هیچ جایگزینی برای برجام وجود ندارد
وزیر امور خارجه امریکا با ارائه طرح خود به باب کورکر رییس کمیته روابط خارجی سنا طی یک نامه، خواستار کاهش تعداد نمایندگان ویژه امریکا از 70 به 30 نفر شده که نام هماهنگکننده امور اجرای توافق هستهیی با ایران نیز در آن وجود دارد. او در تلاش است تا نمایندگان ویژه امریکا در سوریه و بسته شدن زندان گوانتانامو را لغو کند. نشریه پولتیکو، نوشت که قرار است بیشتر فرستادههای ویژه امریکا حذف شوند و مسوولیت آنها بازتعریف خواهد شد. این شامل نمایندههای ویژه در بخش تغییرات اقلیمی و توافق هستهیی نیز میشود. رکس تیلرسون همچنین در نامه خود به کنگره گفته او بر این باور است که وزارت خارجه با ادغام این مناصب بهتر میتواند موقعیتها را مدیریت کند.
تعلیق تحریمهای ایران آخرینبار توسط باراک اوباما رییسجمهور پیشین امریکا، در آخرین روز کاری خود تمدید شد. اوباما نگاه منصفانهتری نسبت به ایران داشت اما ترامپ که شعارهای دروغین و پوپولیستیاش او را بر مسند قدرت نشاند، برجام را بدترین نوع توافق بینالمللی میدانست. ترامپ که با شعارهای ضدبرجام بر سر کار آمده بود طی ریاست چندماهه خود بر کاخ سفید از هر کاری برای منزوی کردن ایران دریغ نکرد و تیلرسون نیز در این موضوع با اینکه در شرایطی متفاوت نگاهشان به این مساله فرق میکند، اما با کمک رییسجمهور تازهوارد ایالاتمتحده برای نقض برجام از هیچ چیز دریغ نکرده است. این رفتار ضدونقیض امریکا و تلاش آنها برای کارشکنی در این امر با واکنش بسیاری از کشورهای دنیا بهخصوص دولتهای اروپایی رو به رو شد. تا جایی که روز گذشته رییسجمهوری فرانسه در جمع سفرای این کشور تاکید کرد که از توافق هستهیی حمایت میکند. امانوئل ماکرون در تشریح اولویتهای سیاست خارجیاش گفت: «ما از توافق هستهیی با ایران حمایت میکنیم، چراکه هیچ جایگزینی برای این توافق وجود ندارد و این امکان را به امریکا میدهد تا روابطی سازنده با تهران داشته باشد.» وی مقابله با تروریسم را اولویت اصلی کاری خود در عرصه سیاست خارجی عنوان کرد و افزود: «پاریس از توافق هستهیی حمایت میکند؛ چراکه هیچ جایگزینی برای آن وجود ندارد.»
برای متقاعد کردن امریکا به ادامه اجرای توافق هستهیی تلاش میکنیم
معاون وزیر امور خارجه روسیه نیز در کنفرانس علوم و امور جهانی در آستانه پایتخت قزاقستان گفت: مسکو در حال حاضر روی متقاعد کردن رهبری امریکا برای ادامه اجرای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) کار میکند. سرگئی ریابکوف ادامه داد: ما روی این تلاشهایمان برای متقاعد کردن متحدانمان در دولت امریکا مبنی بر اینکه آنها لازم است به تعهدات خود طبق توافق هستهیی با ایران عمل کنند، متمرکز هستیم. این مقام روس با تاکید بر اینکه برجام با محدود کردن برنامه هستهیی ایران تاثیر خود را ثابت کرده است، گفت: اگر امریکا تحت هر شرایطی از توافق هستهیی خارج شود، هر یک از طرفها (که از توافق خارج شود) یک ضربه جبرانناپذیر به امنیت منطقه و بینالملل خواهد زد. این مقام ارشد روس همچنین تاکید کرد: مسکو با هرگونه تغییر در برنامه جامع اقدام مشترک مخالف است و از تمام طرفهای این توافق میخواهد از تصمیمات یکجانبه پرهیز کنند. ریابکوف اظهار کرد: ما بهطور جدی از تمام طرفهای توافق هستهیی میخواهیم از تصمیمات یکجانبه در چارچوب این توافق پرهیز کنند. ما بهطور کامل با هرگونه تفسیر، سختتر کردن یا اصلاح متن توافق مخالف هستیم. وی یادآور شد: ما شاهد سوءبرداشت و بیاعتمادی از جانب امریکا هستیم. ما بر این باوریم که تمام اقدامات آنها نه تنها روح، بلکه متن توافق هستهیی را تضعیف میکند. چنین اقدامی بهعلاوه توانایی واشنگتن برای ایستادن پای تعهداتی که داده است را تضعیف میکند.
