مازاد محصولات پتروشیمی عامل ورود بازیگران حقیقی
گروه بورس|
با مصوبه هیات پذیرش بورس کالای ایران، امکان ورود اشخاص حقیقی در خرید محصولات پتروشیمی که در بورس کالا با مازاد عرضه روبه‌رو هستند، فراهم شد.
به گزارش «تعادل» مدیرعامل شرکت بورس کالای ایران در گفت‌وگو با پایگاه خبری بورس کالای ایران عنوان کرد: در راستای بهبود روند معاملات محصولات پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی در بورس کالای ایران، افزایش شفافیت معاملاتی، عرضه منظم و تعادل هر چه بیشتر عرضه و تقاضا، برخی محدودیت‌هایی که از سال ۱۳۸۹ تاکنون برای خریداران و مصرف‌کنندگان خرد حقیقی جهت خرید محصولات و فرآورده‌های عرضه شده در این بازار اعمال شده بود، به تدریج با توجه به شرایط بازار حذف خواهد شد.
حامد سلطانی‌نژاد اظهار کرد: با توجه به اینکه در خصوص برخی کالاها در بورس کالا مازاد عرضه وجود دارد، با مصوبه هیات پذیرش بورس کالای ایران تصمیم بر این شد تا خریداران حقیقی محصولات پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی که اطلاعاتشان در سایت بهین‌یاب ثبت نشده و سهمیه‌یی برای آنها لحاظ نمی‌شود، ولی مصرف‌کننده محصولات عرضه شده در بورس کالا هستند نیز بتوانند از کانال رینگ پتروشیمی بورس کالا نیاز مصرفی خود را تامین کنند.
سلطانی‌نژاد افزود: در گام اول در عرضه‌هایی که در روزهای غیر بهین‌یابی انجام می‌شود، خریداران حقیقی می‌توانند اقدام به ثبت سفارش و خرید محصول کنند. مدیرعامل بورس کالای ایران در ادامه گفت: افزون بر این موارد، مقرر شده در مورد کالاهایی مثل گوگرد و برخی فرآورده‌های نفتی نیز محدودیت‌های خرید برداشته شده و امکان حضور حقیقی‌ها به عنوان متقاضیان این کالاها فراهم شود.
لزوم تایید حقیقی‌ها در سایت بهین‌یاب
وی با بیان اینکه تاکنون مجوز حضور خریداران در تالار پتروشیمی تایید آنها در سامانه بهین‌یاب بود، گفت: این امر به دلیل رسیدن مواد اولیه به مصرف‌کنندگان مورد تایید بوده است، اما در این بین اشخاص حقیقی امکان حضور در معاملات تالار پتروشیمی را پیدا نمی‌کردند که این امر بر روند کشف واقعی قیمت‌ها در تقابل عرضه و تقاضای آزادانه بی‌تاثیر نبود. به این ترتیب با توجه به شرایط بازار و براساس آخرین تصمیمات اتخاذ شده، مقرر شد تا امکان حضور حقیقی‌ها در معاملات محصولات پتروشیمی برای خرید آن دسته از کالاهایی که با مازاد عرضه مواجه هستیم، فراهم شود.
وی افزود: برداشته شدن این محدودیت از معاملات بورس کالا در شرایطی است که طی ماه‌های گذشته نیز شاهد رفع برخی محدودیت‌های دیگر از جمله حذف یا افزایش سقف قیمت، افزایش سقف سهمیه خرید محصولات براساس شرایط بازار و... بوده‌ایم تا روند معاملات بورس کالا روز به روز به سمت خروج از هر گونه محدودیت و آزادی کامل ولی تحت نظارت حرکت کند.
حذف محدودیت برای بازی بیشتر فعالان حقیقی
به گفته مدیرعامل بورس کالای ایران، حذف این قبیل محدودیت‌ها در بازار پتروشیمی در راستای همکاری و تعامل هر چه بیشتر این مجموعه با فعالان صنعت پتروشیمی است تا با کمک به این صنعت و فعالان آن، اقتصاد کشور نیز به سمت شفافیت هر چه بیشتر حرکت کند.
