5 راهکار خروج مسکن از رکود
بهمن آرمان، اقتصاددان و مدرس دانشگاه، صنعتیسازی، ارزانسازی، بلندمرتبهسازی، کاهش هزینه ساخت مسکن و ساخت مسکن در ابعاد بالا را تنها عوامل خروج مسکن از رکود میداند. آرمان با اشاره به غیرعلمی بودن آمار منتشر شده از خانههای خالی گفت: مساله مسکن در ایران و پایین بودن قدرت خرید مردم متاثر از عوامل گوناگونی است که گرانی قیمت زمین، بالا بودن هزینه فروش و تراکمفروشی شهرداریها، عدم صنعتیسازی و نبود انبوهسازی مسکن از جمله عوامل اصلی تاثیرگذار در قیمت مسکن هستند که موجب میشوند قیمت این کالا در محدودهیی قرار گیرد که قدرت خرید مردم کفاف تهیه آن را ندهد. این اقتصاددان افزود: اگر چه ممکن است چند واحد مسکونی فروش نرفته داشته باشیم اما اینکه عدم سرمایهگذاری صحیح و مناسب در بخش مسکن را به خانههای خالی نسبت دهیم، اشتباه است.
سرمایهگذاری در بخش مسکن مانند سایر عرصههای سرمایهگذاری همچون ارز، طلا، سهام، اوراق قرضه و... ممکن است سودده یا زیانده باشد که عدم سوددهی آن به دلیل نبود مطالعات پیش از ساخت و ساز است. آرمان افزود: به عنوان مثال در ایتالیا 1.5میلیون خانه خالی وجود دارد که به علت منفی شدن جمعیت خالی از سکنه هستند. عدهیی در بخش مسکن سرمایهگذاری کردند تا به سودآوری برسند و نه تنها به سوددهی نرسیدند بلکه به دلیل عدم تقاضای مسکن زیان مالی هم دیدند.
وی یادآور شد: واحدهای خالی در ایران بدون مطالعه بازار ساخته شدهاند و از آنجا که قیمت تمام شده و متراژ آنها بالاست و در مناطقی از شهرها ساخته شدهاند که جزو مناطق گرانقیمت شهر تلقی میشوند و قدرت خرید مردم به اندازه تهیه آنها نیست در نتیجه خالی از سکنه ماندهاند.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: نتیجه مطالعه بازار نشان میدهد که اگر ساخت و ساز مسکن بر اساس عرضه و تقاضا باشد نه تنها واحد خالی نخواهیم داشت، بلکه با کمبود مسکن نیز مواجه میشویم به عنوان نمونه میزان دادوستد در بخش مسکن با متراژهای کمتر از ۱۰۰مترمربع در چهار ماه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۰۰ درصد رشد داشته است، اما در مقابل واحدهای مسکونی مناطق بالاشهر و گران پایتخت و کلانشهرها به علت گرانی خالی ماندند.
آرمان ادامه داد: افرادی که با وامهای بانکی اقدام به ساخت واحدهای مسکونی لوکس کردند، توان بازپرداخت تسهیلات خود را ندارند.
وی درباره احیای بافتهای فرسوده اظهار کرد: در بسیاری از کشورها بافتهای فرسوده احیا شده و کرهجنوبی و مالزی در آسیا مدلهای موفقی محسوب میشوند اما در ایران شاهد آن هستیم که زندگی در بافتهای فرسوده امکانپذیر نیست. در عین حال شهرداریها همچنان اقدام به صدور مجوز ساخت و ساز تک واحدی در این بافتها میکنند و حال اینکه باید تک واحدسازی در بافت فرسوده متوقف شده و به سمت انبوهسازی و تجمیع حرکت کنیم. این اقتصاددان با اشاره به طرح مسکن مهر تصریح کرد: واحدهای مسکن مهر شرایط زندگی را نداشته و در مناطق مناسبی ساخته نشدهاند، بنابراین روش مناسبی برای خروج مسکن از رکود نبود. در حال حاضر تنها راه خروج این بخش از رکود، ساخت مسکن در ابعاد بالا، صنعتیسازی، ارزانسازی، بلندمرتبهسازی و کاهش هزینه ساخت مسکن است.
وی تاکید کرد: احیای بافت فرسوده آسان نیست چون هم زمان تملک این بافتها طولانی است و هم زمان ساخت و ساز؛ در این چند سال چند هکتار از بافتهای فرسوده را توانستهایم، بازسازی کنیم؟ احیای بافتهای فرسوده قابل اجرا نیست چون ساکنان آن مناطق به راحتی حاضر به ترک ملک خود و تجمیع آنها و نهایتا انبوهسازی در این مناطق نیستند.