مجازات‌های جایگزین برای کاهش جمعیت زندان‌ها
تعادل
ارائه خدمت به سالمندان و از کارافتادگان، چند بار رونویسی بخش‌هایی از قانون، چند ساعت در هفته خدمت به شهرداری در آبیاری فضای سبز، جمع‌آوری زباله و... برخی حکم‌های جالب‌توجهی است که برخی قضات به جای زندان، برای متخلفان و مجرمان صادر می‌کنند.
در آخرین مورد، یک قاضی، متهمی را که اقدام به دفع زباله‌های شهری و نخاله‌های ساختمانی در حاشیه اثر تاریخی بیستون کرده بود، محکوم به پاکسازی کل منطقه از زباله کرد که این حکم هم‌اکنون در حال اجراست.
اما این احکام جایگزین حبس، بستگی به نظر شخص قاضی دارد و دستورالعمل و قانون مشخصی برای کاهش احکام حبس غیرضروری، وجود ندارد.
عضو هیات رییسه کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس با انتقاد از اینکه مدیریت رفتارهای ضد ارزشی در زندان‌ها سخت است مجازات‌های جایگزین حبس را راهکار کاهش جمعیت کیفری زندان‌ها دانست.
یحیی کمالی‌پور در رابطه با اظهارات رییس سازمان زندان‌ها مبنی بر اینکه آسیب‌های بر اثر زندان با
کم شدن جمعیت کیفری کاهش می‌یابد، گفت: کاهش جمعیت کیفری تاثیر مستقیمی در کاهش آسیب‌های اجتماعی در ابعاد مختلف دارد اما متاسفانه در دستگاه قضا نگاه قضات به این موضوع تک‌بعدی یعنی اعمال مجازات‌ها است این در حالی است که اگر قضات در کنار اعمال مجازات‌ها بهبود وضعیت شرایط حاکم بر جمعیت کیفری و وضعیت زندان‌ها را در دستور کار قرار می‌دادند در حال حاضر با این حجم از آسیب‌های اجتماعی در زندان‌ها مواجه نبودیم.
نماینده جیرفت و عنبرآباد در مجلس شورای اسلامی، با انتقاد از اینکه ورود موادمخدر یکی از معضلات جدی زندان‌های کشور است، اظهار کرد: متاسفانه نمی‌توان نسبت به مدیریت رفتارهای ضدارزشی در زندان‌ها اقدام کرد و حتی مشاهده شده که برخی زندانیان در زندان گرفتار موادمخدر می‌شوند و این موضوع واقعا اسفبار است.
او با بیان اینکه هدف مجازات‌ها باید بازنگری، بازگشت به جامعه و همچنین اصلاح و تربیت باشد، به خانه ملت گفت: یکی از راهکارهای کوتاه‌مدت کاهش جمعیت کیفری زندان‌ها و به تبع آن کاهش آسیب‌های اجتماعی استفاده از مجازات‌های جایگزین حبس است.
عضو هیات رییسه کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی، ادامه داد: قضات باید به سمت و سویی پیش بروند که شرایط را برای اعمال مجازات‌های جایگزین و کیفیات مخففه فراهم کنند به‌طور قطع اگر قضات برخوردهای 100درصد قضایی را تعدیل و با اتکا به قانون مجازات‌های جایگزین براساس شرایط اجتماعی و محیطی افراد مجازات‌ها را درنظر بگیرند، می‌توان در جهت کاهش جمعیت کیفری زندان‌ها اقدام و از آسیب‌های بر اثر زندان جلوگیری کرد.
