اقتضائات دولت مدرن

 منصور بیطرف   

سردبیر

هراکلیتوس، ‌یکی از فیلسوفان یونانی است که 500 سال قبل از میلاد مسیح(ع) می‌زیست. سقراط او را استاد خود می‌دانست و تقریبا اکثر فلاسفه وقت یونان تحت تاثیر افکار او بودند. نقل‌قول‌های معروفی از او هست که نظریه‌های مدرن را تقویت کرده است، مانند «یک انسان دوبار در یک رودخانه شنا نمی‌کند.» این نظر عملا در فلسفه اسلامی وارد شد و ملاصدرا هم برای تبیین فلسفه جوهری خود از آن استفاده کرد. در واقع این نظر تحول انسان و طبیعت را می‌گوید. زیرا انسان، نه انسان قبلی است و آب رودخانه هم آب قبلی نیست. ما به این موضوعات چه اعتقاد داشته باشیم و چه نداشته باشیم، ‌واقعیتی است که گرداگرد ما را گرفته و یکی از ضروریات زندگانی ما است. این ضروریات حتی دولت دوازدهم را هم شامل می‌شود. فی‌الواقع رییس دولت دوازدهم نه رییس‌جمهور 4سال پیش است و نه مردم، مردم 4سال پیش و نه دنیا، ‌دنیای 4سال پیش. در این 4سال همه‌چیز تغییر کرده است و هر روز هم سرعت تغییرات آن بیشتر می‌شود. بر همین اساس هم دولت دوازدهم باید سیاست‌های جدیدتری در بخش‌های مختلف خود پیش بگیرد. درست است که دولت، دولت قبلی نیست و بیش از نیمی از اعضای آن تغییر کرده است اما آیا این تغییرات رو به پیشرفت بوده یا پسرفت؟ رییس‌جمهوری در نخستین مصاحبه خود در قامت رییس دولت دوازدهم به خبرنگار صداوسیما گفت که وزیران جدید یا معاونان من بوده‌اند یا معاونان وزیران سابق و لذا با خط‌مشی من آشنا هستند. ‌اما با عرض معذرت از ریاست محترم جمهوری آیا این می‌تواند دلیل بر کارآمدی فرد یا افراد باشد؟ آیا صرف آشنایی با خط‌مشی می‌تواند مبنای تصمیم‌سازی سیاست‌گذاری باشد‌؟ یا آنکه ایشان گفته‌اند، ‌شورای هماهنگی اقتصادی با ریاست خودشان هفته‌یی دوبار تشکیل جلسه می‌دهند تا به موضوعات مهم اقتصادی کشور بپردازند. اگر این اقدام خوب است که فرض می‌کنیم هم هست پس در این صورت شوراهای مهم اقتصادی دیگری که در قالب قانون تشکیل شده‌اند، ‌مانند شورای اقتصاد، شورای پول و اعتبار و... اخیرا هم معاونت اقتصادی چه کارکردی می‌توانند داشته باشند‌؟ این نوشته درصدد آن نیست که اقدامات دولت را زیرسوال ببرد، بلکه می‌خواهیم بگوییم و تاکید کنیم که دنیا در حال تغییر است و در این راستا هم ‌سیاست‌های کشورداری باید نوین و نوین‌تر ‌شود. سه روز پیش امانوئل ماکرون، ‌رییس‌جمهور فرانسه، برای راه انداختن چرخ تولید در آن کشور و حل مشکل بیکاری طرح بازنگری در قانون کار آن کشور را داد. حرکت مهم ماکرون بازنگری در قانونی بود که طی بیش از 60 سال گذشته نه تنها به آن دست نخورده بود بلکه الحاقاتی هم اضافه شده بود. مهم شناخت ماکرون از موانع رونق و شکوفایی اقتصادی و تولید بود. این همان ضروریاتی است که می‌طلبد دولت به آن بپردازد. تغییر در سیاست‌ها را از خود دولت شروع کنیم. به نظر می‌آید که این گام اول و مهم دولت باشد.