عقب‌نشینی اقلیم کردستان عراق
گروه جهان
رویترز به نقل از منبعی در اقلیم کردستان عراق گزارش داد که اربیل با عقب‌نشینی از مواضع پیشین خود با تعلیق نتیجه همه‌پرسی موافقت و درخواست مذاکره داده است. چند ساعت پس از انتشار این خبر، یک منبع نزدیک به دولت عراق گفت که بغداد خواهان لغو نتایج همه‌پرسی است و نه تعلیق آن.
به‌گزارش اسکای‌نیوز، در نخستین واکنش رسمی به پیشنهاد چهارشنبه کردستان عراق مبنی بر تعلیق نتیجه همه‌پرسی و آغاز مذاکره با بغداد، دولت مرکزی عراق گفته نتایج همه‌پرسی باید لغو شود. همچنین روزنامه سعودی الحیات به نقل از محافل سیاسی نوشته بغداد برای انجام مذاکرات با اربیل شرط گذاشته که مسعود بارزانی رییس منطقه کردستان در روند این مذاکرات نقشی نداشته باشد و از آن دور باشد.
پیش‌تر کفاح محمود مشاور مسعود بارزانی رییس اقلیم کردستان عراق، گفته بود: «سه نکته را مطرح کردیم آغاز مذاکرات با دولت فدرال، آتش‌بس و تعلیق نتایج همه‌پرسی. البته مذاکره باید براساس قانون اساسی باشد. » دولت اقلیم کردستان عراق با انتشار بیانیه‌یی گفته متعهد به رفتار مسوولانه به منظور جلوگیری از بروز خشونت و درگیریهای بیشتر است. این بیانیه پیشنهاد می‌کند که کلیه عملیات نظامی در منطقه پایان یابد.
به گزارش رویترز، کردهای عراق ماه پیش در یک همه‌پرسی با اکثریت بزرگی به استقلال این ناحیه رای دادند که با مخالفت شدید دولت مرکزی عراق، جامعه بین‌المللی از جمله ایران و ترکیه روبه‌رو شد. حیدر العبادی نخست‌وزیر عراق، ماه پیش خواستار ابطال نتیجه همه‌پرسی استقلال شده بود. او گفته بود که این رای تهدیدی علیه همزیستی مسالمت‌آمیز عراقی‌ها و خطری برای منطقه است. «هفته پیش وقتی ارتش عراق شهر نفت خیز کرکوک و سایر نواحی تحت کنترل کردها را گرفت درگیری‌هایی بین دو طرف بروز کرد. حال دولت اقلیم کردستان باانتشار بیانیه‌یی ضمن عقب‌نشینی از مواضع قاطع گذشته اعلام کرده است: «ادامه نبردها به پیروزی هیچ طرفی منجر نخواهد شد، بلکه کشور را به سوی آشوب و هرج ومرج سوق خواهد داد.»
کمیسیون انتخابات اقلیم کردستان اعلام کرده که ۹۲ درصد از ۳میلیون و ۳۰۰هزار نفری که در همه‌پرسی 25 سپتامبر شرکت کردند به نفع جدایی از عراق رای دادند.
استعفا: آری یا خیر؟
چهارشنبه همچنین یک منبع کرد مدعی شد که مسعود بارزانی با انتقال اختیاراتش به دو قوه مقننه و مجریه در کردستان عراق موافقت کرده است. به گزارش ایسنا، این منبع به الغدپرس گفته که پارلمان کردستان عراق به‌طور محرمانه انتقال اختیارات رییس اقلیم کردستان را که دوره فعالیتش به لحاظ قانونی خاتمه یافته است، بررسی کرده و فراکسیون‌های سیاسی به شرطی با تمدید دوره پارلمان کردستان برای هشت ماه دیگر موافقت کردند که بارزانی بپذیرد اختیاراتش را به دو قوه مقننه و مجریه واگذار کند. این مقام کرد عراق گفته بارزانی گروه‌های سیاسی اصلی در اقلیم را مطلع کرده که موافق انتقال اختیاراتش به این دو قوه است که پارلمان و دولت کردستان عراق هستند. البته بخش اعظم اختیاراتش به پارلمان این منطقه واگذار خواهد شد.
در عین حال خبری دیگر از شمال عراق حکایت از شرط گذاشتن بارزانی برای استعفایش است. ایسنا نوشته، بارزانی با تشکیل دولت نجات و تقدیم استعفایش به این شرط موافقت کرده که نیچروان بارزانی ریاست دولت را برعهده بگیرد همچنین درخواست کرده پست ریاست اقلیم از داخل پارلمان لغو شود.
گفته شده، بخش‌های مربوطه بر مسعود بارزانی فشار وارد کرده‌اند که استعفا کند و دولت نجات ملی تشکیل شود و بارزانی هم با تشکیل دولت نجات ملی به این شرط موافقت کرده که برادرزاده‌اش یعنی نیچروان بارزانی نخست‌وزیر موقت شود. تمدید دوره پارلمان نخستین گام در جهت اجرای این پیشنهاد بود.
این منبع گفته، بارزانی از ملک سلمان پادشاه عربستان خواسته بود برای گشودن باب مذاکره با حیدر العبادی برای حل مشکلات وساطت کند اما العبادی درخواست مذاکره با بارزانی را رد کرده و به ملک سلمان گفته بود تنها در صورت استعفای بارزانی راه‌حل با اربیل ممکن است. براین اساس، بارزانی به حزبش گفته تصمیم استعفا یا لغو پستش از داخل پارلمان را اجرایی می‌کند تا گفته نشود که تحت فشارهای بین‌المللی و داخلی استعفا کرد. خبر شروط بارزانی در شرایطی منتشر شده که اشواق جاف، از رهبران حزب دموکرات کردستان عراق استعفای رهبر اقلیم کردستان را رد کرده و گفته دوره ریاست بارزانی پایان ماه جاری میلادی خاتمه می‌یابد.
درخواست انحلال ریاست اقلیم
روزنامه فرامنطقه‌یی الشرق‌الاوسط نیز چهارشنبه نوشته که با ادامه تنش اربیل ـ بغداد، سه حزب کرد عراق یعنی «جماعت اسلامی»، «ائتلاف دموکراسی و عدالت» و «جنبش تغییر» در بیانیه مشترکی خواستار انحلال ریاست اقلیم کردستان و تشکیل دولتی موقت شده‌اند.
در این گزارش آمده، دو حزب کرد جماعت اسلامی و ائتلاف دموکراسی و عدالت که برهم صالح، نخست‌وزیر پیشین اقلیم کردستان عراق ریاست آن را برعهده دارد، به طرح مشترک و پنج بندی جنبش تغییر برای عبور از بحران فعلی اقلیم پیوستند. این سه تشکل سیاسی با انتشار بیانیه مشترکی حوادث اخیر در کرکوک و دیگر مناطق را بحران، شکست و فاجعه‌یی سیاسی و نظامی توصیف کرده و خواستار انحلال پست ریاست اقلیم شدند. در این طرح راه مقابله با بحران‌ها، حفاظت از دستاوردها، تصحیح مسیر روند سیاسی و عادی‌سازی شرایط در طوزخورماتو، کرکوک، خانقین و دیگر مناطق مورد اختلاف پیشنهاد داده شد. این سه حزب در بیانیه مشترک خود بر حمایت از گروه‌های سیاسی، وحدت میان گروه‌های مردمی در اقلیم و دور نگه داشتن کردها از خطرات اختلاف و جدایی و جنگ داخلی تاکید کرده‌اند.
