مجلس؛ فردا در انتظار وزرای پیشنهادی روحانی

الیاس حضرتی: آموزش و پرورش همیشه مورد کم لطفی واقع شده است

گروه ایران|هدی احمدی|

مراسم تحلیف برگزار و حسن روحانی دوازدهمین رییس‌جمهوری ایران شد. با اینکه بسیاری منتظر بودند تا روحانی برای بار دوم سنت‌شکنی کند و لیست وزرایش را روز تحلیف ارائه دهد اما این اتفاق نیفتاد. هرچند حسینعلی امیری معاون امور مجلس رییس‌جمهوری زمان ارائه دقیق این لیست را معلوم نمی‌داند، قرار است با فاصله‌یی سه روزه یعنی فردا وزیران نهایی روحانی معرفی شوند و این پایانی بر گمانه‌زنی‌های یک‌ماهه اخیر خواهد بود.

شوک بزرگ بهارستانی‌ها اطلاع از وزیر معرفی شده روحانی برای وزارت آموزش و پرورش بود. تقریبا بسیاری از نمایندگان مطرح پارلمان علاقه‌ای به حضور علی زرافشان، وزیر مطرح شده نداشتند و در نهایت غروب دیروز خبر انصراف او در برخی از سایت‌ها منتشر شد.

بعد از کناره‌گیری علی زرافشان از پذیرش وزارت آموزش و پرورش، برخی منابع موثق خبر از دو گزینه برای تصدی سمت آموزش و پرورش دادند. جواد اطاعت استاد دانشگاه شهید بهشتی و فعال سیاسی اصلاح‌طلب یکی از این گزینه‌هاست. همچنین از محمد بطحایی سرپرست پیشین وزارت آموزش و پرورش هم به عنوان گزینه این وزارتخانه نام برده می‌شود. در عین حال بهارستانی‌ها گویا با کمترین احتمال برای برگشتن زرافشان همچنان مخالفند.

در همین راستا، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس دهم در گفت‌وگو با «تعادل» با اشاره به مشخص شدن تقریبی وزرای پیشنهادی و اعضای کابینه دوازدهم درباره ترکیب این کابینه گفت: برآیند نظرات همکارانم در مراسم تحلیف نشان می‌دهد که دو، سه وزیر رای اعتماد نمی‌گیرند. وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش کمترین شانس را دارد.

الیاس حضرتی در خصوص علی زرافشان وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش تاکید کرد: بسیاری از نمایندگان یا ایشان را نمی‌شناختند یا اعتقاد داشتند که وزیر پیشنهادی سابقه مدیریتی بالایی ندارد و بار سنگینی مانند آموزش و پرورش برایش سنگین است. وی افزود: امیدوارم وزارت آموزش و پرورش که همیشه مورد کم لطفی واقع شده است و وزرایش در خیلی از موارد به علت ضعف یا حساسیت رای نیاوردند و با سرپرست اداره شد، این‌بار همه ماجراها با وزیری توانا به نفع این وزارت مهم تمام شود.

نماینده تهران از آخرین وزرای پیشنهادی ارتباطات و امور اقتصادی خبر داد و بیان کرد: تا این لحظه قرار است آقای محمدجواد آذری‌جهرمی به عنوان وزیر ارتباطات و محمد نهاوندیان وزیر اقتصاد به مجلس معرفی شوند. حضرتی در پایان تاکید کرد: مجلس دوهفته تعطیل بود. روز تحلیف قریب به اتفاق نمایندگان آمده بودند و بحث عمده آنها در خصوص کابینه دولت دوازدهم بود. افراد اظهارنظرهای مختلفی داشتند. من از صحبت‌های همکاران متوجه شدم که احتمال افتادن دو تا سه وزیر به ویژه وزیر آموزش و پرورش وجود دارد. به گفته این نماینده مجلس حسن روحانی قرار است فردا لیست وزرای پیشنهادی‌اش را برای رای اعتماد به مجلس تحویل دهد.

 نشست فراکسیون امید برای ارزیابی وزرای پیشنهادی روحانی

در همین حال شنیده‌های خبرنگار تعادل حاکی از آن است که نشست شورای مرکزی فراکسیون امید پارلمان برای بررسی نحوه ارزیابی وزرای پیشنهادی دولت دوازدهم به ریاست محمدرضا عارف برگزار شد. در ابتدای جلسه هر یک از اعضای شورای مرکزی نظرات خود را درباره ترکیب کابینه و چگونگی بررسی صلاحیت اعضای کابینه دوازدهم بیان کرده و در ادامه محمدرضا عارف نیز به بیان نکاتی در این رابطه پرداخت. در این نشست مقرر شد، کمیته‌های تخصصی بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی با حضور اعضای فراکسیون امید در کمیسیون‌های تخصصی مجلس شورای اسلامی تشکیل شود که بر این اساس هر یک از اعضای فراکسیون، بنا بر حضورشان در کمیسیون‌های تخصصی مجلس با تشکیل کمیته‌های تخصصی نسبت به ارزیابی عملکرد وزرای پیشنهادی اقدام کنند.

