تاریخ در کاتالونیا تکرار می‌شود؟
گروه جهان|
بحران استقلال‌طلبی در کاتالونیا، منطقه خودمختار اسپانیا به مرحله حساسی رسیده است. قرار است که شامگاه سه‌شنبه کارلوس پوجدمون رییس دولت محلی کاتالونیا، در پارلمان اسپانیا سخنرانی کند. انتظار می‌رود که او از این فرصت برای اعلام جدایی رسمی کاتالونیا از اسپانیا استفاده کند. در این صورت نمایندگان پارلمان در این باره تصمیم خواهند گرفت، مساله‌یی که مادرید را به‌شدت نگران کرده است.
برخی رسانه‌های محلی و راشاتودی با اشاره به فشارهای شدید دولت مرکزی اسپانیا به رییس محلی کاتالونیا برای خودداری از اعلام استقلال رسمی این منطقه مدعی شدهاند که کارلوس پوجدمون به زندان و حتی به مرگ تهدید شده است.
نشریه ایندیپندنت هم نوشته که سخنگوی حزب حاکم «مردم» اسپانیا با هشدار به پوجدمون اعلام کرده که هرگونه اقدامی در راستای استقلال کاتالونیا باعث خواهد شد که رهبر این منطقه سرنوشتی مانند لوئیز کومپانیس پیدا کند، کسی که ۸۳ سال پیش با اعلام استقلال این منطقه بازداشت و تا آخر عمر در زندان ماند.
روز اول اکتبر ۴۳ درصد از واجدان شرایط رای دادن در کاتالونیا به پای صندوق‌های رای رفتند و ۹۰ درصد از آنان به استقلال رای دادند. در پی این همه‌پرسی تنش‌ها در اسپانیا بالا گرفت. در یک‌سو دولت این منطقه قرار دارد که می‌گوید همه‌پرسی، گویای حق آنها برای جدایی از اسپانیا است. در طرف دیگر دولت مرکزی اسپانیا قرار دارد که می‌گوید این رای‌گیری از پایه غیرقانونی است. ماریانو راخوی نخست‌وزیر اسپانیا، آشکارا تهدید کرده در صورت اعلام استقلال، گزینه حذف و برکناری دولت محلی کاتالونیا را در نظر خواهد گرفت.
این در حالی است که با گذشت یک هفته از برگزاری همه‌پرسی، آثار منفی آن علاوه بر اسپانیا بر فضای کسب و کار و اقتصاد کاتالونیا نیز سایه افکنده است. رویترز نوشته، تعداد شرکت‌هایی که در حال خروج از کاتالونیا و انتقال دفاتر خود به شهرهای دیگر هستند در حال افرایش است. همچنین چند شرکت بزرگ ساختمانی، بانک و موسسه مالی و سرمایه‌گذاری تهدید کرده‌اند در صورت اعلام استقلال، از کاتالونیا خارج خواهند شد. این در حالی است که دولت اسپانیا با هدف تشدید فشارها بر دولت کاتالونیا قانونی را تصویب کرده که به شرکت‌های مختلف اجازه می‌دهد فعالیت‌های خود را به آسانی به سایر مناطق کشور منتقل کنند. کاتالونیا بخش مهمی از درآمدهای مالیاتی اسپانیا را تشکیل می‌دهد و شرکت‌های بزرگ داروسازی و خودروسازی در این منطقه فعالیت دارند.
مخالفت شهردار بارسلون با استقلال
آدا کولاو شهردار بارسلون، با رد استقلال کاتالونیا از دولت مرکزی اسپانیا و دولت محلی کاتالونیا خواسته با گفت‌وگو در سطوح مختلف سیاسی تنشی را که میان دو طرف به وجود آمده، برطرف کنند. کولاو تاکید کرده نتایج این همه‌پرسی نباید زمینه را برای جدایی کاتالونیا فراهم کند. او از ماریانو راخوی نخست‌وزیر اسپانیا، خواسته نیروهای ویژه پلیس را از کاتالونیا خارج کند. گفته شده، وزارت کشور اسپانیا پیش از همه‌پرسی چند هزار نیروی ضدشورش به این منطقه اعزام کرده که هنوز در آنجا مستقر هستند. در درگیری‌ها میان استقلالطلبان و ماموران دولتی تاکنون دست‌کم ۹۰۰ نفر زخمی شدهاند.