دورنمای مثبت پیشرفت ایران در سایه دستاوردهای برجام
رسانههای عربی طی روزهای گذشته پیامدهای توافق هستهیی را برای ایران مورد بررسی قرار دادهاند. توافق هستهیی و فرصتهای ناشی از آن زمینهساز رشد و پویایی ظرفیتهای اقتصادی، بازگشت ایران به جایگاه واقعی در اقتصاد انرژی و نیز بروز چشماندازهای روشن برای پیشرفت و توسعه شده است. خبرگزاری رسمی کویت «کونا»، در تازهترین گزارش خود درباره توافق هستهیی، این توافق را بزرگترین دستاورد دولت حسن روحانی در دوره نخست برشمرد که توانست برای ایران مزایای بسیاری به دنبال داشته باشد. به نوشته خبرگزاری رسمی کویت، توافق هستهیی که در سال 2015 میلادی میان ایران و کشورهای گروه 1+5 امضا شد بزرگترین دستاورد دولت روحانی در دوره نخست بود. از ویژگیهای این توافق آن است که ایران برنامه هستهیی خود را حفظ کرد و توانست به جامعه بینالملل وارد شود. ایران به لطف این توافق توانست از فصل هفتم منشور سازمان ملل خارج شود. همه تحریمهای سازمان ملل یکباره از ایران برداشته شد و هیچ یک از طرفها به گزینه نظامی پناه نبردند. در این زمینه «صالح باقر» کارشناس مسائل ایران به خبرگزاری رسمی کویت گفت: بدون شک توافق هستهیی برجستهترین دستاورد دولت روحانی در دوره نخست بود. دولت روحانی توانست از راه گفتوگو و مذاکره پرونده هستهیی ایران را حل و برنامه هستهیی ایران را حفظ کند. به اعتقاد این کارشناس، ناخرسندی امریکا از توافق هستهیی بهدلیل اهمیت بالای دستاوردهای ایران از توافق هستهیی است.
تارنمای عربیزبان «i24news» امارات، روزنامههای «الاخبار» لبنان و «الوطن» عمان در گزارشهای خود درباره نتایج برجام برای ایران، بخشی از دستاوردهای ایران از توافق هستهیی را مورد توجه قرار دادند. به نوشته تارنمای i24news امارات، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد، ایران قراردادی به ارزش
8 میلیون یورو برای دریافت وام از «اگزیم بانک» کرهجنوبی امضا کرد. این بزرگترین قرارداد وام خارجی پس از توافق هستهیی است. به گزارش ایرنا، روزنامه الاخبار به نقل از بلومبورگ هم بیان داشت: جمهوری اسلامی پس از برداشته شدن تحریمهای بینالمللی در چارچوب توافق هستهیی شاهد اقبال سرمایهگذاران خارجی بود. نکته مهم آن است که ایران از چین، روسیه، فرانسه، آلمان و انگلیس پس از سرمایهگذاری شرکتهای این کشورها در جمهوری اسلامی حمایتهایی را دریافت کرده است. در ادامه بلومبرگ در این باره به نقل از «صنم وکیل» عضو کمکی برنامه خاورمیانه و شمال آفریقا در اندیشکده «چتم هاوس» لندن نوشت: نهادهای بازرگانی این کشورها به دولتهای خود فشار وارد میکنند تا به بازارهای ایران برسند و بیشتر دولتها اعتراف میکنند که به حاشیه راندن و منزوی کردن ایران به سود هیچ کسی نیست.