آغاز جنگ تجاری واشنگتن ـ پکن
گروه جهان|
چین تحت فشارهای اخیر تجاری امریکا به وزارتخانههای ذیربط خود دستور داده که اقدامات لازم را برای برطرف کردن موانع تجاری برای خارجیها انجام دهند. دونالد ترامپ، رییسجمهوری امریکا چندی پیش سندی را امضا کرده که در آن از رابرت لایتزر، نماینده تجاری این کشور خواسته شده برای روشن شدن این موضوع که آیا سیاستهای بازرگانی چین به شرکتهای امریکایی در زمینه مالکیت معنوی آسیب زده یا خیر تحقیق کند. کارشناسان و دولت چین پیشتر با هشدار نسبت به چنین اقدامی از احتمال آغاز جنگ تجاری میان قدرت بزرگ اقتصاد جهان خبر داده بودند.
تارنمای ساوت چاینا نوشته، کارشناسان اقتصادی بر این باورند که واشنگتن جنگ تجاری با پکن را آغاز کرده است؛ آن هم در شرایطی که چین دیگر مانند گذشته برای سرمایهگذاران خارجی جذابیت ندارد و سرمایهگذاران بسیاری درحال خارج کردن سرمایههای خود از این کشور هستند.
براساس سندی که ترامپ امضا کرده موارد نقض حق مالکیت معنوی در چین پیگیری میشود. گفته شده، خسارت مالی اقلام جعلی، نرمافزارهایی که حقوق تکثیر آنها نقض شده یا دزدیهای تجاری حدود ۶۰۰ میلیارد دلار به اقتصاد امریکا در سال خسارت وارد میکند.
در صورتی که چین از دیدگاه ایالات متحده ناقض مقررات تجاری قلمداد شود، واشنگتن تعرفههای تجاری سنگینی بر واردات از چین اعمال خواهد کرد. به همین سبب چین به همه وزارتخانههای خود در امور تجاری دستور داده، درهای تجارت را به روی شرکتهای خارجی باز کنند. اواسط هفته گذشته وزیر تجارت چین هشدار داده بود که اگر امریکا اقداماتی انجام دهد که به رابطه دو جانبه تجاری صدمه بزند، این کشور ساکت نخواهد نشست. سخنگوی وزارت خارجه چین در این باره گفته است: «در جنگ تجاری کسی پیروز نخواهد شد، ما امیدوار هستیم که مقامات امریکایی از بروز چنین بحرانی
جلوگیری کنند».
هشدار درباره فاجعهای تمام عیار
ایالات متحده اعلام کرده درباره گزارشها درخصوص اینکه دولت چین تلاش میکند تا با هدایت سرمایهگذاری در شرکتهای کلیدی در امریکا به تکنولوژیهای جدید دست یابد، تحقیق میکند. گفته شده، بسیاری از شرکتها و اتباع خارجی تحت فشارهای سنگین دولت چین هستند و بانکها و بخشهای مالی این کشور مشکلات زیادی برای آنان ایجاد میکنند و معاملات مالی برای تجار در چین به آسانی صورت نمیگیرد.
گری هافبر، کارشناس انستیتوی اقتصاد بینالمللی در واشنگتن با اشاره به نگرانی بلندمدت امریکاییها درخصوص مالکیت معنوی میگوید:«انجام چنین اقداماتی از سوی چین واضح است اما نکته اینجاست که دولت ترامپ چگونه میخواهد از این پس با این موضوع برخورد کند. ممکن است امریکا این موضوع را به سازمان تجارت جهانی ببرد یا به صورت یکجانبه اقداماتی انجام دهد که البته این روش سریعتر است.»
جوزف برامبل، کارشناس تجارت بینالمللی با هشدار نسبت به سیاستهای اقتصادی ترامپ و آغاز جنگ تجاری چپن و امریکا تاکید کرده، حمایتگرایی تجاری که ترامپ به دنبال آن است باعث انزوای ایالات متحده در جهان شده است. این کارشناس آلمانی گفته است:«اجرای سیاست حمایتگرایانه تجاری امریکا باعث شده، اروپا و آسیا تجارت خود با چین را گسترش دهند. کشورهای همسایه چین نیز با توجه به محدودیت تجاری امریکا، همکاری خود با پکن را گسترش خواهند داد.»
چیس فریمن، مشاور سابق وزیر خارجه امریکا در امور امنیت بینالمللی هم هشدار داده که سیاستهای ترامپ امریکا را به جنگ فاجعه بار تجاری با پکن سوق میدهد. فریمن گفته است: «سیاستهای ترامپ بر مبنای فرضیات نادرست قرار دارد و حتی اعضا و کارکنان دفتر خود او نیز نمیتوانند بر سر این سیاستها به توافق برسند و در میان خودشان بر سر این رویکرد ترامپ اختلافاتی به وجود آمده است».
فایننشال تایمز دو هفته پیش نوشته بود که دولت ترامپ قصد دارد از بند قانونی کمتر استفاده شدهیی در قوانین تجاری امریکا که به سال 1974 بازمیگردد علیه چین استفاده کند، قانونی از 1995و تاسیس سازمان تجارت جهانی مورد استفاده قرار نگرفته است.
این قانون تجاری موسوم به «بخش 301» به روسای جمهور ایالات متحده اجازه میدهد تا محدودیتهایی را روی محصولاتی خارجی که به صورت ناعادلانه در روابط تجاری مورد استفاده قرار میگیرند، اعمال کند. براساس این اقدام، ترامپ میتواند برای حفاظت از صنعت امریکا در مقابل «عملکردهای تجاری سوءاستفادهگرانه» کشورهای خارجی مانند عدم رعایت توافقنامههای تجاری یا تصمیمات تبعیضآمیز برای تجارت امریکا، تعرفههای گمرکی یا محدودیتهای دیگری را وضع کند. تا پیش از تاسیس سازمان تجارت جهانی این قانون یکی از ابزارهای قدرتمند دولت امریکا در رقابتهای تجاری به شمار میرفت. اما بیشتر دولتهای امریکا از زمان تاسیس این سازمان تلاش کردند که از چارچوبهای این سازمان در رقابتهای تجاری استفاده کنند، امری که به نظر میرسد دونالد ترامپ اعتقاد زیادی به آن ندارد. برخی کارشناسان بر این باورند که چین در مقام پاسخ به این اقدام ایالات متحده میتواند تامین کالاهای اساسی به ایالات متحده را قطع کرده یا سرمایههای خود را از این کشور خارج کند.
استیو بنن، مشاور سیاسی ترامپ که به تازگی از سمت خود برکنار شده، هفته گذشته گفته بود که ایالات متحده درحال باختن به چین است و باید به پکن ضربه بزند. بنن تاکید کرده بود:«ما درحال جنگ اقتصادی با چین هستیم و این جنگ در تمام اقدامات مقامات چینی وجود دارد. آنها از بیان اقداماتی که میکنند، خجالتزده نیستند. یکی از ما قرار است طی ۲۵تا ۳۰ سال آینده هژمون جهان باشد و اگر ما ببازیم آنها هژمون خواهند ماند.»