عقب‌نشینی «مودی» از جاه‌طلبی اقتصادی
گروه جهان
پس از تغییر رویکرد دولت هند در زمینه اصلاحات مالیاتی در تلاش برای مقابله با انتقادهای فزاینده در آستانه یک سری انتخابات مهم محلی، ناراندرا مودی، نخست‌وزیر این کشور به تجار «جشن دیوالی زودهنگام» یا به عبارت دیگر نوسازی قوانین مالیاتی را وعده داد. اوایل امسال با پیروزی غیرمنتظره حزب بهاراتیا جاناتا در ایالت «اوترپرادش» با وجود برنامه نامحبوب حذف پول نقد از چرخه اقتصادی کشور به نظر می‌رسید که هیچ چیزی سد راه نارندرا مودی نخواهد شد. اما اکنون شرایط متفاوت است و به نظر می‌رسد که عجله نخست‌وزیر برای اصلاحات به عامل شکست وی تبدیل خواهد شد. طرح حذف پول نقد که برای مقابله با بازار سیاه و فرارهای مالیاتی اجرایی شد، شرایط زندگی را برای میلیون‌ها هندی و تجارت‌های کوچک مشکل کرد و با وجود گذشت چندین ماه از اجرای این طرح، کابوس مردمان هند هنوز ادامه دارد؛ مردمانی که پیش‌تر تنها از پول نقد استفاده می‌کردند و از کنار بانک‌ها رد نمی‌شدند اکنون مجبورند ساعت‌های طولانی را در صف‌های طویل در مقابل دستگاه‌های خودپرداز بگذرانند. پس از آن هم درست در زمانی که هندی سعی داشتند خود را با شرایط وفق دهند، دولت برنامه موسوم به مالیات کالا و خدمات را اجرایی کرد. اما انتقادهای گسترده و اختلافات در حزب حاکم سبب شد، قوانینی که با هدف ساماندهی تجارت و مقابله با فرار مالیاتی در نظر گرفته شده بودند، تنها 3ماه پس از اجرایی شدن دستخوش تغییرات شوند. اگرچه در خارج از هند به ویژه در اتحادیه اروپا، رژیم مالیاتی جدید گامی مثبت از سوی مودی در مسیر تسهیل تجارت و ارتقای اقتصاد محسوب می‌شود.
به گزارش فایننشال تایمز، برخی از ایالت‌های مهم هند تا پیش از پایان سال جاری میلادی شاهد برگزاری انتخابات محلی خواهند بود که یکی از آنها ایالت گجرات، محل تولد مودی و ایالت تحت کنترل حزب حاکم بهاراتیا جاناتا در 12سال گذشته است. در چنین شرایطی افزایش اختلاف‌ها در میان مقامات حزب و کاهش حمایت‌ها از ناراندرا مودی، نخست‌وزیر را بر آن داشت تا به این ایالت سفر و از جلب حمایت اکثریت کسب اطمینان کند. وی در آستانه این سفر از تغییرات شناور مالیات بر اقلام و خدمات که تنها 3ماه پیش به اجرا درآمده بودند، استقبال کرد و گفت:«فضا، فضای جشن دیوالی (نوسازی) است.»
برنامه مالیات بر کالا و خدمات که جاه‌طلبانه‌ترین اصلاح مالیاتی در تاریخ هند محسوب می‌شود، اول ماه جولای اجرایی شد؛ این برنامه مالیاتی به معنای کاهش شدید گریز مالیاتی تجار غیررسمی و تجارت‌کنندگان با وجوه نقد و تغییری بزرگ از اقتصاد غیررسمی به اقتصاد رسمی است. اما از زمان اجرای این طرح، دولت با انتقادهای شدید تجارت‌های کوچک مواجه شده که ادعا می‌کنند، توانایی هماهنگ‌سازی فعالیت‌های خود با موانع قانونی جدید را ندارند. برخی تحلیل‌گران بر این باورند که اجرای طرح اصلاح مالیاتی عامل کاهش اخیر رشد اقتصادی بوده و این مساله به آشفتگی‌هایی در راس دولت مودی منجر شده است.
