نقش اتاقها در توسعه پایدار
اتاقهای ایران از چند سال پیش فعالیتهای خود را در جهت توسعه پایدار شروع کرده و در این جهت تاکنون گامهای بسیاری را برداشته و پروژههایی را به اجرا گذاشتهاند. در همین رابطه «دهمین اجلاس دوسالانه اتاقهای بازرگانی جهان» در قلب شهر سیدنی استرالیا با حضور نمایندگانی از بیش از 100 کشور جهان برگزار شد. موضوع روز دوم اجلاس، پایداری در کسب و کار و فعالیتهای اقتصادی بود و از آن جایی که در آخرین نشست شورای عمومی فدراسیون اتاقهای بازرگانی در پاریس، پدرام سلطانی به نمایندگی از اتاق ایران ابتکار پیشنهاد تاسیس «کارگروه اهداف توسعه پایدار» را داشت؛ فرصت سخنرانی در این زمینه به ایران و او در جلسه عمومی اجلاس جهانی اتاقها داده شد تا دیدگاههای ایران در این حوزه را بیان کند.
نایبرییس اتاق ایران در ابتدای سخنرانی خود تاریخچهیی از روند توسعه و تحول اتاقهای بازرگانی در دنیا بیان کرد و گفت: اتاقهای بازرگانی در جهان از منظر ارائه خدمات و مرکز توجه فعالیتهایشان به سه نسل تقسیم میشوند؛ نسل اول اتاقهای دولت محور هستند که تمرکزشان بر حل مسائل فعالان اقتصادی و مشکلات محیط کسب وکار در تعامل با دولت بوده است، نسل دوم اتاقهای عضومحور بودند که از اوایل قرن بیستم شکل گرفتند؛ در این دوران اتاقها محلی برای شبکهسازی این فعالان اقتصادی بودند و برارائه خدمات به اعضا تمرکز داشتند تا با استفاده از پتانسیل آنها بتوانند کسب وکارهایشان را رونق بیشتری دهند و در نهایت نسل سوم اتاقهای جامعه محور هستند؛ اتاقهای بازرگانی از حدود دهه 70 میلادی قرن قبل به این سمت سوق پیدا کردند. اتاقهای نسل سوم توجه خود را بر جامعه و در مسیر حل مسائل و معضلات اجتماعی و کسب و کار متمرکز کردهاند، اتاقهایی که ما آنها را «اتاقهای جامعهمحور» نام گذاشتهایم.
سلطانی با اشاره به اینکه ماموریت اصلی اتاقهای نسل سوم جامعه و مسائل جامعه است و این به مفهموم پایداری است، توضیح داد: اتاقهای بازرگانی در جهان به واسطه نگاه ویژه به جامعه و مسائل اجتماع به بحث بسیار مهم پایداری و توسعه پایدار ورود پیدا کردهاند و از همین جهت هم، جنس فعالیت اتاقهای نسل سوم تفاوت بسیاری با اتاقهای نسل اول و دوم دارد.
او گفت: اتاقهای نسل سوم هنوز در قالب ابتکارات عمل میکنند تا خدمات؛ فرق ابتکارات با خدمات در این است که ابتکارات معمولا پروژههایی هستند که به صورت خلاقانه بدون اینکه استاندارد واحدی داشته باشند ایجاد میشوند و معمولا مدت زمانشان میتواند محدود باشد یا اینکه به صورت ممتد ارائه نشوند، همچنین از اتاقی به اتاق دیگر تفاوت داشته باشند. نکته مهم این است که این ابتکارات برخلاف خدمات اتاقهای نسل اول و دوم هنوز جهانی نشده اند؛ یعنی اتاقهای بازرگانی در کشورهای مختلف الزاما آنها را ارائه نمیکنند یا به صورت محدود وجود دارند.
سلطانی با تاکید بر اینکه اهداف و برنامههای اتاقهای نسل سوم باید از ابتکارات به سمت خدمات سوق پیدا کنند، گفت: اتاقهای نسل سوم برای اینکه بتوانند از ابتکارات به خدمات سوق پیدا کنند لازم است که یک سلسله اقداماتی انجام دهند. در درجه اول باید به ظرفیتهای ویژهیی که اتاقها در جهان دارند توجه کنند؛ اتاقهای بازرگانی در سطح جهان یک باشگاهی از نمایندگان کسب و کارهای مختلف یا یک گسترهیی از شرکتهای کوچک و متوسط محسوب میشوند؛ شبکهیی در داخل کشور و همینطور در سراسر جهان که ظرفیتهای بسیار خاص و ویژهای دارند و باید در کنار هم از آن استفاده کنند؛ مجموعهیی از مهارتها و خلاقیتهای اعضا و همینطور کارکنانشان که در اتاقهای بازرگانی گرد هم آمدهاند و پتانسیل بسیار بزرگی را شکل دادهاند.
نایبرییس اتاق ایران با اشاره به اینکه ارائه خدمات از سوی اتاقهای بازرگانی باید چارچوب داشته باشد، گفت: ارائه خدمات باید در یک ارتباط سه گانه انجام شود؛ یعنی ارتباط اتاقها، دولت و جامعه مدنی؛ ارتباطی که طبیعتا بخش خصوصی یعنی شرکتها به تنهایی نمیتوانند برقرار کنند و به همین جهت اتاقهای بازرگانی در سراسر جهان باید به عنوان نمایندگان بخش خصوصی پیشران و هماهنگکننده ایفای نقش بخش خصوصی در پایداری باشند. تعامل و استفاده از ظرفیتهای اتاقهای متعدد در استانهای یک کشور، یک منطقه جغرافیایی، یک قاره و در نهایت کل دنیا یک حلقه یا یک شبکه گستردهیی را به وجود میآورد که میتواند در توسعه پایدار در جهان و ارائه خدمات مربوطه نقشی بیبدیل را بازی کند و خدماتی را در سطح جهان به جوامع مدنی مختلف ارائه دهد که کم و بیش با اشکال واحدی باشد. سلطانی در بخش پایانی سخنرانی خود به فعالیتها و اقدامات اتاق ایران در حوزه توسعه پایدار هم اشاره کرد و گفت: اتاقهای ایران از چند سال پیش فعالیتهای خود را در جهت توسعه پایدار شروع کرده است و در این جهت تاکنون گامهای بسیاری را برداشته و پروژههایی را به اجرا گذاشته که از آن جمله میتوان به اجرای پروژههایی برای توسعه پایدار در جوامع روستایی، مدرسهسازی، ساخت و اداره بیمارستانها و مراکز بهداشتی و درمانی، توانمندسازی جوانان و زنان، فراهمسازی زمینههای مساعد برای بروز نوآوری به خصوص در جوانان، حمایت از فعالیتهای استارتآپها و توجه ویژه به حفظ محیط زیست در کنار توسعه صنعتی و... اشاره کرد.
اجلاس اتاقهای جهانی به دلیل حضور پرشمار و پرشور اتاقهای بازرگانی از سراسر جهان در فهرست برترین جلسههای اقتصادی دنیا محسوب میشود که فرصتی بینظیر برای رایزنی بین فعالان بخش خصوصی جهان از اتاقهای بازرگانی کشورهای مختلف است و از همین رو نیز شعار آن را « محل پیوند کسب و کارها» انتخاب کردهاند. اجلاسی که برای نخستین بار اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران یکی از حامیان مالی آن است و به گفته پدرام سلطانی هیات ایرانی مشارکتی فعال و پر قدرت در بخشهای مختلف آن دارد.