رویش استاندارد‌های بین‌المللی در بورس
گروه بورس| مسعود کریمی|
لیست نماد‌های متوقف که طبق آخرین گزارش شرکت مدیریت فناوری بورس تهران در یکم شهریور ماه منتشر شد، نشان از توقف 45 نماد بورسی دارد که از مرداد سال 95 برخی نماد‌ها از داد و ستد سهام در بازار منع شده‌اند. این اتفاق در جای خود می‌تواند بزرگ‌ترین ضربه را به قشر سهامدار و حتی ارکان بازار سهام وارد کند چراکه سهامداران داخلی و حتی خارجی با درنظر گرفتن احتمال توقف نماد شرکت موردنظر و نامشخص بودن زمان بازگشایی آنها اقدام به سرمایه‌گذاری در بورس نمی‌کنند و حتی این موضوع می‌تواند موجب خروج نقدینگی از بازار سرمایه شود.
در همین حال، شاپور محمدی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار خبر از کاهش زمان بازگشایی نماد‌های متوقف در بازار داد و اعلام کرد از دو ماه آینده هر نمادی که بسته شود ظرف 60 تا 90 دقیقه بازگشایی می‌شود. در این بین، برخی کارشناسان معتقدند این اتفاق می‌تواند بازار سرمایه ایران را به استاندارد‌های بین‌المللی نزدیک کند و همانند سایر بازار‌های دنیا اطلاعات به صورت شفاف و در لحظه به سهامداران برسد. از طرفی، در صورتی که سازمان بورس به‌عنوان مقام ناظر بازار فقط به رسالت اصلی خود یعنی همان نظارت بر معاملات بازار سرمایه بپردازد و هیچ‌گونه مداخله‌یی درخصوص گزارشهای مالی نداشته باشد به‌طور قطع عامل محرکی برای رسیدن به توسعه و عمق بخشی بازار محسوب می‌شود.
تبعات منفی توقف طولانی‌مدت
در همین حال، فردین آقا‌بزرگی مدیرعامل کارگزاری بانک آینده، درخصوص روند جدید بازگشایی نماد‌ها در بازار سهام در گفت‌وگو با «تعادل» اظهار کرد: از لحاظ امکان‌پذیری این دستورالعمل به‌طور قطع امکان‌پذیر خواهد بود و هیچ‌گونه وقفه‌یی هم نمی‌توان در این مورد درنظر گرفت.
وی خاطرنشان کرد: مادامی که مقام ناظر (سازمان بورس) در قالب تجزیه و تحلیل‌کننده اطلاعات قرار بگیرد این دستورالعمل موفق نخواهد شد چراکه در تمام دنیا چنین حالتی مرسوم نیست. این کارشناس ارشد بازار سرمایه عنوان کرد: خوشبختانه در حال حاضر به‌درستی ریاست سازمان و هیات‌مدیره به این نتیجه رسیده‌اند که این موضوع امکان‌پذیر خواهد بود. فردین آقا‌بزرگی درخصوص نقش سازمان نیز تصریح کرد: صرفا آگاهی و اطلاع‌رسانی به فعالان بازار از وظایف سازمان بورس است. از سویی، عواملی اعم از اینکه، شرکت با کیفیت مطلوب موردنظر و فرمت سازمان اطلاعات خود را ارائه کرده است، شرکت با ابهام اطلاعات خود را منتشر کرده است و دیگر اینکه شرکت هیچ‌گونه اطلاعاتی را در راستای شفاف‌سازی به بازار ارائه نکرده است نیز برعهده سازمان بورس خواهد بود.
مدیرعامل کارگزاری بانک آینده اذعان داشت: تبعات طولانی‌مدت توقف معاملاتی به ضرر تمام ارکان بازار (شرکت بورس، سازمان بورس شبکه کارگزاری‌ها و...) خواهد بود و در همین حال متضاد منافع سهامداران شرکت است. این تحلیلگر بازار سرمایه افزود: تجربیات بین‌المللی و مطالعات تطبیقی هم این موضوع را به اثبات رسانده و ما پس از گذشت 15-10 سال از قانون بازار و دستورالعملهای بازگشایی و توقف نماد‌ها به این نتیجه رسیده‌ایم که اتخاذ چنین فرآیندی می‌تواند به رشد و توسعه بازار سهام کمک کند. فردین آقا‌بزرگی درخصوص روند بازگشایی 45 نماد متوقف بازار نیز بیان کرد: با توجه به اینکه جزئیات ابلاغیه سازمان بورس و دستورالعملهای اجرایی آن تاکنون منتشر نشده است اما ساز و کار کلی به‌گونه‌یی است که پیگیری امور شرکتی با حکم قضایی نشان از اولویت‌های پایین بازگشایی این نماد در بورس دارد.
