برجام متعلق به همه جهان است
حجت‌الاسلام حسن روحانی شب گذشته در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل با اشاره به اینکه به صراحت اعلام میکنم که جمهوری اسلامی ایران نخستین کشوری نخواهد بود که برجام را نقض کند ولی در مواجهه با نقض آن عکس‌العمل متناسب و قاطع خواهد داشت اظهار کرد: اگر این توافق به دست «نااهلان عرصه سیاست» از بین برود، مایه تاسف خواهد بود و دنیا فرصت بزرگی را از دست خواهد داد؛ اما چنین اقدامی هرگز قادر نخواهد بود جمهوری اسلامی ایران را در مسیر پیشرفت و تعالی خود متوقف نماید. به گزارش ایسنا، وی افزود: توان دفاعی جمهوری اسلامی ایران، از جمله توانمندی‌های موشکی، تنها جنبه دفاعی و بازدارندگی داشته و برای حفظ صلح و ثبات در منطقه، و جلوگیری از ماجراجویی بیخردان هدف‌گذاری شده است.
رییس‌جمهور همچنین ادامه داد: با صدای بلند اعلام میکنم که اعتدال منش و روش ملت بزرگ ایران است. اعتدال نه انزواطلبی است و نه استیلاجویی؛ اعتدال نه بی‌تفاوتی است و نه پرخاشگری. ما تهدید نمی‌کنیم و تهدید را از جانب هیچ‌کس نمی‌پذیریم.
متن کامل سخنرانی رییس‌جمهور در مجمع عمومی سازمان ملل در ادامه آمده است:
بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
آقای رییس،
آقای دبیرکل،
عالیجنابان،
خانم‌ها و آقایان،
مایلم در آغاز سخنم انتخاب ریاست مجمع و همچنین دبیرکلی جناب آقای گوتِرِش را تبریک بگویم و برای ایشان در انجام ماموریت سنگینی که برعهده گرفته‌‌اند، آرزوی موفقیت نمایم.
چهار ماه پیش در دوازدهمین دوره از انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران، بیش از 41 میلیون ایرانی یعنی 73 درصد واجدان شرایط با حضور خود در پای صندوق‌های رای، یک بار دیگر به برنامه اینجانب برای اعتدال، و احترام به «حقوق بشر و حقوق شهروندی» در سیاست داخلی، و اتخاذ خط‌مشی «تعامل سازنده» در سیاست خارجی و پیشرفت در مسیر تحول اقتصادی اطمینان کردند. این رای حاصل بلوغ سیاسی - اجتماعی در جامعه‌یی بود که تنها چهار دهه است حکومتی مردم‌سالار و آزاد را تجربه می‌کند. این رای صرفاً انتخاب یک رییس‌جمهور نبود، بلکه یک سرمایه‌گذاری بزرگ سیاسی از سوی مردمی بود که بزرگ‌ترین پشتوانه نظام جمهوری اسلامی به شمار می‌روند.
حقوق بشر و حقوق شهروندی، در کنار اسلامخواهی و عدالت‌جویی، از مهم‌ترین خواستههای مردم ایران در طول بیش از یکصدوپنجاه سال گذشته و به ویژه در انقلاب اسلامی سال 1357 بوده است. دولت من در دوره قبل، همزمان با پیشبرد مذاکرات هستهیی در عرصه خارجی، برای تدوین حقوق شهروندی در عرصه داخلی نیز تلاش نموده و «منشور حقوق شهروندی» را اعلام و برای اجرا ابلاغ نمود. تحقق این منشور در راستای خواستههای مردمی بود که 111 سال پیش، انقلاب مشروطیت و 39 سال پیش انقلاب اسلامی را علیه رژیم‌های خودکامه و دیکتاتور و برای دستیابی به حیثیت و کرامت والای انسانی و دستیابی به حقوق خود رقم زدند.
خانم‌ها و آقایان، در این بزرگ‌ترین تریبون بینالمللی با صدای بلند اعلام میکنم که اعتدال منش و روش ملت بزرگ ایران است. اعتدال نه انزواطلبی است و نه استیلاجویی؛ اعتدال نه بی‌تفاوتی است و نه پرخاشگری. مشی اعتدال، مشی صلح است؛ اما صلحی عادلانه و جامع؛ نه صلح برای ملتی، و جنگ و درگیری برای ملتی دیگر. اعتدال، آزادی و مردم‌سالاری است؛ اما به صورتی شامل و فراگیر؛ نه حمایت ظاهری از آزادی در یک جا، و پشتیبانی از دیکتاتوری در جای دیگر؛
اعتدال، هم‌افزایی اندیشه‌ها است و نه رقص شمشیرها و بالاخره مشی اعتدال، زیبایی آفرین است. سلاح‌های مرگبار صادراتی زیبا نیست؛ صلح زیبا است، تحریمهای ظالمانه زیبا نیست، عدالت زیبا است.
