پشت پرده قدرت محرک‌های بورس

گروه بورس  سیاوش فرهادی  

بازار سهام در جریان معاملات روز گذشته توانست به کانال 86هزار واحد وارد شود. به این ترتیب شاخص بیشترین رشد از 21 دی ماه سال 92 را به ثبت رساند.

به گزارش «تعادل» در روند معاملات روز گذشته بازار سهام، شاخص کل توانست با رشد بیش از 662 واحد به کانال 86هزار و430واحد وارد شود. به این ترتیب شاخص کل توانست به سقف 21دی ماه سال 92 برسد و بالاترین رقم را طی مدت مزبور به ثبت برساند. بررسی معاملات حاکی از آن است که عمده صنایع وابسته به گروه فرآورده‌های نفتی بیشترین اثر را بر رشد شاخص داشته است.

بر همین اساس نماد «شتران» با اثر 53 واحدی بیشترین اثر را بر رشد شاخص داشته است. همچنین بعد از آن نمادهای «فخوز»، «شپنا»، «کگل» و «پارسان» موثرترین نمادها بر روند مثبت بازار بوده است.

براین اساس معامله‌گران بورس تهران روز گذشته معاملاتی معتدل و آرام را در حالی به نظاره نشستند که تقویت دلار در بازارهای جهانی و انتظار برای رشد کالایی‌ها باعث شد، تا معامله‌گران به گروه فلزات اساسی و پالایشی‌ها تکیه کند.

از طرفی وضعیت بازارهای مالی در نیمه اول امسال با سال گذشته تفاوت چندانی نداشت؛ روزهای رکودی و آرام تکرار شد و بازهم بازار پول به نسبت برای سرمایه‌گذاران جذاب بود اما گویا نیمه دوم سال برای بازارها شرایط دیگری رقم خواهد زد. اگرچه هنوز معلوم نیست افزایش نرخ ارز با شتابی که در روزهای اخیر داشته ادامه‌دار شود یا با ورود سیاست‌گذار پولی این روند متوقف شود. با این حال رشد قیمت ارز بازارهایی چون سهام و مسکن را نیز متاثر خواهد کرد. از طرفی اثر شرایط بین‌المللی و اقتصادی بر بازارها را نیز نمی‌توان نادیده گرفت.

روزگذشته بازار سهام بازاری پرتحرک و به نسبت پرحجم‌تر از روزهای قبل بود که تک‌سهم‌های برخوردار از سهام شناوری پایین و به اصطلاح زیرخاکی‌ها در کانون توجه آن قرار داشت.

 تکیه بر گزارش عملکرد ۶ ماهه

از سویی یک کارگزاری با توجه به انتشار گزارش‌های مثبت عملکرد ۶ ماهه شرکت‌ها و چند متغیر دیگر، وضعیت بازار سهام در هفته جاری را پیش بینی کرد. در همین حال مدیرعامل کارگزاری آفتاب درخشان خاورمیانه معتقد است: عرضه‌های اولیه در حالت تعادل بازار، ابزار خوبی برای جذب منابع عمدتا خرد به بازار سرمایه هستند؛ ولی در شرایط رکودی صرفا موجب جذب منابع و ایجاد حباب در سهم مربوط می‌شوند. این موضوع را در عرضه‌های اولیه اخیر و به خصوص در شرکت‌های کوچک i.c.t شاهد بوده‌ایم.

عرضه‌های اولیه در حالت تعادل بازار، ابزار خوبی برای جذب منابع به ویژه منابع خرد به بازار سرمایه است. نکته مهمی که در عرضه‌های اولیه نباید مغفول بماند تنوع در این موضوع است.

 پالس‌های مثبت ارزی

همچنین علیرضا تاج‌بر، مدیرعامل کارگزاری بانک ملت درباره بازار ارز می‌گوید باید توجه داشت که ورود ابزارهای مشتقه مبتنی بر ارز به بازار سرمایه، نیاز بازار را به کلی رفع نمی‌کند، چراکه پیچیدگی و تخصصی بودن این ابزارها، سرمایه‌گذاری در آن را ملزم به دارا بودن دانش و تجربه می‌کند.

