مصایب توسعه ۴ فرودگاه بزرگ کشور

گروه راه و شهرسازی|

درحالی که غلامرضا سلامی، مشاور وزیر راه و شهرسازی از روند توسعه 4 فرودگاه کشور خبر می‌دهد که تاکنون روند آماده‌سازی بسیاری از طرح‌های توسعه‌یی بزرگ‌ترین فرودگاه کشور یعنی ترمینال سلام و ایرانشهر فرودگاه امام خمینی(ره) با تاخیرهای بسیار مواجه بوده و با وجود وعده‌های بسیار از سوی وزیر راه و شهرسازی و مسوولان شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) زمان دقیق تکمیل این پروژه‌ها همچنان در هاله‌یی از ابهام است و درصد پیشرفت فیزیکی این پروژه‌ها نیز به درستی شفاف‌سازی نمی‌شود. البته سال گذشته براساس تصمیم هیات دولت و در راستای تسریع در روند ساخت ترمینال سلام، ساخت این پروژه به بنیاد مستضعفان واگذار شد که براساس آخرین اخبار از زمان تحویل پروژه از سوی بنیاد تا اردیبهشت ماه پیشرفت فیزیکی ترمینال سلام حدود 3درصد بوده و پیشرفت کلی این پروژه هم حدود 45درصد بوده است.

در خرداد ماه نیز خبر لغو تفاهمنامه سرمایه‌گذاری فرانسوی‌ها در ترمینال ایرانشهر رسانه‌یی شد. براساس تفاهمنامه‌یی که سال گذشته میان ایران و دو شرکت فرانسوی به امضا رسیده بود بر لزوم تحقق 7بند از سوی فرانسوی‌ها تاکید شده بود که به دلیل عدم تحقق این بند‌ها، تفاهمنامه از سوی ایران لغو شد و پس از آن فراخوان جذب سرمایه‌گذار منتشر شد. پس علاوه بر ترمینال سلام، روند کنونی احداث ترمینال ایرانشهر هم با مشکلات عدیده‌یی مواجه شد و کندی در اجرای این پروژه‌ها در شرایطی است که وعده ساخت آنها از سال‌های پیش مطرح بوده است و همین موضوع موجب می‌شود که خبر توسعه 4 فرودگاه کشور از سوی مشاور وزیر راه و شهرسازی جدی گرفته نشود. اما با وجود این، سلامی همچنان از روند مناسب توسعه فرودگاهی سخن به میان می‌آورد و درباره الحاق یک ترمینال دیگر به فرودگاه امام خمینی(ره) خبر می‌دهد. وی می‌گوید: با الحاق یک ترمینال دیگر به فرودگاه امام، ظرفیت جابه‌جایی مسافر در این فرودگاه به 4.5میلیون نفر در سال افزایش می‌باید.

وی با اعلام اینکه برنامه بعدی در فرودگاه امام(ره) ایجاد شهر فرودگاهی است، اظهار می‌کند: این برنامه در مرحله تهیه نقشه و فراخوان قرار دارد و امیدوار هستیم با اجرای آن طی چند سال آینده ظرفیت جابه‌جایی در فرودگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) به رقم ۴۰میلیون مسافر در سال برسد تا در بازار بین‌المللی هوایی با رقبای منطقه‌یی رقابت کنیم. سلامی با تاکید بر این مساله که فرودگاه‌های بزرگ کشور مانند مشهد، شیراز و اصفهان هم در برنامه توسعه قرار دارند، تصریح می‌کند: امیدواریم با خرید هواپیماهای کوچک و کوتاه‌بردی که چند فروند از آنها هم تحویل شده و مشغول فعالیت هستند، فرودگاه‌های کوچک و کمتر توسعه یافته هم احیا شوند. وی در بخش دیگری از اظهاراتش درباره اهداف وزارت راه و شهرسازی برای شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران سخن می‌گوید. به گفته سلامی، ‌وزارت راه و شهرسازی می‌خواهد که «هما» بار دیگر به عنوان یک خط هوایی پیشرو در منطقه و جهان شناخته شود. مشاور وزیر راه و شهرسازی می‌گوید: برای پیشبرد طرح‌های زیرساختی در وزارت راه و شهرسازی به دنبال جذب سرمایه‌گذاری داخلی، خارجی و مشترک به روش‌های متنوع هستیم. سلامی‌ اظهار می‌کند: خرید بزرگ این وزارتخانه در بخش هوایی به خوبی پیش می‌رود به گونه‌یی که چند فروند از هواپیماهای خریداری شده در یک سال اخیر تحویل«هما» شد و تا آخر سال جاری هم تعداد دیگری تحویل می‌شود. براساس این گزارش در پی دستیابی ایران و کشورهای عضو گروه 1+5 به «برجام» تحریم‌های 37ساله فروش هواپیما و قطعات آن به ایران لغو شد و ایران ایر توانست به عنوان نخستین ایرلاین ایرانی قراردادهای خرید 100فروند هواپیما از شرکت امریکایی بویینگ بیش از 100فروند هواپیما از ایرباس و 40 فروند هواپیما از شرکت ATR را منعقد کند. ایران ایر تاکنون توانسته 3 فروند هواپیما از ایرباس و 4 فروند از ATR دریافت کند.

