سر نخ داخلی نوسان بورس تهران
گروه بورس
معاملات بازار سهام در سومین روز کاری هفته جاری کمی به دور از هیجان ادامه پیدا کرد و معاملهگران توانستند شوک سیاسی بورس را به گونهیی کنترل کنند. از این رو شاخص کل بازار سهام در پایان دادوستدهای روز دوشنبه با تغییر روند محسوسی سبزپوش شد و توانست خود را همچنان در کانال 84 هزار واحدی تثبت کند.
به گزارش«تعادل» با نگاهی به روند معاملاتی بازارهای موازی مشاهده میشود که قیمت دلار هم برای دومین روز متوالی از مرز 4هزار تومان هم فراتر رفت. به عقیده کارشناسان با حذف سایه سنگین ریسکهای سیستماتیک وارده در بازارهای مالی به طور قطع روند حرکتی بازارها متعادل و منطقیتر خواهد شد اما در شرایط فعلی پیشنهاد میشود که سرمایهگذاران با احتیاط و به دور از جوزدگی در بازار گام بردارند.
درحالی که طی چند روز گذشته اخبار مربوط به اظهارات رییسجمهور ایالات متحده شائبه خدشه به برجام را به همراه داشت، هلدینگ سرمایهگذاری ایتالیایی«آزیموت» مالک 20درصد از سهام شرکت «سبدگردانی انتخاب مفید» شد که ورود این هلدینگ به زیست اقتصادی کشور از پابرجایی برنامه اقدام جامع مشترک حکایت دارد. به اعتقاد برخی تحلیلگران بازار انتشار این خبر باعث شده، اطمینان به رفتارهای سیاسی منطقی میان فعالان بازار مالی در دنیا نهادینه شود و در نتیجه تغییر نکردن توافق هستهیی ایران یا پا برجا ماندن برجام با وجود سینه چاک دادن رییسجمهور ابرسرمایهدار امریکا و همراهانش راه را برای تغییر روند بازار سرمایه ایران هموار کرد زیرا در روزهای گذشته این تفکر که ترامپ و حامیانش با هجمههای سنگین برای این برنامه به نوعی سنگاندازی در مسیر این توافق تاریخی را به مرحله بحرانی رسانده است که هدف از این کار و براساس صحبتهای دونالد ترامپ هدفی جز بر هم زدن ثبات سیاسی در داخل مرزهایمان را دنبال نمیکرد و به نظر میرسید، هدف این گروه تندرو غربی این بود که ایران را در حوزههای اجتماعی فرهنگی، سیاسی به خصثوص اقتصادی دچار چالش کند.
اتکا به تحلیلهای کارشناسی
به هر حال فردین آقابزرگی، کارشناس ارشد بازار سرمایه در پاسخ به این سوال که اگر ترامپ برجام را لغو کند، بازار سرمایه چه واکنشی نشان میدهد، بیان کرد: با وجود قابل پیشبینی نبودن عملها و عکسالعملهای طرفین مذاکره در برجام به دلیل آشنا بودن ساختار اقتصادی ما با تحریمها و اینکه تاکنون به جز مواردی محدود به خصوص در مبادلات بینالمللی مالی، تغییر خاصی از ابتدای توافق هستهیی تاکنون اتفاق نیفتاده است به نظر میرسد جز شوک روانی و آثار زودگذر اثر خاص دیگری در بورس و بازار سرمایه را شاهد نخواهیم بود.
