ابهام در میزبانی بورس از نخستین صندوق ارزی

گروه بورس| هادی خسروی‌فر |

روزگذشته معاون سازمان بورس و اوراق بهادار در گفت‌وگو با یکی از خبرگزاری‌های رسمی کشور از شروع به کار نخستین صندوق ارزی در بازار سرمایه در هفته آینده خبر داد، در حالی که حداقل در  8 سال گذشته چندین و چندبار چنین تیتری در سایت‌های خبری و رسانه‌ها به نقل از مدیران بازار سرمایه منتشر شده است.

به گزارش «تعادل»، علی سعیدی معاون سازمان بورس و اوراق بهادار در گفت‌وگو با ایلنا، با بیان اینکه قبل از این صندوق سپرده کالایی ایجاد شده که کالاهای مبنای آن سکه، زعفران، پسته و... است، اعلام کرد: اخیرا هم با توافق با معاونت ارزی بانک مرکزی و مسوولان این نهاد درصدد راه‌اندازی صندوق ارز هستیم. اگر کسی بخواهد در ارز هم سرمایه‌گذاری کند، لزومی ندارد در بازار فیزیکی یا نقد، ارز را خریداری کند، کافی است واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری را بخرد. با نوسانات ارز هم میزان سرمایه‌گذاری فرد نوسان دارد و روز پایان سرمایه‌گذاری هم می‌تواند به اندازه نوسان نرخ ارز و سود حاصل از سرمایه‌گذاری ارزی، بازدهی کسب کند.

معاون سازمان بورس در این اظهارنظر تاکید دارد حتی اگر کسی بخواهد در زعفران یا پسته سرمایه‌گذاری کند برای آن افراد هم صندوق پسته یا زعفران طراحی شده است. بازار سرمایه این را وظیفه خود می‌داند که هر دارایی و کالایی که مردم تمایل به سرمایه‌گذاری در آن دارند را به اوراق بهادار تبدیل کند که نتیجه آن جلوگیری از شوک به بازارهای فیزیکی ناشی از ورود سرمایه‌گذاران به آن در شرایط کمبود عرضه خواهد بود.

سعیدی با تاکید بر اینکه اگر صندوق ارز راه‌اندازی شود دیگر نیازی نیست مردم وارد بازار فیزیکی ارز شوند و به آن فشار وارد آورند، معتقد است حتی اگر ارز را خریداری کنند، آن ارز وارد صندوق سرمایه‌گذاری می‌شود. صندوق سرمایه‌گذاری آن را تبدیل به اوراق ارزی یا سپرده ارزی می‌کند. یعنی مجددا آن ارز وارد بازار ارز می‌شود و فقط آن فردی که قصد سرمایه‌گذاری داشته، می‌تواند از نوسانات نرخ ارز به سود برسد. البته سرمایه‌گذاری در صندوق ارزی از خرید ارز سود بیشتری ایجاد می‌کند، چون همان‌گونه که گفته شد نه‌تنها نوسان نرخ ارز می‌تواند سود ایجاد کند، بلکه سود حاصل از سرمایه‌گذاری در صندوق نیز عاید سرمایه‌گذار می‌شود.

وی در پاسخ به این پرسش ایلنا که چه زمانی نخستین صندوق ارزی را در بازار سرمایه خواهیم داشت؟ چنین اعلام می‌دارد که در طول دو هفته اخیر جلسات متعددی در این باره برگزار کرده‌ایم. توافقات بین بانک مرکزی و سازمان بورس نسبت به چارچوب‌ها انجام شده است. در حال حاضر طرح در کمیته تدوین مقررات سازمان بورس است. در پایان این هفته از حیث مقررات کامل می‌شود. احتمالا در هفته آینده نخستین موافقت اصولی را برای راه‌اندازی نخستین صندوق ارزی صادر می‌کنیم که در بازار شروع به کار کند.

