برکناری دولت کاتالانها
گروه جهان
بحران کاتالونیا به نقطه جوش رسید. دولت اسپانیا از پایان اعطای خودگردانی به کاتالونیا و کنترل این منطقه توسط دولت مرکزی خبر داد. ماریانو راخوی نخستوزیر اسپانیا در پایان نشست فوقالعاده وزیران با اعلام این مطلب تصریح کرد: بهمنظور مقابله با تجزیهطلبی از سنا خواسته است با لغو اعتبار دولت خودگردان کاتالونیا زمینه برگزاری انتخابات جدید را فراهم کند.
به گزارش یورونیوز، ماریانو راخوی که حزباش اکثریت مطلق را در مجلس سنا در دست دارد، تاکید کرده رویکرد دولت جداییطلب کاتالونیا بهگونهیی بوده که مادرید گزینهیی دیگر جز این تصمیم را پیشروی خود نداشته است. فلیپ ششم پادشاه اسپانیا نیز از موضع نخستوزیر حمایت کرده است. او ضمن تاکید بر اینکه پیشنهادهای دولت محلی کاتالونیا در این زمینه پذیرفتنی نیست گفته این بحران توسط نهادهای قانونی و دموکراتیک اسپانیا حل خواهد شد.
حال نخستوزیر محافظهکار اسپانیا با استناد به ماده ۱۵۵قانون اساسی که هرگز مورد استفاده قرار نگرفته از سنا خواسته اختیارات لازم را برای انحلال پارلمان کاتالونیا و برگزاری انتخابات منطقهیی تا حداکثر 6ماه آینده را به او اعطا کند. این مقام اسپانیایی همچنین خواهان برکناری مسوولان ارشد دولت خودگران کاتالونیا به ریاست کارلس پوجدمون شد و اعلام کرد امور داخلی این منطقه به صورت ویژه تا زمان ادامه وضعیت کنونی توسط وزارتخانههای ملی کنترل خواهد شد.
در پی برگزاری همهپرسی استقلال در نخستین روز ماه اکتبر، دولت مرکزی اسپانیا بهشدت مسوولان دولت خودگردان کاتالونیا را برای اعلام موضع صریح نسبت به اهداف این اقدام تحت فشار قرار داد. پس از پایان یافتن ضربالاجل دولت مرکزی، کارلس پوجدمون بدون اعلام موضعی شفاف در خصوص استقلال خواهان انجام گفتوگو در این خصوص با دولت اسپانیا شده بود.
نخستوزیر اسپانیا در کنفرانس خبری شنبه گفت: «برگزاری همهپرسی اقدامی یکجانبه و خارج از چارچوب قانون بود. آنها میخواستند دولت را مجبور به پذیرش برگزاری همهپرسی در کاتالونیا کنند. بر اساس بند ۱۵۲، ما نمیتوانستیم همهپرسی کاتالونیا را بپذیریم. قانون اساسی اسپانیا توسط کاتالونیا نقض شد و دولت کاتالان خارج از چارچوب قوانین اسپانیا حرکت کرد. ما بسیار محتاطانه عمل کردیم و انتظار همین کار را از دولت کاتالونیا داشتیم. هدف از اجرای ماده ۱۵۵ قانون اساسی بازگرداندن مشروعیت، ایجاد آرامش و شرایط طبیعی، همزیستی و بهبود شرایط اقتصادی و برگزاری انتخابات است.»
گرچه نخستوزیر اسپانیا تاکید کرده «بهدنبال تعلیق خودمختاری کاتالونیا نیست و پس از برکناری رهبرانی که همهپرسی را برگزار کردند، نهادهای دولت کاتالونیا مطابق قانون به کار خود ادامه میدهند» اما انتظار میرود این اقدام خشم حامیان استقلال در کاتالونیا را برانگیزد. کاتالونیا از جمله مناطق ثروتمند اسپانیا محسوب میشود که ۱۹درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را تامین میکند.