این کارشناس ارشد بازار درخصوص دلایل افت بازار در روزهای اخیر معتقد است: یکی از دلایل مهم و اساسی افت شاخص و قیمتها موضوع سیاسی مرتبط با برجام است. وی دومین دلیل افت بازار را ضعف بنیه مالی دولت دانست و افزود: بنا بر گفته آقای نوبخت، دولت دچار ضعف بنیه مالی است که این ضعف همانند ظروف مرتبط به سایر بخشها نیز سرایت خواهد کرد در نتیجه دولت با تغییرات در سیاستهای اقتصادی و اثرگذار بر فضای کسب وکار به نوعی برای سرمایهگذاری ریسک ایجاد میکند. وی درباره اخبار تاثیرگذار بر بازار سرمایه گفت: آخرین خبر موثر بر فضای بورس مربوط به تصمیم بانک مرکزی و شاپرک برای کاهش هزینههای بانکها از طریق استقرار نظام جدید کارمزد است که به یکباره درخصوص وضعیت این گروه از شرکتها در بورس ابهام و تردید ایجاد میکند. وی با اشاره به رشد قیمت ارز افزود: ضمن اینکه از اثرات مثبت این تهدیدها میتواند افزایش نرخ ارز باشد که به نوعی در وضعیت سودآوری برخی صنایع و شرکتها تغییر مثبت ایجاد خواهد کرد. آقابزرگی درخصوص اینکه در شرایط فعلی بهترین تصمیم برای سرمایهگذاران بازار سهام چیست، تاکید کرد: راهکار مناسب برای پرهیز از افزایش ریسک پرتفوی و افزایش بازدهی، اتکا به تحلیلهای کارشناسی است همچنین بهتر است سرمایهگذاران با چشمانداز بلندمدت سرمایهگذاری کنند. وی پیشنهاد کرد: در امر سرمایهگذاری فرد به همراه توزیع نقدینگی در بازارهای غیرهمگن و دارای بتای منفی نسبت به یکدیگر میتواند موجب جلوگیری از ضرر و زیان یا حتی کسب سود معقول شود و در این راستا نگهداری بخشی از منابع سرمایهگذاری به عنوان نقدینگی میتواند از ورود شوکهای مقطعی منفی به پرتفوی جلوگیری کند.
اثر کمرنگ تهدید برجام
در سویی دیگر، برخی از کارشناسان بر این باورند اظهارات دونالد ترامپ، رییسجمهور امریکا درخصوص بقای برجام دلیل اصلی افت شاخص کل در هفته اخیر بوده است. با این وجود بررسیها نشان میدهد، ریزش شاخص کل به سبب رفتار هیجانی سهامداران در انعکاس این خبر بوده و در نگاه تحلیلی بازار سهام تاثیرپذیری چندانی از این تهدیدها ندارد.
بر این اساس ولی نادیقمی، مدیرعامل تامین سرمایه نوین عنوان کرد: اظهاراتی که مقامات امریکایی طی روزهای اخیر درخصوص برجام داشتهاند، باعث شد تا سهامداران ریسکگریز اقدام به فروش سهمهای خود کنند. در این خصوص لازم است با نگاهی به ادوار گذشته این مساله بررسی شود. دورههایی که خبرهای هستهیی بیشترین اثر را بر روند بورس تهران داشتند.
نادیقمی تاکید کرد: بسیاری از افت و خیزهای شاخص کل در دورهای مختلف مذاکرات هستهیی تحت تاثیر هیجانات آنی در رفتار سهامداران بوده است. با نگاهی دقیقتر میتوان دریافت چه خبرهای خوب، چه خبرهای بد طی سالهای اخیر تاثیری بر روند تحلیلی و بنیادی شرکتها نداشته است.
مدیرعامل تامین سرمایه نوین به سنا گفت: افت شاخص طی روزهای اخیر را میتوان در قالب برجسته شدن ریسکهای سیاسی(اعم از داخلی و بینالمللی) در نظر مشارکتکنندگان بازار سهام تحلیل کرد. ریسکهای سیاسی حداقل با اثرگذاری روی نرخ بازده مورد انتظار، ورود منابع مالی به بازار را سخت و خروج مشارکتکنندگان را تسهیل میکند.
وی در ادامه افزود: طی روزهای اخیر مرتبا از خروج امریکا از برجام سخن به میان آمده است. برجام به عنوان یک معاهده بینالمللی یکی از مهمترین محرکهای اقتصاد کشور و بازار سهام طی سالهای اخیر بوده است. در همین خصوص به نظر میرسد، خروج امریکا از برجام با فرض تعهد سایر کشورها به آن اثر قابل ملاحظهیی بر بازار سهام نداشته باشد.