این اظهارنظر و خبر از سوی معاون سازمان بورس در حالی روی اکثر سایت‌های خبری بورس بازنشر شد که در بررسی‌های «تعادل» در میان عناوین خبری راه‌اندازی صندوق ارزی در تاریخ دوشنبه 24 اسفند 1388 برای نخستین‌بار توسط محمد آرام مدیرعامل وقت تامین سرمایه امین در تشریح برنامه‌های سال 89 این شرکت به راه‌اندازی صندوق سرمایه‌گذاری ارزی اشاره دارد. این خبر که در آرشیو سایت این شرکت نیز موجود است. در تاریخ ذکر شده به نقل از محمد آرام اعلام می‌شود که سرمایه این صندوق سرمایه‌گذاری 50 میلیارد تومان است و در تکمیل این موضوع در ادامه این خبر آمده که در سال 89 راه‌اندازی صندوق سرمایه‌گذاری ارزی نیز یکی دیگر از برنامه‌های تامین سرمایه امین است که در رابطه با راه‌اندازی این صندوق شورای عالی بورس، صدور مجوز نهایی را منوط به مجوز بانک مرکزی کرده است.

  صندوق ارزی ایرانیان!

 در ادامه انتشار اخباری مبنی بر نخستین پذیره‌نویسی یا شروع به کار صندوق ارزی در روزنامه شماره ۲۱۳۹ روزنامه دنیای اقتصاد در تاریخ 7 مرداد ماه سال 89 در خبری که در گروه بورس این روزنامه منتشر شده است از آغاز پذیره‌نویسی نخستین صندوق ارزی ایرانیان در هفته آینده در آن تاریخ سخن به میان آمده است.

در این خبر تاکید شده که با انتخاب شرکت تامین سرمایه نوین به عنوان متولی نخستین صندوق ارزی ایرانیان، پذیره‌نویسی این صندوق طی مراسمی با حضور رییس‌جمهور، سرمایه‌گذاران خارجی و ایرانیان مقیم خارج از کشور از ۱۱ مردادماه به‌مدت دو ماه آغاز می‌شود.

در متن این خبر تاکید شده که سازمان بورس و اوراق بهادار، شرکت تامین سرمایه نوین را به‌عنوان متولی نخستین صندوق ارزی ایرانیان انتخاب ‌کرد تا پذیره‌نویسی دو ماهه این صندوق از دوشنبه

 ۱۱ مرداد با حضور سرمایه‌گذاران خارجی و ایرانیان مقیم خارج از کشور آغاز شود. این صندوق با سرمایه اولیه ۱۰۰‌میلیون یورو که ۲۵‌میلیون یورو آن توسط موسسان و مابقی توسط سهامداران عادی پرداخت می‌شود، آغاز به ‌کار خواهد‌ کرد. سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در این صندوق باید ۱۰ واحد از واحد‌های عادی صندوق را با ارزش روز خریداری کنند.

در آن زمان موسسان این صندوق ۲۰ شرکت و بانک ازجمله بانک‌های اقتصاد نوین، پارسیان، ملت، تات و شرکت سرمایه‌گذاری غدیر، موسسه مالی و اعتباری مولی‌الموحدین و غیره اعلام شده و در ادامه متنی که در این رسانه به چاپ رسیده، تاکید شده است: صندوق ارزی ایرانیان به ‌ارزش ۵۰۰‌میلیون یورو از انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری بزرگ بوده که جهت سرمایه‌گذاری ایرانیان مقیم خارج از کشور و خارجیانی که تمایل در سرمایه‌گذاری سهام بورس اوراق بهادار تهران را داشته باشند، تشکیل شده است. ارکان این صندوق شامل شرکت کارگزاری حافظ به‌عنوان مدیر، شرکت کارگزاری بانک پاسارگاد به‌عنوان مدیر ثبت، موسسه حسابرسی تدوین و همکاران به‌عنوان حسابرس و شرکت تامین سرمایه نوین به‌عنوان متولی هستند. این صندوق تحت مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار شروع به فعالیت خواهد کرد. محل درآمد نخستین صندوق سرمایه‌گذاری ارزی ایرانیان از سرمایه‌گذاری در سهام بورس اوراق بهادار تهران است.

در ادامه داستان نخستین صندوق ارزی در خبری که در آرشیو روابط عمومی شرکت تامین سرمایه نوین موجود است در 28 شهریور ماه سال 90 سیدحسین میری مدیرعامل شرکت تامین سرمایه نوین خبر از راه‌اندازی نخستین صندوق سرمایه‌گذاری ارزی توسط این شرکت می‌دهد.

