خیز برای جذب 60 میلیارد دلار سرمایه در نفت

  گروه انرژی|

 پس از کسب 230رای موافق از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و پوشیدن ردای وزارت برای نهمین بار، بیژن زنگنه راهی صدا و سیمایی شد که معتقد است در طول 4سال گذشته رفتاری«نامهربانانه» با دولت به خرج داده است. هر چند برخی بر این باورند که استفاده از لفظ «نامهربانانه» ممکن است ابعاد بعضی برنامه‌های تولیدی صدا و سیما علیه دولت منتخب را به تصویر نکشد اما به هر روی شواهد نشان می‌دهد، بیژن زنگنه از آن دسته افرادی است که به زبان مذاکره اعتقاد دارد. زنگنه طی حضورش در این برنامه تلویزیونی از مسائل مختلفی صحبت کرده است که بسیاری از آنها تکرار صحبت‌های پیشین به شمار می‌رفتند. جدیدترین و شاید مهم‌ترین بخش اظهارات او را می‌توان به خواست وزارت نفت برای انعقاد 50 تا 60 میلیارد دلار قرارداد نفتی طی سال جاری و بیان اولویت این وزارتخانه که انعقاد قرارداد برای میدان نفتی آزادگان در سال 96 است، اختصاص داد. زنگنه همچنین 5 میدان دیگر شامل آب تیمور، منصوری، چنگوله، آذر و یاران و لایه نفتی پارس جنوبی را اولویت وزارت نفت در طرح‌ها عنوان کرده است. به طور کلی مجموع صحبت‌های زنگنه که در صدا و سیما مطرح شد، نشان می‌دهد نباید انتظار تغییر زیاد نسبت به عملکرد وزارت نفت دولت دوازدهم در قیاس با دولت یازدهم را داشت. وزیر 65 ساله در این 4سال نیز روی همان ریلی حرکت خواهد کرد که تاکنون بنا نهاده است. مشروح صحبت‌های وزیر نفت را در ادامه می‌خوانید.  

وزیر نفت شامگاه یک‌شنبه 29مرداد در برنامه زنده تلویزیونی«تیتر امشب» از شبکه خبر، رئوس برنامه‎های وزارت نفت در دولت دوازدهم را اعلام کرد. وی «پیگیری امضای قراردادهای جدید نفتی را با هدف جذب سرمایه خارجی برای توسعه میدان‎های مشترک و افزایش ضریب بازیافت مخازن» را مهم‌ترین اولویت وزارت نفت عنوان کرد.  ضریب بازیافت مخازن نفتی کشور کمتر از ۳۰درصد است، گفت: این میزان ضریب بازیافت به این معناست که اگر حدود ۷۰۰میلیارد بشکه نفت در اختیار داشته باشیم تنها حدود ۲۰۰میلیارد بشکه آن قابل استحصال است. وی در پاسخ به این پرسش که برنامه دولت دوازدهم برای افزایش ضریب بازیافت نفت چه خواهد بود، عنوان کرد: قانون، افزایش سالانه یک درصدی در ضریب بازیافت را اعلام کرده که البته کار دشواری است.

وزیر نفت گفت: نخستین کار ما این است، مذاکراتی که هم‌اکنون با برخی شرکت‎ها برای توسعه میدان‌ها داریم پیش ببریم تا در وهله نخست، مذاکرات فنی طی چند ماه آینده به سرانجام برسد و در مرحله بعد مذاکرات مالی، حقوقی و قراردادی نیز نهایی شود. زنگنه از میدان‎های آب‌تیمور، منصوری، لایه نفتی پارس جنوبی، چنگوله، آذر، آزادگان و یاران به عنوان مهم‌ترین میدان‎هایی نام برد که در اولویت توسعه قرار دارند. شرکت روسی لوک اویل و شرکت مالزیایی پترومینا پیش از این مطالعه هر دو میدان آب‌ تیمور و منصوری را عهده‌دار شده بودند و طبق شواهد باید بر سر کسب این طرح با یکدیگر رقابت کنند. وزیر نفت دیروز در بخش دیگری از صحبت‌هایش مسائلی را مطرح کرد که تا حدودی نشان می‌دهد، شانس کدام یک از شرکت‌ها برای توسعه این میدان‌ها بیشتر است. او گفته است: مذاکرات با شرکت‎های لوک اویل روسیه و پرتامینای اندونزی برای میدان‌های منصوری و آب تیمور با مرسک دانمارک برای لایه نفتی پارس جنوبی، او‌ ام وی اتریش برای میدان چنگوله، شرکت اویک ایران و گازپروم نفت برای میدان آذر، شرکت تدبیر انرژی برای میدان یاران و کوپال، مارون، وینترسهل آلمان برای میدان سهراب و انی ایتالیا برای میدان دارخوین درحال انجام است. هر چند شرکت گازپروم نفت نیز یکی از شرکت‌هایی بوده که میدان نفتی چنگوله را مورد مطالعه قرار دادند اما وزیر نفت اشاره‌یی به مذاکره با این شرکت در این میدان نکرده است که نشان می‌دهد احتمالا تفاهمنامه اولیه نتوانسته است باب مذاکرات بیشتر را باز کند.         