بیاعتنایی به ترامپ
همچنین شهاب شمس با اشاره به اینکه قیمتگذاری فعلی سهام در بازار سرمایه بر پایه محدودیتهای ناشی از تحریمها و در شرایطی که تکنولوژی کارخانهها امکان به روزرسانی نداشت رقم خورد، گفت: با باز شدن فضای اقتصادی امکانات شرکتها بیشتر میشود و در نهایت افزایش سودآوری و رشد قیمت سهام را به همراه دارد. شهابالدین شمس، کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با پایگاه اطلاعرسانی بازار سرمایه(سنا)، ورود این شرکت ایتالیایی به بازار سرمایه را در مقطع کنونی اتفاق بسیار مهمی دانست و گفت: سرمایهگذاری این هلدینگ ایتالیایی نشان میدهد که تحریمها بازگشتنی نیست.
این عضو هیات علمی دانشگاه تاکید کرد: همکاری بین مجموعههای تحریمکننده در هم شکسته و درحال حاضر حتی در ایالت متحده امریکا نیز حرفها و اظهارنظرهای رییسجمهورشان مقبول نیست و این موضوع در اروپا و آسیا با قوت بیشتری وجود دارد.
باز شدن فضای اقتصادی
شمس با تاکید بر اینکه ایران فرصت عالی برای سرمایهگذاری است، گفت: سیاستهای ترامپ پوپولیستی و هیاهوگرایانه است و بخش منطقی کسب وکار دنیا از این سیاستهای هیاهوگرایانه پیروی نمیکند. وی در تشریح مزیتهای بازار ایران برای سرمایهگذاران خارجی گفت: بازار ایران در مقایسه با بازارهای بزرگ دنیا از متوسط p/e پایینی برخوردار است. وی با اشاره به ویژگی رشدی بازار سرمایه ایران افزود: ایران کشوری درحال توسعه است به همین دلیل تمام صنایع قابلیت رشد دارد. این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه قیمتگذاری فعلی سهام در بازار سرمایه بر پایه محدودیتهای ناشی از تحریمها و در شرایطی که تکنولوژی کارخانهها امکان به روزرسانی نداشت، رقم خورد، گفت: با باز شدن فضای اقتصادی امکانات شرکتها بیشتر میشود و در نهایت افزایش سودآوری و رشد قیمت سهام را به همراه دارد. شمس ادامه داد: بازار سرمایه ایران از نظر گستره صنعتی کاملا متنوع نیست و بسیاری از صنایع در بازار حضور نداشتند که به تازگی وارد شدند.
عضو هیات علمی دانشگاه با تاکید بر اینکه سابقه عرضههای اولیه در بازار سرمایه کشور مثبت است، افزود: به طور خلاصه بازار سرمایه ایران مستعد ورود صنایع جدید است و قابلیت رشد دارد.
وی تنوع ابزاری این بازار را مورد توجه قرار داد و افزود: تنوع ابزاری در این بازار رو به گسترش است و هر روز ابزاری جدید وارد بازار سرمایه کشور میشود که همه این موارد برای سرمایهگذار خارجی جذاب است. در جهان امروز منابع تکنولوژیک و سرمایه به اندازهیی متنوع شده که اثر مسلط غرب بر این منابع تقریبا از میان رفته است. از طرف دیگر محرکهای بنیادی اقتصادی بازار سهام در شرایط خوبی قرار دارد. قیمتهای جهانی مواد خام در شرایط خوبی است و احتمال افزایش قیمت مواد خام بیشتر از احتمال کاهش آن است. حتی تثبیت قیمت مواد خام در شرایط فعلی، سود مناسبی عاید بسیاری از شرکتهای بورسی و فرابورسی میکند. در این شرایط قیمت ارز در بازار درحال افزایش است و این موضوع نیز روی درآمد بسیاری از شرکتهای شاخصساز بازار تاثیر مثبت دارد. در ضمن برآورد میشود که عملکرد شرکتهای بورسی و فرابورسی در نیمه اول سال جاری بهتر از مدت مشابه سال قبل باشد. بر این اساس باید دید که روند حرکتی سرمایهگذاران با توجه به تحلیلهایی که خواندیم طی روزهای آینده در بازارهای مالی چگونه ادامه پیدا میکند.