برخی تحلیلگران براین باورند که خشونت پلیس اسپانیا در جریان برگزاری همه‌پرسی در افکار عمومی به سود جدایی‌طلبان تمام شده است. علاوه بر ماریانو راخوی نخست‌وزیر اسپانیا، فیلیپ ششم پادشاه این کشور نیز سازمان‌دهندگان همه‌پرسی استقلال را محکوم و تلاش آنها را خارج از قانون اساسی این کشور و غیردموکراتیک خوانده است. اما پوجدمون در سخنرانی تلویزیونی گفته پادشاه با چنین مواضعی نقش خود در قانون اساسی را کنار نهاده و از او خواسته که میانجی‌گر بحران به وجود آمده باشد.
حمایت اروپا از مواضع اسپانیا
در کشمکش مادرید و کاتالونیا رهبران اروپایی به‌صراحت از مواضع دولت اسپانیا حمایت کرده‌اند. دویچه‌وله نوشته آنگلا مرکل صدراعظم آلمان، در تماسی تلفنی با نخست‌وزیر اسپانیا گفته از «اسپانیای واحد» پشتیبانی می‌کند. دولت فرانسه هم اعلام کرده از استقلالطلبان کاتالونیا حمایت نخواهد کرد. ناتالی لوازو وزیر اروپایی فرانسه، به‌طور رسمی از مواضع دولت اسپانیا دفاع کرده و گفته هیچ دولت اروپایی کاتالونیای مستقل را به‌رسمیت نمی‌شناسد. لوازو با اعلام اینکه بحران فعلی باید با گفت‌وگو در تمام سطوح سیاسی اسپانیا حل‌وفصل شود، گفته کاتالونیا در صورت استقلال از اتحادیه اروپا خارج خواهد شد. همزمان ولفگانگ شویبله وزیر دارایی آلمان، هم با دفاع از دولت اسپانیا اعلام کرد که استقلال کاتالونیا به ضرر اتحادیه اروپا و اقتصاد کشورهای عضو خواهد بود. اسپانیا چهارمین اقتصاد بزرگ منطقه یورو را دارد و تحولات کاتالونیا می‌تواند تاثیر زیادی بر اوضاع اقتصادی این کشور و سایر کشورهای عضو یورو داشته باشد.
کارلوس پوجدمون کیست؟
کارلوس پوجدمون 54 ساله رییس منطقه‌یی خودمختار و ثروتمند کاتالونیا در دوران دیکتاتوری ژنرال فرانکو رشد کرد و در یک مدرسه شبانه‌روزی متعلق به کلیسا زبان اسپانیایی آموخت و پیش از انتخاب به عنوان رییس دولت کاتالونیا در سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۶ شهردار خیرونا واقع در شمال کاتالونیا بود. به گزارش یورونیوز، مونسه دابان، رییس هیات بین‌المللی مجمع ملی کاتالان، تاکید کرده که کارلوس پوجدمون گرچه از پیشگامان جدایی‌طلبی در کاتالونیا نبوده اما در رساندن منطقه به موقعیت کنونی نقش کلیدی داشته است. مونسه دابان معتقد است مسیری که پوجدمون طی کرده اینک به رویارویی با قانون اساسی اسپانیا انجامیده و بحرانی آفریده که بازگشت از آن بسیار دشوار است. دابان می‌گوید: «پوجدمون همه پل‌ها را ویران کرده تا به یک بیانیه استقلال یک‌طرفه دست یابد.»