البته با توجه به بهبود شرایط اقتصادی کشور و اثر برجام در فعالیت‌های تجاری شرکت‌ها، پیش‌بینی می‌شد که گزارش‌های 6 ماهه شرکت‌ها از کیفیت بالایی نسبت به سال‌های قبل برخوردار باشد. با این وجود چشم‌انداز 6 ماهه نیمه دوم سال نیز روشن است و انتظار می‌رود عمده صنایع بورسی گزارش‌های مطلوبی منتشر کنند.

 سال طلایی بورس

همچنین حمیدرضا مهرآور، مدیرعامل کارگزاری بانک سامان با اشاره به عملکرد فصلی شرکت‌ها بیان کرد: اگر گزارش‌های فصلی شرکت‌ها را مقایسه کنیم متوجه می‌شویم که گزارش‌های 6 ماهه از 3ماهه بهتر بوده است. همچنین این انتظار وجود دارد که گزارش‌های 9 ماهه از 6 ماهه با کیفیت‌تر باشد. وی در توضیح این موضوع بیان کرد: از ابتدای سال 96 شرایط اقتصادی کشور با تحولات ویژه‌یی مواجه شد. به نوعی می‌توان گفت اقتصاد کشور قابل پیش‌بینی شد. پیش‌تر شاهد این موضوع بودیم که سرمایه‌گذاران و افرادی که می‌خواهند پروژه اقتصادی تعریف کنند، نمی‌توانستند چشم‌انداز دقیقی از رخدادهای اقتصادی داشته باشند. خوشبختانه با ثبات در اقتصاد کشور شرایطی فراهم شد تا راه سرمایه‌گذاری هموار شود و این افراد بتوانند تصمیمات دقیق‌تری در این زمینه بگیرند.

مدیرعامل کارگزاری بانک سامان گفت: در زمینه رشد شاخص این گروه‌ها، دو عامل بیشترین تاثیر‌گذاری را داشتند: مورد اول مربوط به روند قیمت کامودیتی‌ها در بازارهای جهانی است. طی یک‌سال اخیر کالاهایی نظیر سنگ‌آهن، مس و روی رشد قیمتی قابل توجهی داشتند. این روند صعودی باعث شد صنایع معدنی-فلزی روند مثبت در پیش بگیرند. همچنین در بحث شرکت‌های پتروشیمی رشد قیمتی در متانول و اوره در روند فعالیت این شرکت‌ها اثر قابل توجهی داشت.

وی افزود: به تبع افزایش قیمت‌های جهانی وضعیت فروش شرکت‌های مرتبط بهبود قابل توجهی یافت. امکان صادرات برای آنها تسهیل و تولید و فروش داخلی افزایش ملموسی پیدا کرد. همچنین طی چند ماه اخیر روند افزایش نرخ ارز نیز این بازار را تحت تاثیر قرار داد. بسیاری از شرکت‌های کالا محور طی این مدت توانستند از افزایش نرخ ارز بیشترین بهره را ببرند و شرایط خرید و فروش خود را در صورت‌های مالی بهبود بخشند.

مهرآور سومین عامل موثر بر رشد بازار را سیاست‌گذاری‌های جدید در خصوص نرخ سود بانک‌ها دانست و گفت: فعالیت بانک مرکزی در خصوص کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی نیز اثرگذاری قابل توجهی داشت. کاهش نرخ سود سپرده، کاهش نرخ تسهیلات را به همراه دارد. بدین شکل که شرکت‌ها با نرخ کمتری سرمایه در گردش خود را تامین می‌کنند و وضعیت صورت‌های مالی خود را بهبود می‌بخشند. این موضوع می‌تواند سال 96 را به یکی از سال‌های طلایی بورس تبدیل کند.

 افزایش 662 واحدی

براین اساس شاخص کل قیمت و بازده نقدی بورس اوراق بهادار تهران (تدپیکس) در پایان معاملات روزگذشته شنبه 29 مهر ماه 96 با افزایش 662 واحدی روی رقم 86هزار و 430 واحد ایستاد. شاخص کل هم ‌وزن اما با افزایش 53 واحدی عدد 17هزار و 556 واحد را به نمایش گذاشت.