مدیرعامل کارگزاری بانک آینده گفت: تا زمانی که بورس خود را وارد مقوله ارزیابی اطلاعات شرکت‌ها کند به‌طور قطع فرآیند بازگشایی طولانی‌مدت خواهد شد اما پیش‌بینی می‌شود باتوجه به راهکار‌های مرسوم دنیا سازمان بورس هم به‌عنوان مرجع و مقام ناظر اطلاعات شرکت‌ها را در قالبی طبقه‌بندی شده، اطلاع‌رسانی و منتشر کند. این کارشناس ارشد بازار سرمایه عنوان کرد: این اتفاق می‌تواند نشان‌دهنده احراز اعتبار یک شرکت و تفاوت اعتباری از حیث انتشار اطلاعات شرکتی نسبت به شرکت دیگر شود. در صورتی که شرکتی اطلاعات ناقص به بازار ارائه کند یا به هر دلیلی از انتشار اطلاعات خود سر باز زند به‌طور قطع قابل مقایسه با شرکت دیگری که به‌موقع و با کمترین انحراف اقدام به ارائه گزارشهای خود در بازار می‌کند، نیست.
وی خاطرنشان کرد: به‌طور قطع نخستین بازخورد دستورالعمل جدید این است که بورس به‌صورت شفاف و با ذکر نام اعلام می‌کند که شرکتی با نام مشخص اطلاعات لازم را ارائه نکرده است و اهالی بازار در جریان باشند که نماد این شرکت بازگشایی می‌شود.
فردین آقا‌بزرگی گفت: چنین فرآیندی موجب می‌شود شرکت‌هایی که قابلیت بازگشایی ندارند، به سمت افشای اطلاعات یا حداقل به سمت ارائه گزارش‌ها در بازار سهام حرکت کنند. مدیرعامل کارگزاری بانک آینده اظهار کرد: با چنین دستورالعملی مدیران شرکت‌های بورسی متوجه می‌شوند که هر تعداد نمادی که متوقف مانده است در حقیقت متاثر از عدم ارسال اطلاعات مدیران شرکت‌ها بوده است، بنابر‌این مدیران مجاب به ارائه اطلاعات در بازار می‌شوند. وی افزود: پیش‌بینی می‌شود که تا پایان سال تعداد محدودی نماد در بازار متوقف باشند.
عمق‌دهی به بازار
باتوجه به تحولات اخیر، ابراهیم عنایت مدیرعامل کارگزاری بانک سپه درخصوص روند جدید بازگشایی نماد‌ها در بازار سهام در گفت‌وگو با «تعادل» ابراز داشت: بازگشایی نماد‌ها از لحاظ فنی هیچ‌گونه مشکلی ندارد و در زمان کوتاهی این اتفاق میسر خواهد بود. وی خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات اصلی برای بازگشایی نماد شرکت‌های بورسی بحث تصمیم‌گیری مطرح است و به‌طور مشخص دلایل توقف نماد باید بررسی شود.
این کارشناس ارشد بازار سرمایه عنوان کرد: در بورس‌های بزرگ دنیا نماد شرکت‌ها به‌ندرت متوقف می‌شوند. ابراهیم عنایت در ادامه تصریح کرد: در بورس‌های دنیا تنها موردی که نماد متوقف می‌شود مربوط به زمان برگزاری مجمع عمومی، اعلام EPS و DPS است و این دفعات نهایت برای 20 دقیقه یا یک ساعت به طول می‌انجامد. این در حالی است که پس از این جلسات بلافاصله اطلاعات مربوط به EPS و DPS توسط خبرنگاران و مدیران به عموم بازار اعلام رسمی می‌شود. این تحلیلگر بازار سرمایه اظهار کرد: پس از اعلام رسمی در بازار، DPS از قیمت خارج می‌شود و درنهایت قیمت بعد از اعلام سود نقدی روی تابلو درج می‌شود.
مدیرعامل کارگزاری بانک سپه عنوان کرد: در صورتی که منظور سازمان از کاهش زمان بازگشایی نماد چنین روند باشد به‌طور قطع تصمیمی در راستای توسعه بازار خواهد بود چراکه نماد نباید برای زمان طولانی متوقف بماند زیرا علاوه بر لطمه به سهامدار، بازار را هم از عمق خود خارج می‌کند. ابراهیم عنایت گفت: نمادی که طولانی‌مدت متوقف باشد به‌طور مشخص تاثیری از تحولات اقتصاد کشور و صنعت نخواهد پذیرفت. اما در صورتی که نماد شرکت‌ها به‌طور مرتب باز باشند و از اطلاعات جدید وارد شده به بازار تاثیر بگیرند، نشان‌دهنده به‌روز بودن قیمت سهام در بازار خواهد بود.
