تهران در انتظار شهرداری شفاف
گروه راه و شهرسازی|
این روزها هر وقت می‌خواهند از شفاف‌سازی سخن بگویند آن را شیشه‌یی می‌خوانند. همانطور که به تازگی در مدیریت شهری واژه شهرداری شیشه‌یی زیاد شنیده می‌شود و از شورای شهر چهارم و پنجم تا شهروندان همگی خواهان این هستند که شهر، شهرداری شیشه‌یی داشته باشد که همه مسائل را به شکل شفاف و مستقیم با مردم در میان بگذارد. قطعا شفاف‌سازی در شهرداری‌ها آثار مثبت بسیاری دارد و در صورتی که این اتفاق بیفتد، مردم شهرداری را از آن خود می‌دانند نه یک نهاد جداگانه که فقط به فکر اخذ عوارض است و قطعا رابطه بهتری با این نهاد برقرار می‌کنند. از مزایای شفاف‌سازی در شهرداری‌ها می‌توان به کاهش فساد و سوءاستفاده از موقعیت، اطلاع به موقع مردم از عملکرد و تصمیم‌ها، افزایش مشارکت مخاطبان در موضوع معاملات همچنین ارتقای کیفیت عملکرد اشاره کرد. بنابراین بحث شفاف‌سازی در سیستم شهرداری حوزه وسیعی از امور قراردادها، نحوه پرداخت‌ها، درآمد و هزینه، دیون، مشارکت‌ها، سرمایه‌گذاری، املاک، دارایی، پروژه‌ها و موارد متعدد دیگر را شامل می‌شود.
به گزارش«تعادل» بسیاری از کارشناسان و تصمیم‌گیران حوزه شهری متفق‌القول‌اند که طی سال‌های گذشته شهرداری تهران در بحث شفاف‌سازی نه تنها عملکرد خوبی نداشته بلکه در بسیاری حوزه‌ها به دلیل پنهانکاری زمینه بروز فساد را فراهم کرده است. تخلفاتی که بخشی از آنها به مرور زمان رسانه‌یی شد و محمدباقر قالیباف، شهردار تهران در دفاع از عملکرد خود موفق نبود و نتوانست توجیه مناسبی برای این تخلفات ارائه دهد. تعداد این تخلفات که برخی از آنها پسوند نجومی را یدک می‌کشند، کم نیست. املاک نجومی، استخدام‌های نجومی، قراردادهای نجومی و تخلفات ریز و درشت دیگر باعث شد که اعتماد مردم به این نهاد روز به روز کاهش یابد و شاید به همین دلیل است که محمدعلی نجفی، شهردار جدید شهر تهران یکی از سرفصل‌های برنامه‌هایش را شفاف‌سازی در شهرداری برشمرد. نجفی شرط مشارکت شهروندان را افزایش اعتماد آنها به مدیریت شهری دانسته و گفته بود: تنها راه تحقق اعتماد ایجاد شفافیت است. تصمیم داریم قراردادهای شهرداری را به صورت شفاف در اختیار عموم قرار دهیم و نشان دهیم چرا، چگونه و به نفع چه کسانی این قراردادها منعقد شده است. راهکار آن هم ایجاد سیستم هوشمند است و در عرض 3 تا 4ماه آینده تمام پروژه‌های بالای 2تا 3میلیاردی روی سایت شهرداری قرار خواهد گرفت تا مردم از نزدیک بتوانند عملکرد شهرداری را رصد کنند.
واگذاری شهروند و شهر آفتاب
یکی از مواردی که شهرداری تهران متهم به پنهانکاری شده است، ماجرای واگذاری فروشگاه شهروند و شهر آفتاب است. برخی اعضای شورا ازجمله محمدمهدی تندگویان و نیز محمد سالاری همواره از روند واگذاری این دو مجموعه انتقاد کرده و خواستار شفاف‌سازی شهرداری در این زمینه شده بودند. تندگویان، نایب‌رییس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران در روزهای پایانی کار شورای چهارم نیز دوباره بر این موضوع تاکید کرد و از واگذاری فروشگاه شهروند و شهر آفتاب در سکوت شورای شهر گلایه کرد.
تندگویان با بیان اینکه متاسفانه مسوولان شهرداری تهران درباره واگذاری فروشگاه شهروند و شهر آفتاب با آمار و ارقام بازی کرده و آمارهای متعددی ارائه می‌دهند، گفت: یکی از چالش‌های اساسی مدیریت شهری فعلی و آینده پرداخت بدهی و دیون است. این درحالی است که مسوولان شهرداری مدعی هستند که کمتر از 20هزارمیلیارد بدهی دارند و طی این سال‌ها نه تنها این رقم بدهی کمتر شده بلکه دارایی‌های شهرداری نیز افزایش یافته است.
وی با بیان اینکه این ادعای مسوولان شهرداری تعجب‌برانگیز است، افزود: بنابر اعلام شهرداران مناطق، امسال شاهد کاهش شدید ساخت و ساز در تهران بوده‌ایم و این درحالی است که حداقل 20درصد درآمدهای شهرداری طی این 5 ماه کاهش یافته است. حال با این وضعیت مسوولان شهرداری مدعی هستند که هم دیون را پرداخت کرده و هم دارایی‌های شهر را افزایش داده‌اند و جای سوال است که این مساله چگونه رخ داده است؟
این عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه بودجه شهرداری 17هزار و 900میلیارد تومان است و با این رقم نمی‌توان بدهی‌ها را پرداخت کرد مگر آنکه تهاتر انجام شده باشد، گفت: شهرداری منکر هر گونه واگذاری زمین در قبال پرداخت بدهی یا ارائه هولوگرام است. حال جای سوال است که از کدام منبع دیون پرداخت شده است؟
وی با این ادعا که مطمئن هستیم شهرداری از دارایی‌های شهر برای پرداخت دیونش استفاده می‌کند تا کارنامه قابل قبولی از خود بر جای بگذارد، تصریح کرد: متاسفانه شهر تهران دچار خودخوری شده اما مسوولان امر، این مساله را نمی‌پذیرند و حال باید یکی این معما را حل کند.
