منافع «راه ابریشم جدید» برای ایران

تعادل|

چین قصد دارد تا «جاده ابریشم کهن» را به یک کریدور مدرن ترانزیتی، تجاری و اقتصادی تبدیل کند که از شانگهای به برلین کشیده می‌شود. مگاپروژه‌یی که فهم و جایگاه آن در اقتصاد چین و دنیا از اهمیت بالایی برخوردار است به طوری که حتی برخی آن را برگ برنده چین در عصر «دونالد ترامپ» می‌دانند. حال از آنجا که این طرح ابتکاری چین، ایران را نیز درگیر می‌کند، ایران در واقع با مشارکت در این طرح ابتکاری می‌تواند موقعیت جغرافیایی خود را به موقعیت ژئوپلیتیکی تبدیل کند که سال‌هاست مترصد این رویداد است. از این رو ایران نیز از ابتکار ایده «کمربند اقتصادی جاده ابریشم» و «راه ابریشم دریایی قرن 21» استقبال می‌کند. در همین راستا سمینار نمایشگاه و کنفرانس «جاده ابریشم دریایی گواندونگ در قرن 21» از سوی اتاق مشترک ایران و چین و با حضور هیاتی از استان گواندونگ چین به سرپرستی معاون مدیرکل اداره بازرگانی این استان در تهران برگزار شد. به گفته مسوولان چینی، مشارکت ایران در چنین پروژه عظیمی می‌تواند منافع اقتصادی زیادی برای ایران به همراه داشته باشد که به طور نمونه می‌توان به قرارداد تامین مالی پروژه تهران- مشهد نخستین پروژه چینی در ایران در دوره پسا برجام اشاره کرد.

 طرح مگاپروژه ابریشم

«شی جین پینگ» رییس‌جمهوری چین با به قدرت رسیدن نیز در تداوم این سنت رویای چینی را مطرح کرد که هدف اصلی آن تبدیل به کشوری توسعه یافته بود. از این رو به نظر می‌رسد که طرح جاده ابریشم چین را از کنش‌پذیر بودن به سمت کنشگر جهانی سوق خواهد داد. به نوعی ابتکار جاده ابریشم اساسا نماد تغییر چین از یک قدرت منطقه‌یی به یک قدرت جهانی است. در بعد اقتصادی این قضیه نیز باید گفت که در وضعیت فعلی چین در کانون زنجیره جهانی ارزش قرار دارد اما تاکنون عمدتا یک کشور کنش‌پذیر در اقتصاد جهانی بوده اما اکنون اقتصاد چین می‌خواهد رابطه سنتی خود با اقتصاد جهانی که مبتنی بر کنش‌پذیری، سود کمتر و نقش درجه دوم بوده را به محوریت تبدیل کند یعنی چین به سمت کارگردانی صحنه اقتصادی جهان حرکت کند. از این رو رییس اتاق مشترک ایران و چین در سمیناری که درخصوص«جاده ابریشم دریایی گواندونگ در قرن 21» برگزار شد، گفت: چین بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران است و ما چین را به لحاظ حجم بالای مراودات تجاری دوجانبه، کشور همسایه خود می‌دانیم. اسدالله عسگراولادی ضمن اشاره به مشکلات موجود بر سر راه سرمایه‌گذاری متقابل، بزرگ‌ترین مانع موجود در روابط تجاری دو کشور را مسائل بانکی دانست و بر لزوم حل مسائل موجود با همکاری مقامات دو کشور تاکید کرد. از سوی دیگر، رایزن بازرگانی سفارت چین نیز در ایران طی سخنانی در این سمینار گفت: ایران در ایجاد کمربند اقتصادی جاده ابریشم و جاده ابریشم دریایی نقش مهمی دارد. روابط ایران و چین طی سال‌های اخیر به‌خصوص پس از سفر سال گذشته رییس‌جمهور چین به تهران گسترش یافته است. «وی وو پی مین» گفت: دو طرف به ایجاد روابط راهبردی تاکید دارند و روابط اقتصادی ایران و چین طی چند ماهه‌یی پس از اجرای برجام افزایش چشمگیری داشته است. همزمان شاخص ویژگی‌های اقتصادی ایران در زمینه صادرات و تولید نفت خام، تاثیر اقتصاد مقاومتی بر اقتصاد ایران را به خوبی نشان داده است.  وی وجود موانع در روابط دو کشور را تایید و تصریح کرده با آگاهی از وضعیت موجود و مشکلات پیش روی فعالان تجاری دو کشور باید برای حل مسائل تلاش و همکاری کرد. وو پی مین با اشاره به مشکلات بانکی گفت: چین همکاری خوبی در این زمینه داشته و بانک‌های تجاری خود را برای تقویت روابط با بانک‌های ایران ترغیب کرده است. امیدواریم موانع برطرف شود. رایزن بازرگانی سفارت چین در تهران با اشاره به رشد 30درصدی روابط تجاری دو کشور در 6 ماه اول 2017 تصریح کرد: دو کشور ایران و چین مهم‌ترین شرکای تجاری یکدیگر هستند به طوری که چین بزرگ‌ترین خریدار محصولات نفت و گاز ایران و بزرگ‌ترین مقصد کالاهای غیرنفتی ایران است. وی  دو کشور را مثبت ارزیابی کرد و گفت: قرارداد تامین مالی پروژه تهران- مشهد نخستین پروژه چینی در ایران در دوره پسا برجام است. رایزن بازرگانی سفارت چین در تهران پیشرفت شهرک‌های صنعتی، پروژه‌های پیمانکاری و نمایشگاه‌ها را یکی دیگر از برنامه‌های مهم در توسعه روابط دو کشور عنوان کرد و روند موجود در زمینه حضور شرکت‌های چینی در نمایشگاه‌های تخصصی ایران و حضور یکی از شرکت‌های فعال چینی در زمینه خودرو در ایران را موفقیت‌آمیز دانسته و بر تداوم همکاری‌ها به طور ویژه با محوریت طرح جاده و کمربند تاکید کرد.  سیدآقازاده، رایزن بازرگانی ایران در چین نیز در تشریح وضعیت روابط اقتصادی دو کشور گفت: در تجارت دو جانبه در ماه اول سال 2017 رشد مطلوب 70درصدی و در 6 ماهه اول رشد 37درصدی را شاهد هستیم. وی ابزار امیدواری کرد که طی سال 2017 رشد دو رقمی را در صادرات داشته باشیم و یکی از راه‌های محقق کردن توسعه روابط، ارائه مدل‌ها و الگوهای جدید در اقتصاد است. صادق اکبری، مدیرکل همکاری اقتصادی خارجی سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های فنی و اقتصادی ایران نیز طی سخنانی گفت: با وجود افزایش حجم روابط اقتصادی دو کشور، ما محدودیتی در توسعه روابط ایران و چین قائل نیستیم. وی گفت: همکاری در زمینه تامین مالی و صدور خدمات فنی و مهندسی مهم‌ترین هدف ما در رابطه با چین است و خوشبختانه تجارت ما به این سطح رسیده و نخستین پروژه تامین مالی دو کشور بعد از برجام ممکن شده است. معتقدیم با فرموله شدن همکاری‌های مالی، تامین مالی پروژه‌های دیگر هم آغاز خواهد شد.