اعتراف «یلن» به تردید در سیاست‌های پولی
ژانت یلن، رییس بانک مرکزی امریکا سه‌شنبه در دیدار با کارشناسان اقتصادی و گروه‌های کارگری از چشم‌انداز به‌شدت نابسامان اقتصادی سخن گفت و تایید کرد که فدرال رزرو در پی پایین ماندن نرخ تورم در سیاست‌گذاری‌های خود دچار سردرگمی شده است؛ اما همچنان برنامه‌های خود را در زمینه افزایش نرخ بهره و تشدید سیاست‌های پولی به‌صورت تدریجی پیش می‌برد. فدرال رزرو در بیش از یک‌سال گذشته بر مبنای ارزیابی‌های خود از تقویت بازارهای کار و پیش‌بینی ثبات در نرخ تورم که اکنون به طرز غیرمعمولی پایین است، تصمیم به‌کاهش حمایت‌های مالی از اقتصاد گرفته است. در همین راستا، سیاست‌گذاران کمیته بازار آزاد بانک مرکزی هفته گذشته در پایان نشست خود به آغاز فروش اوراق قرضه جمع‌آوری شده پس از بحران مالی جهانی سال 2008 در ماه دسامبر تصمیم گرفتند و همچنین از برنامه افزایش سه مرحله‌یی نرخ بهره در سال آتی خبر دادند. اما به نظر می‌رسد، روند تحولات در یک هفته گذشته به اندازه‌یی نگران‌کننده بوده که یلن را وادار کرده به بی‌ثباتی‌های فضای اقتصادی و نامعلوم بودن روند سیاست‌گذاری‌ها.
تردیدها در مورد چشم‌انداز اقتصادی
ژانت یلن در سخنرانی خود در کنفرانس انجمن ملی صدور گواهینامه جایگزین در زمینه تجارت و علوم اقتصادی در کلیولند گفت: «احتمالا من و همکارانم در مورد بازار کار قضاوت اشتباهی داشتیم. این مساله در مورد انتظارات از نرخ تورم در بلندمدت و همخوانی آن با اهداف ما یا حتی محرک‌های اساسی افزایش نرخ تورم نیز صدق می‌کند.» نرخ تورم مدت زمانی طولانی است که بر کمتر از 2درصد ثابت مانده و تفاوت آن با اهداف فدرال رزرو، کارشناسان اقتصادی را در مورد احتمال افزایش نرخ تورم در ماه‌های آتی سردرگم کرده است. ژانت یلن در عین پیش‌بینی افزایش نرخ تورم به این مساله اشاره کرد که عملکرد بازار کار که همواره ارتباط نزدیکی با تورم داشته، احتمالا به اندازه آمارها خوب نیست. در پنج ماه گذشته، نرخ بیکاری عددی بین 4.3 تا 4.4درصد است که از نظر فدرال رزرو اشتغال‌زایی کامل محسوب می‌شود. اگرچه اکنون کارفرمایان بیشتری در یافتن کارکنان مورد نیاز خود با مشکل مواجه هستند، اما هنوز هیچ نشانه‌یی حاکی از روند افزایشی دستمزدها مشاهده نمی‌شود و این مساله نشان می‌دهد که عملکرد بازار کار احتمالا از تصور کارشناسان ضعیف‌تر است.
رییس فدرال رزرو از خریدهای اینترنتی و چالش‌های آن در روند افزایش قیمت‌ها اشاره کرد و گفت: «به عقیده من مواجهه با چنین شک و تردیدهایی از لزوم تعدیل‌ها و اصلاحات تدریجی حکایت دارد، اگرچه به تعویق انداختن سیاست‌ها نیز می‌تواند مشکل‌آفرین باشد.»