نایب‌رییس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران با بیان اینکه میزان درآمد و هزینه‌های جاری شهر مشخص است، گفت: شهرداری معتقد است 10هزارمیلیارد تومان از دیون خود را پاس کرده و این درحالی است که پروژه‌های نیمه تمام درحال انجام نیز زیاد است و حال جای سوال است که چگونه این دیون بدون تهاتر و واگذاری املاک پرداخت شده است؟ به گفته تندگویان در سال جاری حداقل 5 جلسه درخصوص وضعیت پرداخت دیون و بدهی‌های شهرداری برگزار شده که هر بار اعداد و ارقام متفاوتی اعلام شده و مسوولان شهرداری مدعی پرداخت دیون بدون واگذاری و تهاتر هستند. این درحالی است که پیمانکاران قدیمی اعلام می‌کنند که در ازای طلب‌هایشان از شهرداری زمین‌هایی دریافت کرده‌اند اما مسوولان شهرداری هنوز جسارت لازم را ندارند که اعلام کنند برای پرداخت بدهی‌هایشان تهاتر می‌کنند.
وی با بیان اینکه فروشگاه شهروند و شهر آفتاب نمونه بارز واگذاری سرمایه‌های شهر در ازای پرداخت مطالبات است، افزود: با اینکه قرار بود شورای شهر بر روند این واگذاری نظارت کند اما شاهدیم که تفاهمنامه امضا شده و شورا از آن خبر ندارد و «هیات‌مدیره این شهر نمایشگاهی» مشخص شده اما هنوز برخی از اعضای شورا از خواب بیدار نشده و گوش آنها به این تذکرات بدهکار نیست.
تندگویان با بیان اینکه قرار بود در مورد واگذاری شهروند و شهر آفتاب ابتدا ارزش‌گذاری شده و رقم دقیق این دو سرمایه بزرگ شهر مشخص شود و بعد از آن نسبت به واگذاری زیر نظر شورای شهر اقدام شود، گفت: هنوز کارشناسان رقم واقعی شهروند و شهر آفتاب را اعلام نکرده‌اند اما واگذاری انجام شده است. این درحالی است که شهر آفتاب دارای فازهای دیگری ازجمله ساخت مرکز تجارت جهانی، هتل و... است و نباید این سرمایه خام فروخته شود. این درحالی است که شنیده شده شهر آفتاب را تنها 1000میلیارد تومان قیمت‌گذاری اولیه کرده‌اند که این نحوه کارشناسی جهت‌گیرانه جای سوال دارد و به نظر می‌رسد باید شورای شهر بعدی به این مقوله ورود کند.
واگذاری در هیاهوی پلاسکو
محمد حقانی، رییس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران نیز در مورد سرانجام واگذاری فروشگاه شهروند و شهر آفتاب گفت: مسوولان شهرداری از هم جناحی‌های عزیزشان در شورای شهر رای گرفتند و بخش عمده‌یی از سهام شهروند و شهر آفتاب را در ازای بدهی‌هایشان واگذار کردند اما هیچ گونه اطلاعاتی به ما نمی‌دهند که این واگذاری در چه مرحله‌یی است.
وی افزود: چند هفته قبل در شورا اعلام کردم که شنیده شده شهرداری تهران در گیر و دار فاجعه پلاسکو، سهام شهر آفتاب و شهروند را واگذار کرده است. اما معلوم نیست که با چه قیمتی و با چه برآوردی این واگذاری انجام شده یا اصلا این موضوع انجام نشده و جالب است که شهرداری هیچ گونه پاسخی در این رابطه نمی‌دهد.
حقانی در بخش دیگری از صحبت‌هایش عنوان کرد که شهرداری باید نقش پدرانه برای شهر داشته باشد و ارثیه‌یی برای فرزندان بعدی بگذارد و نباید در روزهای آخر مرتبا با انعقاد قراردادهایی تعهداتی برای آینده ایجاد کند.
حقانی با بیان اینکه متاسفانه این روزها خبرهای خوبی درخصوص واگذاری‌ها و انعقاد قرارداد به گوش نمی‌رسد، تصریح کرد: در منطقه 8 پارک کوچکی را فروختند هر چند که هنگامی که به شهردار منطقه زنگ زدم، اعلام کرد که مالک بعد از حدود 30سال آمده و زمینش را می‌خواهد و حتی رای دیوان عدالت اداری را دارد. اما جای سوال است که چرا شهرداری اجازه می‌دهد که پارک را خراب کنند؟ آیا بهتر نبود پول زمین را بدهند یا ملکی را به صاحب این زمین بدهند تا حقوق مالکانه‌اش حفظ شود؟
وی با بیان اینکه این اواخر ساختمان شرکت سرمایه‌گذاری در خیابان آفریقا را تخلیه کرده‌اند تا آن را به فروش برسانند، گفت: شهرداری به هیچ عنوان زیر بار این قراردادها و فروش سرمایه‌ها نمی‌رود اما به سوالات و ابهامات نیز با مستندات پاسخ نمی‌دهد.