  2 خطه‌سازی مسیرهای پرترافیک ریلی

مشاور وزیر راه و شهرسازی در امور حسابرسی همچنین با اشاره به دیگر اهداف وزارت راه و شهرسازی برای حوزه حمل و نقل می‌گوید: توسعه راه آهن نه فقط اولویت وزارت راه بلکه اولویتی ملی است و در این بخش در وهله اول به دنبال دو خطه‌سازی مسیرهای پرترافیک ریلی هستیم. این درحالی است که پیش از این وزیر راه و شهرسازی، توسعه شبکه بین‌المللی ریلی را اولویت وزارتخانه در حوزه ریلی اعلام کرده بود.

وی می‌افزاید: خط یزد- تهران- اصفهان و تهران- مشهد ازجمله خطوطی است که پذیرای بیشترین بار و مسافر هستند که طرح‌های توسعه در آنها آغاز شده است. سلامی با بیان اینکه با اجرای برنامه‌های توسعه‌یی در حوزه راه‌آهن 5 استان دیگر هم به شبکه سراسری راه آهن متصل می‌شوند، می‌گوید: استان گیلان، همدان و کرمانشاه از این استان‌ها هستند که خط کرمانشاه قرار است با اتصال به خط آهن عراق در این بخش به شبکه منطقه‌یی متصل شود.

وی همچنین اشاره‌یی به تنگناهای مالی و اعتباری به دلیل کمبود منابع دولتی در مسیر اجرای پروژه‌های زیرساختی می‌پردازد و تصریح می‌کند: برای رفع این چالش‌ها و برای پیشبرد طرح‌های زیرساختی در وزارت راه و شهرسازی مهم‌ترین برنامه جذب سرمایه‌گذاری داخلی، خارجی و مشترک به روش‌های PPP و BOT است.

به گفته مشاور وزیر راه و شهرسازی این روش‌ها در تمام بخش‌های ریلی، دریایی، هوایی و زمینی به کار برده می‌شوند.

 توسعه بندر شهید رجایی

سلامی همچنین در واکنش به برخی انتقادات درباره مشارکت خارجی‌ها در طرح‌های وزارت راه و شهرسازی می‌گوید: در مزایده اپراتوری بندر شهید رجایی گفته شده که الزام طرف ایرانی به داشتن شریک خارجی موجب کاهش نقش ایرانی می‌شود درحالی که به هیچ‌وجه چنین نیست و شرکت‌های خارجی برای حضور در بنادر ایران بسیار راغب هستند. وی به عدم توانمندی شرکت‌های داخلی برای توسعه بندر شهید رجایی اشاره می‌کند و می‌گوید: متاسفانه شرکت‌های ایرانی به دلیل فراهم نبودن زمینه رشد طی سال‌های اخیر آنقدر توانمند نیستند که به تنهایی بتوانند بندر بزرگی مانند شهید رجایی را ضمن اداره توسعه دهند بنابراین طرف خارجی برای جذب بازار بین‌المللی و در کمک به بنادر ایران برای رقابت با رقبای منطقه‌یی در این بنادر سرمایه‌گذاری می‌کنند. اظهارات مشاور وزیر راه شهرسازی درباره عدم توانمندی ایرانی‌ها برای توسعه بندر شهیدرجایی در شرایطی مطرح می‌شود که یکی از انتقادات همیشگی شرکت‌های خصوصی فعال در زمینه ساخت تجهیزات و... بی‌توجهی وزارت راه و شهرسازی به توانمندی‌های بخش خصوصی همچنین تمایل بیشتر این وزارتخانه برای انعقاد قرارداد با خارجی‌ها بوده است.