با نزدیک شدن زمان انتخابات در برخی از ایالت‌های مهم هند ازجمله ایالت گجرات، وزرای دولت جمعه از برخی تغییرات در قوانین مالیاتی جدید خبر دادند که ازجمله آنها می‌توان به مستثنا شدن شرکت‌های بیشتری از این قانون مالیاتی همچنین رد اتهام از شرکت‌هایی که از تامین‌کنندگان غیررسمی مواد اولیه خریداری می‌کنند، اشاره کرد. این درحالی است که برخی از اصلاحات با هدف ترغیب تامین‌کنندگان به ثبت رسمی یا روی آوردن شرکت‌ها به تامین‌کنندگان رسمی به اجرا گذاشته شده بود. اما بسیاری بر این عقیده بودند که این قوانین بقای بسیاری از تجارت‌های کوچک که در چند دهه گذشته نقش بسزایی در تولیدات کارخانه‌یی هند داشتند را به مخاطره می‌اندازد. آبیشک جین، یکی از شرکای مالیاتی در شرکت مشاوره تجاری «ای‌وای» در این باره گفت:«مجازات شرکت‌ها برای خرید از تامین‌کنندگان ثبت نشده، اقدامی بسیار مهم برای گسترش مالیات در برنامه مالیات بر اقلام و خدمات بود. اما این اقدام بقای بسیاری از تجارت‌های کوچک را تهدید می‌کرد و تهدید اختلال در اقتصاد نیز وجود داشت.» اما آنشومان تیواری، تحلیل‌گر اقتصادی و سردبیر بخش هندی زبان نشریه «هند امروز» در انتقاد از تغییرات در اصلاح مالیاتی نوشت: «عقب‌نشینی از اجرای این برنامه روز جمعه اعلام شد و مالیات بر اقلام و خدمات را به برنامه‌یی غیراصلاحاتی تبدیل کرد.»
در همین حال، وزرا از تغییرات دیگری ازجمله کاهش نرخ مالیات بر بسیاری از اقلام همچنین تسریع پرداخت‌های اعتبار مالیاتی به صادرکنندگان خبر دادند. برنامه اصلاح مالیاتی از زمان اجرایی شدن مشکلاتی را برای حزب بهاراتیا جاناتا به ویژه در ایالت گجرات به وجود آورده است. این ایالت حامی حزب حاکم است اما در عین حال بسیاری از صادرکنندگان کالا و تجار منسوجات که از منتقدان برنامه مالیاتی محسوب می‌شوند در این ایالت سکونت دارند. به ویژه در آستانه انتخابات در این ایالت، دولت مجبور است برای راضی نگه داشتن رای‌دهندگان تمهیداتی بیندیشد. جای تعجب ندارد که تغییرات اعلام شده در مورد برنامه مالیاتی به ویژه امتیازات برای تجار ایالت گجرات را افزایش می‌دهد.
حمایت اروپا از طرح مالیاتی
با وجود مخالفت‌های داخلی، قانون مالیات بر کالا و خدمات مورد استقبال اتحادیه اروپا قرار گرفته است و مقامات این منطقه اصلاح مالیاتی را برای تجارت و اقتصاد هند مفید می‌دانند. دونالد تاسک، رییس شورای اروپایی و ژان کلود یونکر، رییس کمیسیون اروپا که برای شرکت در چهاردهمین نشست سالانه هند- اتحادیه اروپا به دهلی‌نو سفر کرده بودند از برنامه مالیاتی مودی استقبال و اعلام کردند این برنامه اتحادیه اروپا را به در نظر گرفتن مشارکت بیشتر سازمان‌های تجاری هند در شبکه کارآفرینی اروپا ترغیب کرده است.
طبق بیانیه مشترکی که در انتهای نشست منتشر شد، اتحادیه اروپا اصلاحات اقتصادی نخست‌وزیر مودی و معرفی طرح تاریخی مالیات بر کالا و خدمات را از نزدیک دنبال می‌کند. اتحادیه اروپا بر این باور است که طرح مالیاتی تجارت با هند را تسهیل می‌کند و بازار هند را از طریق اجرای نظام مالیاتی غیرمستقیم در سطح کشوری یکدست می‌کند.