رویکرد ما صلح‌خواهی و حمایت از حقوق ملت‌هاست. ما ظلم را نمی‌پسندیم و از مظلوم دفاع می‌کنیم. ما تهدید نمی‌کنیم و تهدید را از جانب هیچ‌کس نمی‌پذیریم. زبان ما زبان کرامت است و زبان تهدید را برنمی‌تابیم. ما اهل مذاکره‌ایم، اما از موضع برابر و احترام متقابل، و با رویکرد برد-برد.
در دنیای امروز صلح، امنیت، ثبات و پیشرفت کشورها در هم تنیده شده‌اند. نمی‌شود مردم فلسطین توسط رژیمی شرور و نژادپرست از کمترین حقوق انسانی محروم باشند و غاصبان این سرزمین در امنیت؟ نمی‌شود یمن، سوریه، عراق، بحرین، افغانستان، میانمار، و در بسیاری مناطق دیگر در فقر و جنگ و درگیری زندگی کنند و عده‌یی گمان کنند که می‌توانند امنیت و رفاه و توسعه بلندمدت در کشورهای خود داشته باشند.
آقای رییس! ایران از گذشته پرچمدار تسامح در حق ادیان و اقوام مختلف بوده است. ما همان ملتی هستیم که یهودیان را از رنج اسارت بابلی نجات دادیم؛ ارمنیان مسیحی را با آغوش باز در میان خویش پذیرفتیم و در میان خود یک «قاره فرهنگی» و تنوعی کم‌نظیر از اقوام و ادیان را جای داده‌‌ایم. این همان ایران است که همواره از مظلومان دفاع کرده است؛ قرن‌ها پیش مدافع حقوق یهودیان و اکنون مدافع حقوق فلسطینیان است. ایران همان ایران حق جو و آرامش‌طلب است. ما امروز در صف مقدم مبارزه با تروریسم و تندروی مذهبی در خاورمیانه قرار داریم. نه از موضع فرقه‌یی و قومی، که از موضعی انسانی، اخلاقی و استراتژیک.
ایران نه می‌‌خواهد، امپراتوری تاریخی‌اش را احیا کند و نه می‌‌خواهد، مذهب رسمی‌‌اش را حاکم کند و نه می‌‌خواهد انقلابش را با زور سرنیزه صادر کند. ما به استواری فرهنگ‌مان، حقیقت مذهب‌مان و اصالت انقلابمان آن قدر باور داریم که هرگز نمی‌خواهیم آنها را چونان اهداف استعماری جدید بر کوله سربازان صادر کنیم. ما برای ترویج فرهنگ و تمدن و مذهب و انقلابمان در قلب‌ها وارد می‌‌شویم و با عقل‌ها سخن می‌گوییم. شعر می‌خوانیم و با حکمت سخن می‌گوییم. سفیران ما، شاعران و عارفان و حکیمان‌مان هستند. ما با مولوی تا این سوی اقیانوس اطلس را درنوردیده‌‌ایم. ما با سعدی در دل آسیا نفوذ کردهایم. ما با حافظ جهان را فتح کردهایم پس چه نیازی دیگر، به فتح جدید داریم؟!
عالیجنابان، صدای اعتدال از طرف ملتی است که نه فقط در بیان، که در عمل به آنها پایبند بوده است. برجام، بهترین نشانه صدق ادعای ماست.