واکنش مثبت بازارها
ژانت یلن در ادامه اظهارات خود گفت: «این مخاطره وجود دارد که بازار کار بیش از اندازه داغ شود و در انتهای مسیر به مشکل تورم بینجامد. ادامه سیاست‌های تسهیل شده پولی (که برای حمایت از اقتصاد در دوران پسارکود به اجرا گذاشته شده‌اند)، می‌تواند تاثیراتی عکس بر ثبات بازار داشته باشد. با در نظر گرفتن این مسائل و تاثیرات سیاست‌های پولی بر فعالیت‌های اقتصادی و نرخ تورم، می‌توان نتیجه گرفت که لازم است سیاست‌های پولی تا زمان بازگشت نرخ تورم به 2درصد به تعلیق درآیند.» وی در عین حال گفت که به عقیده او نرخ پایین کنونی تورم موقتی است و به‌زودی به سطح مورد قبول فدرال رزرو می‌رسد. اظهارات یلن نشان می‌دهند که وی نیز با اکثریت در بانک مرکزی که خواستار یک مرتبه دیگر افزایش نرخ بهره پیش از پایان سال جاری هستند، موافق است. تنها 4 نفر از 16 عضو هیات سیاست‌گذاری بانک مرکزی امریکا تعلیق روند افزایش نرخ بهره تا سال 2018 را خواستار هستند؛ اما ناظران بر این باورند که احتمال افزایش نرخ بهره در ماه دسامبر حدود 70درصد است.
به گزارش فایننشال‌تایمز، اظهارات یلن با افزایش ارزش دلار و به تبع آن افزایش ارزش شاخص‌های سهام همراه بود و در مقابل سرمایه‌گذاران از طلا و اوراق بهادار که سرمایه‌گذاری‌های ایمن محسوب می‌شوند، روی برگرداندند. اندرو میلیگان، رییس شرکت استراتژی جهانی «سرمایه‌گذاری‌های زندگی استاندارد» گفت: «سیاست‌های پولی با اطمینان بیشتری اجرا و درست در همین زمان، چشم‌اندازهای سیاسی نامطمئن‌تر می‌شوند؛ نتیجه افزایش ارزش دلار و اشتیاق سرمایه‌گذاران به استفاده از فرصت‌های موجود است. ارزش شاخص‌های سهام به‌ویژه در اروپا با توجه به رشد قطعی اقتصادی افزایش یافته است و سرمایه‌گذاران که هنوز در مورد برنامه دولت امریکا برای کاهش مالیات مطمئن نیستند، به نوسانات در بازار ارز و تاثیرات آن در منفعت شرکت‌ها واکنش نشان می‌دهند.» در چند ماه گذشته و در پی حمایت‌های یلن از افزایش تدریجی نرخ بهره، ارزش دلار اکنون به بالاترین سطح رسیده است؛ اگرچه هنوز هم اظهارات دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری امریکا در خصوص احتمال حمله نظامی به کره‌شمالی مخاطره‌یی جدی برای دلار محسوب می‌شود.
پس از سخنرانی ژانت یلن، ارزش شاخص‌های سهام در بازارهای اروپایی به‌طور عمده افزایش داشت؛ ارزش شاخص سهام فوتسی لندن 0.3درصد و ارزش شاخص سهام دکس فرانکفورت 0.2درصد افزایش یافتند. اما در بازارهای آسیایی واکنش‌ها متفاوت بود. ارزش شاخص سهام هنگ‌سنگ هنگ‌کنگ 0.4درصد افزایش یافت، اما تاپیکس ژاپن کاهشی 0.5درصدی را تجربه کرد. ارزش شاخص سهام کاسپی کره‌جنوبی نیز در پی مناقشات منطقه‌یی با همسایه شمالی و نگرانی‌ها در مورد واکنش‌های امریکا نوسان داشت. در معاملات کالاهای ارزشمند، بهای نفت در پی نگرانی‌ها از قطع صادرات نفت از منطقه کردستان توسط ترکیه پس از برگزاری انتخابات جنجالی استقلال در منطقه افزایش داشت.