سلطانی‌نژاد اظهار داشت: جلوگیری از نوسانات کاذب قیمت محصولات با ایجاد شفافیت و روابط منطقی میان عرضه و تقاضا، استقرار یک سیستم قیمت‌گذاری شفاف و اجرایی و ناظر بر حسن انجام تعهدات طرفین، شکل‌گیری سیستم یکپارچه جمع‌آوری اطلاعات و آمار برای پردازش و تحلیل آمارهای تولید، واردات، صادرات و مصرف در جهت اطلاع‌رسانی به بازار، هماهنگی میان بخش‌های تولیدی و بازرگانی و در آخر امکان مدیریت ریسک از جمله نیازمندی‌های بازار کالای کشور به خصوص بازار محصولات پتروشیمی است که همه این موارد به ذات در کارکردهای بورس کالا نهفته است.
آثار مثبت تعامل بورس کالا و صنعت پتروشیمی
سلطانی‌نژاد تعامل بورس کالا و پتروشیمی‌ها را برای توسعه رینگ داخلی و صادراتی مثبت ارزیابی کرد و در خصوص آثار ناشی از حذف محدودیت‌های معاملاتی خریداران حقیقی در این حوزه گفت: هر چند وجود برخی محدودیت‌ها طی سال‌های اخیر به ویژه در خصوص حضور خریداران حقیقی در بازار محصولات پتروشیمی اعمال شد، اما در حال حاضر و طبق هماهنگی‌های به عمل آمده، زمینه‌های لازم برای حذف آن محدودیت‌ها برداشته شد تا ضمن برقراری شفافیت هر چه بیشتر خریداران نیز بتوانند بدون وجود محدودیت نیازهای مصرفی خود را از این طریق تامین کنند که به دنبال آن عرضه و تقاضا نیز در این بازار به سمت تعادل بیشتر حرکت خواهد کرد.
پذیرش 80 انبار کالایی در سراسر کشور
همچنین مدیرعامل بورس کالا در خصوص انبارهای کالایی گفت: اکنون در استان‌های مختلف کشور از جمله خراسان، خوزستان و استان‌هایی که تولید‌کننده ذرت و جو هستند این انبارها در بورس کالا پذیرش شده‌اند. همچنین سلطانی‌نژاد در مورد نگرانی و انتقاد خریداران و فروشندگان مواد پتروشیمی در بورس کالا مبنی بر عدم وجود مشتری، نارضایتی برخی خریداران از بابت عدم دسترسی آسان به ضمانت‌ها و تخصیص اعتبار مناسب گفت: در اقتصاد هر کسی باید کار خود را انجام دهد، وظیفه بورس تخصیص اعتبار نیست، وظیفه بورس ایجاد یک بازار و طراحی ابزارهای مالی و در اختیار قرار دادن آن به عموم ذی‌نفعان بازار است.
وی با بیان اینکه انتظار توقعات ویژه از بورس مطابق با آنچه در بازار غیرمتشکل رخ می‌دهد منطقی و امکان‌پذیر نیست، گفت: بورس با چنین انتظارهایی از موضوع فعالیت خود دور می‌شود زیرا تخصیص اعتبار برای معاملات در حیطه فعالیت بانک‌هاست منتهی بانک به کسانی که از بورس خرید می‌کنند با شرایط آسان‌تری اعتبار می‌دهد. البته در این زمینه با بانک ملت رایزنی شده تا از طریق بسته ویژه‌یی برای خریداران پایین‌دستی پتروشیمی در بورس کالا اعتبارات ویژه‌یی اختصاص داده شود.
همکاری همه‌جانبه بالادستی‌های پتروشیمی
سلطانی‌نژاد با این عنوان که چه وظایفی در حیطه فعالیت بورس کالا وجود داشته که تاکنون برای عموم ذی‌نفعان بازار انجام نشده باشد، گفت: قدر مسلم در حوزه پتروشیمی تاکنون صنایع بالادستی با بورس همکاری خوبی داشته و محصولات خود را در سال گذشته با قیمت عادلانه به دست مصرف‌کننده نهایی رساندند؛ اما امسال به دلیل محدودیت‌هایی که برای شرکت‌های پتروشیمی ایرانی از جانب طرف‌های چینی یا اقدام‌هایی که برای محدود کردن خرید مواد پتروشیمی از سوی برخی همسایگان انجام شد در نهایت تضعیف صادرات مواد پتروشیمی را در پی داشت. از این‌رو شرکت‌های پتروشیمی آنچه نتوانسته‌اند، صادر کنند را می‌خواستند در بازار داخلی بفروشند که به راحتی محقق نمی‌شود.