برجام حاصل بیش از دو سال مذاکرات فشرده است که نتیجه آن، مورد حمایت شورای امنیت ملل متحد، و جامعه جهانی قرار گرفت و به صورت بخشی از قطعنامه 2231 شورای امنیت در آمد. برجام متعلق به یک یا دو کشور نیست، برجام سند شورای امنیت، و متعلق به کل جامعه بینالمللی است. برجام ایجاد یک تعامل نو در مناسبات جدید جهانی است. تعاملی مبتنی بر مشارکت و سازندگی دوجانبه، میان ما و جهان. ما درهای تعامل و همکاری را گشودیم. ما ده‌ها قرارداد توسعه با دولت‌های توسعه‌یافته شرق و غرب بستیم. متاسفانه برخی خود را از این امکان تازه محروم کردند. به خود تحریمی دست زدند و حال با احساس غبن، فکر میکنند فریب خورده‌‌اند. در حالی که ما نه فریب خورده‌ایم و نه کسی را فریب داده‌‌ایم. ما سطح برنامه هستهیی خود را، خود تعیین کردهایم. ما بازدارندگی هستهیی را نه از سلاح هستهیی که از دانش و مهم‌تر از آن از مقاومت ملت خود به دست آورده‌‌ایم. این هنر و تکنیک ماست. آنها می‌خواستند سلاح نداشته اتمی را از ایران، سلب کنند و البته ما از سلب چیزی که نداشتیم و مدعی آن هم نبودیم، ابایی نداشتیم و نداریم. نمی‌توان پذیرفت رژیم غاصب صهیونیستی که با سلاح هسته‌یی‌اش منطقه و جهان را تهدید می‌کند و متعهد به هیچ مقررات و نظارت بینالمللی نیست، ملت‌های صلح‌طلب را نصیحت کند.
تنها یک لحظه تصور کنید که منطقه خاورمیانه بدون برجام، در چه وضعیتی قرار داشت. تصور کنید اگر در کنار جنگ‌های داخلی، تروریسم تکفیری، بحران‌های انسانی، و وضعیت‌های پیچیده سیاسی اجتماعی در غرب آسیا، یک بحران ساختگی هستهیی نیز در این منطقه وجود می‌داشت؛ چه می‌شد؟
به صراحت اعلام میکنم که جمهوری اسلامی ایران نخستین کشوری نخواهد بود که برجام را نقض کند ولی در مواجهه با نقض آن عکس‌العمل متناسب و قاطع خواهد داشت. اگر این توافق به دست «نااهلان عرصه سیاست» از بین برود، مایه تاسف خواهد بود و دنیا فرصت بزرگی را از دست خواهد داد؛ اما چنین اقدامی هرگز قادر نخواهد بود جمهوری اسلامی ایران را در مسیر پیشرفت و تعالی خود متوقف نماید.
دولت جدید امریکا با پیمان‌شکنی و نقض تعهدات بینالمللی، فقط اعتبار جهانی خود را می‌شکند و اعتماد دولت‌ها و ملت‌ها نسبت به هرگونه مذاکره و تعهدات آینده خود را از دست می‌دهد. خانم‌ها و آقایان، جمهوری اسلامی ایران مبتکر اتحاد جهانی برای مقابله با خشونت و افراطی‌گری است و گفت‌وگو و مذاکره بر مبنای برد-برد را تنها مسیر حل و فصل بحران‌های جهانی و منطقه‌یی می‌داند.
تعمیق پیوندها با کشورهای همسایه و منطقه و افزایش سطح همکاری با کشورهای دوست، انتخابِ آگاهانه ما است و عبور از تهدیدات خطرناک و تحولات پیچیده دوران گذار فعلی جز با افزایش تماس‌ها و مراودات و نهادینه کردن گفت‌وگو از سوی دولت‌ها و ملت‌ها امکان‌پذیر نیست.
ادبیات جاهلانه، زشت، کینه‌توزانه و مشحون از اطلاعات غلط و اتهامات بی‌پایه‌یی که از زبان رییس‌جمهور امریکا علیه ملت ایران دیروز در این مجمع محترم شنیده شد، نه تنها در شأن سازمان ملل نبود بلکه در تقابل با خواسته امروز ملت‌ها از این اجلاس-یعنی اتحاد دولت‌ها برای مقابله با جنگ و تروریسم- قرار داشت.
در همین جا اعلام میکنم که توان دفاعی جمهوری اسلامی ایران، از جمله توانمندی‌های موشکی، تنها جنبه دفاعی و بازدارندگی داشته و برای حفظ صلح و ثبات در منطقه، و جلوگیری از ماجراجویی بیخردان هدف‌گذاری شده است. مردم شهرهای مختلف ما در جنگ تحمیلی هشت ساله قربانی موشک‌های دوربرد رژیم صدام بودند و ما هرگز اجازه تکرار چنین جاه‌طلبی‌های فاجعه‌بار را نخواهیم داد.