شاخص سهام آزاد شناور نیز با افزایش 746 واحدی به رقم 93هزار و 580 واحد دست یافت. شاخص بازار اول اما در حالی با افزایش 651 واحدی به رقم 60هزار و 182 واحد دست یافت که شاخص بازار دوم با افزایش 474 واحدی عدد 190‌هزار و 462 واحد را به نمایش گذاشت. روزگذشته همچنین شاخص کل فرابورس (آیفکس) نیز با افزایش 11 واحدی روی رقم 940 واحد ایستاد. براساس این گزارش، روزگذشته معاملات سهام در نماد ملی صنایع مس ایران و تاپیکو هر یک تا 22 واحد، ایران خودرو تا 16 واحد و سایپا با 10 واحد کاهش بیشترین تاثیرمنفی را بر محاسبه شاخص کل بورس به نام خود ثبت کردند.

در مقابل، معاملات سهام در نماد معاملاتی شرکت‌های فولاد مبارکه با 263 واحد، پالایش نفت تهران با 65 واحد و پالایش نفت بندرعباس با 62 واحد افزایش بیشترین تاثیر مثبت را در برآورد این نماگر به دوش کشیدند.

ارزش کل معاملات روزگذشته بورس تهران در حالی به بیش از 186 میلیارد تومان نمایش داده شد که ناشی از دست به دست شدن بیش از 661 میلیون سهم و اوراق مالی قابل معامله طی 58‌هزار و 593 نوبت داد و ستد بود.

طی معاملات روزگذشته نمادهای معاملاتی شرکت‌های فولاد مبارکه اصفهان، قراردادهای اختیار خرید و فروش فولاد مبارکه اصفهان، اختیار فروش تبعی فولاد مبارکه، قند شیرین خراسان، حق تقدم استفاده نشده سرمایه‌گذاری اعتلا البرز، صنایع فولاد آلیاژی یزد، سیمان لار سبزوار از سوی ناظر بازار سهام بازگشایی و در مقابل نماد معاملاتی شرکت‌های نفت سپاهان، فولاد هرمزگان جنوب، تولید صنعتی درخشان تهران متوقف شدند.

براساس این گزارش چند مولفه در بحث اقتصاد کلان مطرح است که توسعه آنها توانست بورس را نیز تحت تاثیر قرار دهد. همانطور که انتظار می‌رفت گشایش‌های اقتصادی، کاهش نرخ تورم و موفقیت‌های دولت در برجام باعث شد گزارش‌های 6ماهه ابتدایی سال بسیاری از شرکت‌ها از کیفیت مطلوبی نسبت به سال‌های قبل برخوردار باشد.

به نظر می‌رسد آنچه دولت تا به حال در اقتصاد ایران از سال ۹۲ تاکنون انجام داده، کمتر توانسته انتظار اصلاحات اقتصادی را برآورده سازد. به اعتقاد کارشناسان اقتصادی؛ اکنون اقتصاد ایران نیاز به اصلاحات اقتصادی در همه حوزه‌ها اعم از ارز، انرژی، ساختار بروکراتیک و مالیات دارد و نیاز داریم سیگنال‌هایی را مبنی براین ببینیم که دولت به سمت اصلاحات اقتصادی در حال حرکت است.

 وضعیت بازارها در نیمه دوم سال

به اعتقاد کارشناسان بورس می‌تواند یک فضای امن برای سود آوری بیشتر در سرمایه‌گذاری‌ها طی میان‌مدت باشد. افت قیمت‌ها در سال‌های اخیر با توجه به آنکه در کف سودآوری شرکت‌ها بودیم، به گونه‌یی بود که توازن بین قیمت و حداقل وضعیت سود آوری شرکت‌ها برقرار شده بود و با اصلاح ساختار اقتصادی و رشد قیمت‌های جهانی، شاهد بهبود وضعیت سودآوری شرکت‌ها شد. به نظر می‌رسد این‌بار نه از محل رشد افسارگسیخته قیمت ارز و فعالیت‌های سفته‌بازانه، که از محل بهبود سود آوری شرکت‌ها، بورس می‌تواند بیش از پیش مورد توجه سرمایه‌گذاران باشد. در این نقل و انتقالات قطعا بخشی از آن می‌تواند جذب شرکت‌هایی که سود‌‌آوری مورد اطمینان و نسبت قیمت بر در آمد جذابی دارند، بشود که در این حالت، موجب رونق زیرپوستی در بازار سهام نیز خواهد شد.