زنگنه اولویت بعدی را افزایش صادرات گاز و شرط تحقق آن را تولید گاز عنوان کرد و گفت: اولویت نخست در این زمینه، تکمیل فرآیند توسعه میدان گازی مشترک پارس جنوبی است که ۶ فاز آن نیمه تمام است و باید امسال و سال آینده وارد مدار شوند. وی به طرح توسعه فاز ۱۱پارس جنوبی که قرارداد آن به تازگی با کنسرسیومی به رهبری توتال فرانسه و مشارکت شاخه بین‌المللی شرکت ملی نفت چین (CNPCI) و پتروپارس ایران امضا شده است هم اشاره کرد و گفت: با توسعه این فاز و مجموع اقدام‌های پیش رو، می‌توانیم اهداف خود را در حوزه صادرات گاز محقق کنیم.

زنگنه به پروژه ایران ال ان جی نیز اشاره کرد و گفت: این پروژه که به دلیل تحریم‌ها رها شده بود باید احیا شود و با تامین منابع مالی آن را نیز در دستور کار قرار دهیم.

 امیدواری پس از جلسه در مجلس

وزیر نفت درباره اینکه صنعت نفت به چه میزان سرمایه‌گذاری نیاز دارد، گفت: آنچه در برنامه ششم توسعه کشور آمده و به طور رسمی اعلام شده، این است که باید ۲۰۰میلیارد دلار در بخش بالادستی و پایین‌دستی صنعت نفت سرمایه‌گذاری شود که از این میزان باید ۷۰درصد از منابع خارجی تامین شود.

وی افزود: تلاش می‌کنیم امسال ۵۰ تا ۶۰ میلیارد دلار قرارداد فراهم کنیم اما یک طرف قرارداد ما هستیم و طرف دیگر شرکت‎هایی هستند که می‌خواهیم با آنها کار کنیم ضمن اینکه باید از فضای بین‌المللی ایجاد شده مراقبت و آن را حفظ کنیم.  وزیر نفت ادامه داد: نحوه رفتار نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی در جلسه‌های بررسی صلاحیت وزیران پیشنهادی کابینه دوازدهم سبب شد نسبت به آینده بسیار امیدوار شوم با اینکه برخی نمایندگان به عنوان مخالف صحبت می‌کردند اما همه صحبت‎ها با احترام و در چارچوب جامعه مدنی و منافع ملی بود که در این زمینه باید به مجلس تبریک گفت.  زنگنه درباره اینکه تا پایان سال ۹۶ مهم‌ترین اقدام وزارت نفت برای افزایش ظرفیت تولید نفت خام چه خواهد بود، اظهار کرد: مهم‌ترین برنامه ما در این بخش مربوط به توسعه میدان آزادگان است که هم‌اکنون از سوی شرکت‎های داخلی درحال اجراست. وی ادامه داد: امیدواریم تا پایان امسال تولید نفت از میدان‌های غرب کارون به بیش از ۳۰۰هزار بشکه در روز برسد.