 انتشار اوراق مشارکت ارزی

مدیرعامل وقت شرکت تامین سرمایه نوین در آن تاریخ تاکید دارد که باتوجه به سرمایه، تخصص و علاقه ایرانیان به سرمایه‌گذاری‌ در دارایی‌های‌‌ مالی ‌ارزی با حداقل نرخ سود تضمین شده و با عنایت به اینکه جذب و هدایت سرمایه‌های سرمایه‌گذاران یکی از مهم‌ترین وظایف سیاست‌گذاران اقتصادی کشور است، می‌توان صندوق‌های سرمایه‌گذاری ارزی را به‌عنوان ابزاری در جهت کمک به این امر مهم درنظر گرفت.

میری در آن زمان اعلام می‌دارد انتشار میلیاردها یورو اوراق مشارکت ارزی توسط دولت، فرصت مناسبی برای تشکیل صندوق‌های سرمایه‌گذاری ارزی فراهم کرده است و باتوجه به تصویب و ابلاغ مقررات مربوط به صندوق سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مالی ارزی از طرف سازمان بورس و اوراق بهادار، نقش نهادهای مالی لازم برای نقل و انتقال ارز، پرداخت سود، مشاوره سرمایه‌گذاری و نیز معرفی این محصولات و بازاریابی صحیح آنها، اهمیت بسیار زیادی خواهد داشت.

وی در خاتمه این خبر مدعی می‌شود که شرکت تامین سرمایه نوین با تشکیل نخستین صندوق‌ سرمایه‌گذاری ارزی ایران، به‌نام‌ صندوق سرمایه‌گذاری ارزی اقتصاد نوین، فرصتی مناسب برای سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در ارز را فراهم می‌کند.

 ادعای تکراری راه‌اندازی صندوق ارزی درحالی توسط مدیران مختلف بازار سرمایه اعلام می‌شود که در مرتبه بعدی در 23 تیرماه سال 91 علی سنگینیان مدیرعامل وقت شرکت تامین سرمایه امین به پایگاه اطلاع‌رسانی بازار سرمایه می‌گوید که نخستین صندوق ارزی با درآمد ثابت در آینده نزدیک وارد بازار سرمایه می‌شود.  وی نیز مدعی است که شرکت تامین سرمایه امین نخستین شرکتی است که تقاضای راه‌اندازی صندوق‌های ارزی را به سازمان بورس ارائه داده است.

 آخرین ادعاها

در آخرین عناوینی که توسط روزنامه تعادل در این باره به دست آورده است در دوشنبه ۳۰ دی ۱۳۹۲ علی قاسمی مدیرعامل آن زمان تامین سرمایه بانک ملت از راه‌اندازی نخستین صندوق ارزی بورسی در کشور با موافقت بورس و بانک مرکزی در سال 93 خبر می‌دهد. وی از برنامه‌ریزی برای سوق دادن منابع ارزی مردم به سرمایه‌گذاری در بخش انرژی از طریق ایجاد یک صندوق ارزی سخن به میان آورده و تاکید دارد که بر این اساس یک بسته پیشنهادی آماده کرده‌ایم و این بسته را برای اخذ مجوز و عملیاتی شدن به سازمان بورس ارائه خواهیم کرد، در عین حال اجرای این برنامه باید به تایید بانک مرکزی برسد، این در حالی است که عملیاتی شدن این طرح نیازمند ایجاد یک تابلو ارزی در بورس است. به هر حال این صندوق در اسفندماه برای تایید به سازمان بورس ارسال می‌شود و در دستور کار برنامه‌های آتی ما قرار دارد.

این ادعا‌های تکراری و نخستین‌های صندوق ارزی تا جایی ادامه پیدا می‌کند که معاون سازمان بورس در تاریخ 25 مهر ماه سال 96 از شروع به کار یک صندوق ارزی در هفته آینده خبر می‌دهد. این ادعای تکراری که حداقل در 8 سال اخیر در چندین مرتبه توسط مدیران ارشد بازار سرمایه به‌عنوان نخستین صندوق ارزی در رسانه‌ها منتشر شده است تنها با رسیدن هفته آینده و تحقق و انجام مراسم راه‌اندازی صندوق ارز به نقطه پایان می‌رسد یا شاید این روند انتشار خبر درباره صندوق ارزی در سال‌های آتی نیز ادامه داشته باشد. باید حداقل یک هفته منتظر ماند و دید این ادعای مطرح شده از طرف مدیران سازمان بورس محقق می‌شود یا خیر؟