راخوی همچنین در پاسخ به درخواست گفتوگوی کارلس پوجدمون رهبر کاتالونیا گفت: «گفتوگو، حرف قشنگی است و در شرایط حاضر به واژه جادویی بدل شده است. اما دولت کاتالونیا قبل از این نمیخواست گفتوگویی داشته باشد. ما چند بار به آنها فرصت دادیم. از آنها خواستیم در نشستهای پارلمان شرکت کنند و حتی گفتیم کارگروهی برای حل و فصل موضوع تشکیل دهیم اما آنها تمام این درخواستها را رد کردند و تنها چیزی که خواستند نظام موازی بود. ما هیچگونه مذاکرهیی خارج از چارچوب قانون را نمیپذیریم. دولت منطقهیی کاتالونیا صدای بیش از ۵۰درصد از مردم در این منطقه را که مخالف طرحهای آنها بودند، بایکوت کردند. ما نمیتوانیم این تکروی را بپذیریم و هیچ کس نمیتواند به تنهایی و یکجانبه در جهت تغییر قانون اساسی گام بردارد. خواست من برگزاری انتخابات و عادی شدن شرایط در اسرع وقت است.
سه هفته پیش با وجود مخالفت شدید دولت مرکزی اسپانیا همهپرسی جدایی در کاتالونیا برگزار شد. هزاران مامور پلیس اسپانیا برای ممانعت از برگزاری همهپرسی به کاتالونیا اعزام شدند و صدها نفر در جریان آن زخمی شدند. مقامهای کاتالونیا میگویند بالای ۹۰درصد به استقلال رای دادهاند، اما کارلس پوجدمون از پارلمان کاتالونیا خواسته استقلال معلق شود تا دولت محلی کاتالونیا در این زمینه با دولت اسپانیا گفتوگو کند.
نشریه دیلیمیل نوشته مقامهای اسپانیا همزمان با به دست گرفتن کنترل کاتالونیا در حال آمادهسازی مقدمات برای دستگیری رییس این منطقه به اتهام شورش هستند. خوزه مانوئل مازا دادستان کل اسپانیا تایید کرده شکایتی به اتهام شورش علیه کارلس پوجدمون در حال تنظیم است. گفته شده، این شکایت در صورتی مطرح خواهد شد که پس از تعلیق خودمختاری کاتالونیا اعلام استقلال کند. تایید اتهام شورش میتواند تا 30سال حبس برای پوجدمون به همراه داشته باشد. کارلس پوجدمون تهدید کرده بود در صورت لغو خودگردانی بهطور رسمی استقلال این منطقه را اعلام خواهد کرد.
گاردین نوشته، دولت اسپانیا در شرایطی خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام در منطقه کاتالونیا شده که نظرسنجیها نشان میدهد، حزب پوجدمون با وجود پافشاری بر استقلال و ایستادن در مقابل دولت اسپانیا از محبوبیت چندانی برخوردار نیست و احتمالا در انتخابات آینده از اکثریت خواهد افتاد. احتمالا با توجه به همین مساله است که در روزهای اخیر تقریبا تمام اعضای دولت ائتلافی کاتالونیا گفتهاند که برگزاری انتخابات زودهنگام را به عنوان یکی از گزینههای احتمالی در نظر نگرفتهاند. گاردین در ادامه گزارش خود آورده است: «بحران کاتالونیا به مرحله حساسی رسیده ولی تقریبا هیچ چشماندازی از گفتوگوها و نشستن طرفین پشت میز مذاکرات وجود ندارد. یک سخنگوی دولت اسپانیا گفته که مادرید به هیچ عنوان حاضر نیست درباره استقلال صحبت کند و در مقابل کاتالانها هم حاضر نیستند که درباره چیزی جز استقلال صحبت کنند.»
نخستین پیامدهای اقتصادی پس از تلاش دولت محلی کاتالونیا برای جدایی از اسپانیا بروز کرده است. بر اساس آماری که مرکز ثبت شرکتهای بازرگانی مادرید منتشر کرده بیش از یکهزار و ۱۸۵شرکت بازرگانی مقر اصلی و حقوقی خود را به خارج از کاتالونیا انتقال دادهاند، در حالی که مرکز اصلی فعالیت آنها همچنان در کاتالونیاست.