وزیر نفت با بیان اینکه اجرای کار از سوی شرکت‌های داخلی در میدان آزادگان منافاتی با برگزاری مناقصه برای توسعه بلندمدت این میدان ندارد، تصریح کرد: برگزاری مناقصه برای این میدان با هدف افزایش ضریب بازیافت نفت صورت می‎گیرد؛ هم‌اکنون ضریب بازیافت از این میدان کمتر از ۱۰ درصد است. یعنی ۹۰ درصد ذخایر نفتی که در این میدان داریم از دست می‎رود. ما باید از روش‎هایی استفاده کنیم که ضریب بازیافت نفت از این میدان که ذخایرش ۳۴میلیارد بشکه نفت برآورد شده است، افزایش یابد.

  2 ابهام در 2 فرصت گازی ایران

وزیر نفت در حضور تلوزیونی خود پیرامون 2 پتانسیل صادراتی گاز ایران که اولی تقریبا نهایی شده و دومی سال‌ها معطل مانده نیز توضیحاتی را ارائه کرده است. زنگنه با بیان اینکه صادرات گاز از نفت شهر به عراق(بغداد) طبق قرارداد آغاز شده و به مرور تا ۳۰میلیون مترمکعب در روز در فصل گرم می‌رسد، تصریح کرده است:«بانک‎های ایرانی و عراقی به راحتی به هم وصل نمی‌شوند، بیشتر بانک‎های عراقی در کنترل امریکایی‌هاست که سبب ایجاد برخی مشکلات شده است.» وزیر نفت درباره پروژه خط لوله صادرات گاز ایران به پاکستان هم گفته است: واقعیت این است که طرف پاکستانی جواب درستی به ما نمی‌دهد. یک تا دو روز پیش از برکناری آقای نواز شریف، نخست‌وزیر پیشین پاکستان، نامه رسمی از طریق مجاری دیپلماتیک به شاهد خاقان عباسی، وزیر نفت پیشین پاکستان نوشتم و آمادگی ایران را برای صادرات گاز به پاکستان اعلام کردم. ۲روز بعد خاقان عباسی پس از برکناری نواز شریف، نخست‌وزیر موقت پاکستان شدند از این رو نتیجه و سرانجام نامه مشخص نشد.  به گفته زنگنه، مسیر حقوقی این قرارداد هم از سوی شرکت ملی نفت ایران پیگیری خواهد شد. هم‌اکنون کار در مرز متوقف مانده است و ما میلیاردها دلار برای این خط لوله احداث شده، هزینه کرده‌ایم؛ طرف پاکستانی در مقطعی اعلام کرد به دلیل تحریم‌ها قادر به احداث خط لوله در خاک پاکستان نیست اما اکنون نزدیک ۲سال است که تحریمی وجود ندارد، چنین رفتاری در عرف تجارت بین‌المللی قابل قبول نیست.  زنگنه درباره ارتباط شرکت‌های دانش بنیان با وزارت نفت گفت: مهم‌ترین شرکت‌های دانش بنیان که می‎توانند در آینده در صنعت نفت نقش‌آفرینی کنند، شرکت‌های اکتشاف و تولید ایرانی هستند. وی با بیان اینکه هر شرکت خارجی که بخواهد در طرح‌های توسعه صنعت نفت ایران فعالیت کند الزاما باید یک شرکت اکتشاف و تولید ایرانی در کنارش باشد، اظهار کرد: در نخستین قراردادی که براساس الگوی جدید قراردادهای نفتی امضا شد، شرکت پتروپارس در کنار توتال فرانسه و سی ان پی سی‌ای چین قرار گرفت. در این قرارداد وزارت نفت ناظر بر اجرای کار است و در عمل اجرای کار با این شرکت‌هاست که باید توانمندی‌هایی را برای شرکت ایرانی ایجاد کنند تا این شرکت بتواند به یک شرکت نفتی قوی بدل شود. وی در پاسخ به اینکه مهم‌ترین نقطه قوت وزیر نفت دولت یازدهم چه بود؟ افزود: سرسختی برای احیای سهم ایران در بازار نفت و بهره‌برداری از فازهای پارس جنوبی.  زنگنه درباره نقطه ضعف وزیر نفت دولت یازدهم اظهار کرد: نقاط ضعف فراوان است و خیلی کارهای انجام نشده، داشتیم که یکی از آنها این است که ما خیلی به مسائل نیروی انسانی در صنعت نفت نرسیدیم، مشکلات انباشته شده زیادی در بحث نیروی انسانی صنعت نفت داریم که امیدواریم بتوانیم آنها را در دولت دوازدهم حل کنیم.