موزه خط و کتابت ایران بر بلندای کوه
سنگنگاره بیستون هشتمین اثر ثبت شده ایرانی در فهرست جهانی یونسکو در ۳۰کیلومتری شرق شهر کرمانشاه قرار دارد. بررسیهای باستانشناسان نشان میدهد که کتیبه بیستون در یک مرحله ایجاد نشده است.
پس از ایجاد این سنگنگاره در دورههای بعد که زبانها و خطوط باستانی به دست فراموشی سپرده شد، کتیبه بیستون نیز ناخوانا شد؛ نه تنها کسی نمیتوانست متن آن را بخواند بلکه اصلا معلوم نبود که مربوط به چه دورهیی است. نخستین فردی که موفق به خواندن کتیبه بیستون شد، هنری رنخستینسون انگلیسی بود. پس از رنخستینسون، افراد دیگری به ترجمههای دقیقتری از کتیبه بیستون دست یافتند؛ با این حال بخشهایی از این کتیبه باستانی به علت فرسایش در برابر باد و باران از میان رفته و ناخواناست؛ همچنین در دورهیی از بیخبری ایرانیان، نقوش و خطوط آن به عنوان نشانه تیراندازی مورد استفاده قرار میگرفت. به نظر میرسد، تلاشهای اداره کل میراث فرهنگی بتواند امیدهایی را برای حفظ این میراث گرانبهای ایرانی زنده کند. به گزارش ایسنا، معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه گفت: بیستون را میتوان موزه خط و کتابت ایران نامید. علیرضا مرادیبیستونی دیروز بیان کرد: در مجموعه جهانی بیستون که به عنوان هشتمین اثر ایران در یونسکو به ثبت رسیده، میتوان تحول خط و کتابت ایران در طول تاریخ را به وضوح مشاهده کرد. او ادامه داد: به عنوان مثال کتیبه داریوش که بزرگترین کتیبه خطی جهان است به خط میخی و به 3 زبان فارسی باستان، عیلامی، بابلی یا آکدیو در 2500سال پیش توسط داریوش هخامنشی در بیستون نگاشته شده است. این مقام مسوول در اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه گفت: کتیبههای دیگری هم در مجموعه بیستون در کاروانسرا از دوران بعد از آن یعنی دوران قاجاریه که مربوط به ناصرالدین شاه قاجار است، دیده میشود. او بیان کرد: تحول خط و کتابت در ایران بسیار بوده و تنها مجموعهیی که میتوان این تحول تاریخی را در آن به وضوح دید، مجموعه ثبت جهانی شده بیستون است.