بی‌ثباتی و خشونت‌ورزی در منطقه ما با مداخله نظامی قدرت‌های فرامنطقه‌یی تشدید شد؛ همان قدرت‌هایی که اکنون با هدف مداخله بیشتر و فروش سلاح‌های مرگبارشان ایران را به ایجاد ناامنی متهم میکنند. من به صراحت اعلام میکنم که مداخله خارجی و تعیین تکلیف برای مردم منطقه نتیجه‌یی جز تداوم و گسترش بحران برجای نخواهد گذاشت. بحران‌های سوریه، یمن و بحرین راه‌حل نظامی ندارند و تنها از طریق توقف خشونت و پذیرش رای و نظر مردم پایان‌پذیر است.
دولت امریکا باید برای مردم خود توضیح دهد که چرا با صرف صدها میلیارد دلار از دارایی‌های ملت خود و ملت‌های منطقه به جای آنکه به ثبات و امنیت کمک کند موجب قتل و فقر و ویرانی و رشد تروریسم و افراطی‌گری شده است.
خانم‌ها، آقایان؛ اقتصاد ایران در چهار سال اخیر به خوبی نشان داد که از ظرفیت‌های کم‌نظیر رشد و توسعه برخوردار است.
تحریمهای اقتصادی نه تنها مایه توقف ایران نشد، بلکه عزم ملی را بر تقویت تولید ملی راسخ‌تر کرد. دستیابی به بالاترین نرخ رشد جهانی در سال گذشته نیز نشان داد که اقتصاد ایران می‌تواند با پتانسیل رشد یک تریلیون دلاری در بیست سال پیشرو، امیدبخش‌ترین اقتصاد نوظهور جهان شود. سیاست راهبردی ما برای تحقق این رشد پایدار و متوازن، تعامل گسترده با جهان است. باور ما این است که توسعه و امنیت، دست در دست هم ارتقا می‌یابد و منافع مشترک، می‌تواند ضامن امنیت منطقه‌یی و جهانی شود.
ایران با برخورداری از بزرگ‌ترین ذخائر گاز و نفت در جهان، آمادگی دارد که در یک همکاری بلندمدت، به امنیت انرژی جهانی کمک کند و با سرمایه‌گذاری مشترک در زیرساخت‌های حمل و نقل دریایی، ریلی و جاده‌یی، ظرفیت کریدورهای ترانزیت بینالمللی را ارتقا بخشد. تقویت زیرساخت‌های اقتصادی در حوزه‌های گاز‌رسانی، شبکه‌های برق و ارتباطات ریلی و جاده‌یی، امکان تولید ارزان با دسترسی به بازار بزرگ ملی و منطقه‌یی را برای پروژه‌های متنوع صنعتی فراهم کرده است. اینک با فراهم آمدن فضای حقوقی مساعد، هیات‌های متعدد سرمایه‌گذاران خارجی به ایران گسیل شده‌اند که به امضای روزافزون قراردادهای بزرگ سرمایه‌گذاری مشترک و تامین مالی در حوزه‌های مختلف منجر شده است.
سیاست دولت در ایران بر آن است که با بهبود مستمر فضای کسب و کار، حمایت از حقوق مالکیت فکری، اصلاح مداوم قواعد حکمرانی شرکت‌ها و مبارزه جدی با پولشویی، فضای حقوقی مساعد برای سرمایه‌گذاری در شرکت‌های دانش‌بنیان و حوزه‌های مختلف فنی و اقتصادی را بیش از پیش فراهم نماید.
عزم ملت ایران بر ساختن ایرانی آزاد و پیشرو و مشارکت در توسعه منطقه‌یی امن و آرام، بر مبنای اخلاق و احترام به حقوق بین‌الملل جدی است و در این راه، از مشارکت و همکاری همه سرمایه‌گذاران و صاحبان اندیشه و ابتکار در سراسر جهان استقبال می‌کند. من در این جایگاه جهانی، به سخنگویی از ملت مهمان نواز ایران، از همه آنها که صلح و امنیت و پیشرفت را در سایه مشارکت و همکاری ملت‌ها جست‌وجو میکنند، برای سفر به ایران و مشارکت در این آینده پرامید، دعوت میکنم.
خانم‌ها، آقایان ، ما می‌توانیم با باور به تصمیم چهار سال قبل خود در این مجمع عمومی، برای ایجاد جهانی عاری از خشونت و افراط، گفتمان تحمیل، یکجانبه‌گرایی، ارعاب و جنگ را به منطق گفت‌وگو، هم‌افزایی و صلح تبدیل کنیم؛ تا صدای اعتدال، تنها صدای غالب در جهان باشد.
