صدور حکم اعدام دکتر فاطمی

شصت‌و سه سال پیش در چنین روزی، 14ماه پس از کودتای 28 مرداد 32، حسین فاطمی وزیر امور خارجه دولت محمد مصدق در دادگاه نظامی محکوم به اعدام شد.

«من دیگر در این لحظات در مقام تظاهر و عوام‌فریبی نیستم و به مرگ خود یقین دارم و آنچه می‌گویم از روی حقیقت است. ما از نهضتی به پیشوایی دکتر مصدق حمایت کردیم که هیچ قصد و غرضی جز عزت و استقلال مملکت نداشت. من برای آن کشته می‌شوم که نخستین اقدامم در وزارت، بستن سفارتخانه و قطع رابطه با انگلستان بود. هیچ مایوس نیستم، از هر قطره خون من هزاران نهال می‌روید و با تایید خداوند قهار، انتقام این ملت ستمدیده را از استعمار ناپاک می‌گیرد.»

این بخشی از دفاعیات فاطمی در جلسه دادگاه هفتم مهر 1333 بود؛ دفاعیاتی که در حالت بیماری و درد شدید بیان کرد.

درد او ناشی از گلوله‌یی بود که به او اصابت کرده بود و همچنین چاقویی که به پهلویش فرو رفته بود. بیست‌و‌پنجم بهمن سال 30 در حالی که فاطمی بر مزار روزنامه‌نگار شهید محمد مسعود، مدیر روزنامه «مرد امروز» که توسط برخی عوامل حزب توده ایران ترور شد، مشغول سخنرانی و گرامیداشت یاد و خاطره این روزنامه‌نگار بود، ناگهان صدای گلوله‌یی سخنان او را قطع کرد و او را نقش بر زمین کرد. حکم اعدام حسین فاطمی در حالی صادر شد که به‌گفته وکیلش، استفراغ‌های خونی او پس از یک سال نگهداری در زندان، وضعیت او را به‌شدت وخیم کرده بود.

نوزدهم آبان سال ١٣٣٣، فاطمی را در حالی که آثار بیماری در او نمایان بود، با برانکارد تا پای جوخه اعدام بردند. بعد‌ها روایت شد که او هنگام اعدام فریاد زده بود «بسم‌الله الرحمن الرحیم؛ پاینده ایران، زنده باد دکتر مصدق»... و بعد صدای رگبار گلوله در میدان تیر لشکر دو زرهی تهران پیچید.