مسوولیت خانوادگی و مشارکت اقتصادی ناچیز زنان
گروه اقتصاد کلان
آمارهای اشتغال حاکی از آن است که تنها 11.8درصد از زنان کشور شاغل هستند. این آمار ناامیدکننده از اشتغال زنان در حالی است که بانک جهانی در گزارش اخیر خود در رابطه با ایران، افزایش مشارکت اقتصادی بهویژه کارکرد بهتر بازار اشتغال زنان را بهعنوان راهبردی موثر در ارتقای رشد اقتصادی و پیشتازی در مقایسه با سایر کشورهای منطقه عنوان کرد.
پایین بودن بهرهوری، ناکامی در جذب سرمایهگذاری خارجی و همچنین نرخ مشارکت اقتصادی پایین زنان سه نکتهیی بود که در این گزارش هم به آن اشاره شد. اما بهنظر میرسد سازوکار اشتغالی زنان در ایران تنها به مسائل اقتصادی کشور پیوند نخورده است. چنانچه همچنان باورهایی مبتنی بر عدم ضرورت اشتغال زنان، بر پایین ماندن سهم آنها در مشارکت اقتصادی دامن میزند.
در عین حال، بسیاری از زنان در ایران به کار خانگی مشغول هستند که نه تنها سازوکاری برای ارزشگذاری آن وجود ندارد، بلکه سهمی هم در تولید ناخالص داخلی برای آن منظور نشده است. البته اخیرا شهیندخت مولاوردی معاون ریاستجمهوری در امور زنان این وعده را داد که کار خانگی هم ارزشگذاری شود. او اینگونه مطرح کرد که مساله ارزشگذاری کار خانگی زنان از ابتدای دولت دوازدهم دنبال خواهد شد.
مولاوردی همچنین موضوع بیمه زنان خانهدار را هم مطرح کرد و اینکه باوجود مطرح شدن در دولتهای مختلف تاکنون به نتیجه مناسبی نرسیده است.
اما فارغ از اهمیت مساله کار خانگی زنان و ارزشگذاری آن، تغییر رویکرد نسبت به مشارکت اقتصادی زنان هم امری است که در راستای ایجاد جهش در رشد اقتصادی باید مورد توجه قرار گیرد.
آمارها نشان میدهد که بیش از 20 میلیون زن علت عدم جستوجوی کار را مسوولیتهای شخصی و خانوادگی عنوان میکنند. این در حالی است که این رقم در مورد مردان تنها 200 هزار نفر است.
بهنظر میرسد تغییر رویکرد به مقوله اشتغال زنان چه در سطح جامعه و چه در سطح سیاستگذاران عاملی مهم در افزایش مشارکت و رشد اقتصادی خواهد بود.