با این حال در اوایل سال جاری میلادی موضوع فساد مالی نواز شریف هم از سوی دادگاه عالی مورد بررسی قرار گرفت که دو قاضی به برکناری او رای دادند و سه قاضی دیگر با این حکم مخالفت کردند. از این پس بود که قضات دادگاه عالی گروهی را مسوول بررسی اتهامات وارده به نواز شریف کرد. نتیجه این تحقیقات انتشار گزارشی 100 صفحهیی بود که به موارد فاحش شفاف نبودن اموال و دارایی خانواده نواز شریف اشاره میکرد.
واکنشهای احزاب و شخصیتها
مریم نواز، دختر نواز شریف که اتهامات فساد مالی او را هم نشانه گرفته پس از صدور حکم دادگاه در توییتر خود نوشت: «یک نخستوزیر منتخب دیگر به خانه فرستاده شد اما منتظر بازگشت قدرتمندانه ما باشید. حزب مسلم لیگ (شاخه نواز) قدرتمند بمان!»
رعنا ثناءالله، یکی از اعضای ارشد حزب مسلم لیگ (شاخه نواز) نیز با انتشار بیانیهیی اعلام کرد: «عصر شریف به پایان نرسیده است. روزهای سختی برای حزب در پیش است اما نواز شریف همچنان بهعنوان رهبر مرجع تصمیمگیری برای حزب است.»
با این حال عمران خان، رهبر حزب «تحریک انصاف» اصلیترین جناح مخالف نواز شریف جمعه را روز پیروزی پاکستان خوانده است. شاهمحمود قریشی نیز از حزب «تحریک انصاف» پس از اعلام رای نهایی دادگاه در پرونده پاناما گفته است: «امروز روزی تاریخی است، از امروز باید پاکستان را تقویت و تروریسم را از کشور ریشهکن کنیم.» تحریک انصاف اصلیترین جناح مخالف است که درخواست سلب صلاحیت نواز شریف را به دادگاه عالی ارائه کرده بود. قمر زمان کائره از حزب «مردم» به ریاست آصفعلی زرداری با استقبال از کنارهگیری نواز شریف گفت: «تمام احزاب مخالف نقش تعیینکنندهیی در به ثمر رسیدن پرونده اسناد پاناما ایفا کردند که البته نقش حزب تحریک انصاف و شخص عمران خان پررنگتر از دیگران بود.»