مدیرعامل بورس کالا یادآور شد: بورس در نحوه فروش کالا هیچ‌گاه دخالتی ندارد اما بسیاری از نهاد‌هایی که نمی‌توانستند پول خود را از خریداران بگیرند با ورود به بورس توانسته‌اند مطالبات خود را وصول کنند. وی افزود: وظیفه بورس ایجاد بازاری مبتنی بر عرضه و تقاضا و بستری برای تسویه و پایاپای معاملات برای ایفای تعهدات و اطلاع‌رسانی (سیستم‌های انتشار اطلاعات) است تا کسی در خلأ اطلاعاتی تصمیم نگیرد و تقارن اطلاعاتی بین همه فعالان وجود داشته باشد.
کیفیت؛ مبنای قیمت‌گذاری کالاهای کشاورزی
وی در مورد تعیین بورس کالا به عنوان مبنای قیمت‌گذاری سایر محصولات استراتژیک کشاورزی از جمله گندم و شکر از سوی دولت گفت: اجرای سیاست قیمت تضمینی و در عین حال توجه به بحث کیفیت محصولات کشاورزی سیاست دولت است.
محصولاتی همچون جو و ذرت روی معیشت مردم به عنوان نهاده‌های دامی اثر گذار هستند. اگر قیمت نهاده‌های دامی بخواهد افزایش یابد قیمت گوشت نیز افزایش می‌یابد و همه مردم از آن متاثر می‌شوند. وی ادامه داد: بنابراین لازم است بازاری وجود داشته باشد که دایما بتوان آن را رصد کرد و وضعیت قیمت‌ها را بر اساس مکانیسم بازار به نفع همه فعالان پیش برد.
این مقام مسوول با بیان اینکه تنظیم بازار با فروش بلندمدت می‌تواند محقق شود، افزود: محصولاتی که برای طرح قیمت تضمینی تخصیص می‌یابند عموما بر مبنای ماده 33 قانون بهره‌وری کشاورزی هر سال از سوی هیات وزیران انتخاب می‌شوند. جز ذرت و جو امسال برنج و گندم نیز انتخاب شده‌اند که در این زمینه گندم 4 استان برای طرح قیمت تضمینی انتخاب شده تا کم‌کم به کل کشور تسری یابد.
آمادگی بورس کالا برای پذیرش برنج
وی افزود: در مورد برنج نیز قیمت حمایتی این کالا پایین‌تر از قیمت بازار است و اگر متصور باشیم قیمت بازاری برنج به کمتر از قیمت حمایتی آن کاهش یابد آن زمان بورس ورود خواهد کرد و آماده پذیرش برنج کشاورزان و عرضه آن در بورس خواهد بود. مدیرعامل بورس کالا از پذیرش بیش از 80 انبار در سراسر کشور خبر داد و گفت: در استان‌های خراسان، خوزستان و استان‌هایی که تولید‌کننده ذرت و جو هستند غالبا انبارهای پذیرش شده بورس کالا وجود دارد.
وی افزود: گسترش دسترسی به بورس کالا از طریق انبارهای کالایی محقق خواهد شد چرا که این اعتقاد وجود دارد که در بورس‌های اوراق بهادار اگر تالار معاملاتی باعث حضور معامله‌گران بیشتری می‌شود در بورس‌های کالایی حضور انبار و حضور در محل دریافت‌کنندگان خدمات گیرندگان باعث توسعه بورس کالا می‌شود.
این مقام مسوول در خاتمه گفت: گواهی سپرده کالایی به پشتوانه قبض انبار از زمانی که مطرح شده تاکنون با اقبال خوبی روبه‌رو بوده و به تدریج همه انبارهایی که ظرفیت کالایی شدن داشته و استاندارد‌ها را تبعیت می‌کنند و همچنین زیرساخت بارگیری و بارانداز را دارند متقاضی ثبت شدن در بورس کالا هستند.