حال حسن روحانی در نخستین اقدام خود به عنوان رییس‌جمهور دوازدهم باید گزینه‌های پیشنهادی برای ۱۸ وزارتخانه دولت را تقدیم مجلس کند تا صلاحیت وزرای پیشنهادی در مجلس بررسی و به رای گذاشته شود و نهایتا ترکیب کابینه دوازدهم تعیین شود. مجلس یک هفته فرصت دارد تا برای بحث و بررسی خط‌مشی و اصول کلی برنامه دولت و اخذ رای اعتماد برای هیات وزیران جلسات مجلس به‌طور متوالی تشکیل جلسه دهد. طبق ماده 205 آیین‌نامه داخلی با پیشنهاد رییس و تصویب مجلس، جلسات به صورت صبح و بعدازظهر برگزار خواهد شد. در ماده ۲۰۶ آیین‌نامه هم آمده که قبل از تشکیل نخستین جلسه بررسی برنامه‌های دولت و اخذ رای اعتماد هیات وزیران، نمایندگان مخالف و موافق برنامه، خط‌مشی و اصول کلی و ترکیب هیات وزیران و نیز نمایندگان مخالف و موافق هر یک از وزیران به تفکیک برنامه و هر وزیر در برگه‌های جداگانه یا دستگاه الکترونیک ثبت‌نام می‌کنند.

همچنین هر یک از نمایندگان حق دارند تمام یا قسمتی از وقت خود را در اختیار نماینده دیگر قرار دهند. در شروع بحث در مورد هیات وزیران، رییس‌جمهور برنامه دولت را تشریح و ضمن معرفی وزیران از ترکیب هیات وزیران دفاع خواهد کرد. پس از آن مجلس بررسی برنامه دولت و ترکیب هیات وزیران را با اظهارات پنج نفر از نمایندگان مخالف و پنج نفر از نمایندگان موافق با حفظ ترتیب یک نفر مخالف و یک نفر موافق و هر یک برای مدت ۱۵ دقیقه انجام خواهد داد.

رییس‌جمهور یا کسانی که او تعیین خواهد کرد به سوالات و اظهارات مخالفان پاسخ می‌دهند. مجموع مدت نطق اولیه رییس‌جمهور و دفاعیات اخیر دو و نیم ساعت خواهد بود. در پی اظهارات و دفاعیات رییس‌جمهور، مجلس شور در مورد برنامه‌ها و صلاحیت هر یک از وزیران را به صورت جداگانه آغاز خواهد کرد. در مورد هر وزیر دو نفر از نمایندگان مخالف و دو نفر از نمایندگان موافق با حفظ ترتیب یک نفر مخالف و موافق هریک برای مدت 15 دقیقه فرصت دارند. پس از آن وزیر و در صورت صلاحدید رییس‌جمهور به مدت ۳۰ دقیقه برای دفاع از برنامه و صلاحیت وزیر مطروحه وقت خواهند داشت.

بحث و بررسی برای تک‌تک وزیران به ترتیب حروف الفبای وزارتخانه به همین شیوه انجام می‌شود، رییس جمهور می‌تواند با استفاده از وقت وزیران در پایان و به ‏طور یکجا از آنان دفاع کند. پس از آن رای‏‌گیری به عمل می‌آید و شمارش و اعلام نتیجه آرا پس از رای‏‌گیری برای همه وزرا صورت خواهد گرفت. سوالات کتبی نمایندگان در طول مدتی که برنامه دولت مطرح است از طریق رییس مجلس به رییس‌جمهور یا وزیر مربوط داده خواهد شد. براین اساس چنانچه مجلس به یک یا چند وزیر رای اعتماد نداد یا وزارتخانه‌یی به هر دلیل وزیر نداشته باشد رییس‌جمهور موظف است با رعایت اصل یکصد و سی و پنجم (۱۳۵) قانون اساسی حداکثر قبل از سه ماه فرد یا افراد دیگری را برای اخذ رای به مجلس معرفی کند.