زین کردن اسب قیمت نفت
درخواست مدیران عامل توتال، بی‌پی و انی از اوپک برای تمدید توافق کاهش تولید
گروه انرژی حمید مظفر
صحبت جدی از تمدید توافق اوپک تا پایان سال 2018 نخستین‌بار از زبان ولادیمیر پوتین رییس‌جمهور روسیه و در نشست افتتاحیه «هفته انرژی روسیه» که همزمان با نشست جی‌ای‌سی‌اف در مسکو برگزار می‌شد، شنیده شد. شنیدن چنین اظهارنظری آن هم از سوی رییس‌جمهور کشوری که عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت نیست و کمپانی‌های بزرگ نفتی آن نیز دل خوشی از محدودیت اعمال شده بر تولید این کشور ندارند، برای رسانه‌ها و کارشناسان بسیار جالب‌توجه بود.
پس از روسیه نوبت به مقامات ارشد سیاسی عربستان‌سعودی رسید تا حمایت خود را از تمدید توافقی که سررسید فعلی آن مارس 2018 است اعلام کنند. روز جمعه محمد بن سلمان ولیعهد پادشاه عربستان‌سعودی و نفر اول اجرایی این کشور در گفت‌وگو با بلومبرگ اعلام کرد وی کاملا حامی تمدید توافق کاهش تولید نفت خام اوپک تا پایان سال 2018 است.
باتوجه به حمایت علنی و آشکار دو بازیگر جدی توافق کاهش تولید یعنی روسیه و عربستان‌سعودی و باتوجه به عدم شنیده شدن صدای جدی از مخالفت در این زمینه، از همین حالا به نظر می‌رسد نتیجه نشست 30 نوامبر اوپک مشخص باشد و توافق کاهش تولید حداقل تا پایان سال 2018 تمدید شود.
تمدید احتمالی توافق اوپک در کنار تنش‌های نفتی در شمال عراق، قیمت نفت خام برنت را در روز جمعه برای نخستین‌بار پس از جولای سال 2015 به بالای 60 دلار در هر بشکه رساند. هر چند پیش از اظهارنظر بن سلمان که تقریبا خاطر سرمایه‌گذاران را از تصمیم در رابطه با تمدید توافق آسوده کرد، روند معاملات صندوق‌های پوشش ریسک نیز شکل صعودی قابل‌توجهی به خود گرفته بود. کریس کتنمن کارشناس انرژی شرکت ماکرو ریسک ادوایزر در این رابطه به بلومبرگ گفت: «ما شواهدی داریم که سرمایه‌گذاران باتوجه به وضعیت اوپک در ماه نوامبر، پوزیشن‌های خرید اتخاذ کرده‌اند.»
نگاهی به داده‌های بورس لندن و معاملات آتی آن موید این موضوع است. به گزارش «تعادل» به نقل از بلومبرگ، در هفته منتهی به 24 اکتبر تغییرات خالص پوزیشن‌های خرید نفت برنت با 2.6درصد افزایش به 506 هزار و 737 قرارداد رسید. تعداد پوزیشن‌های خرید به میزان 1.5درصد افزایش یافت درحالی که تعداد پوزیشن‌های فروش به میزان 6.6درصد کاهش داشت. آخرین باری که سرمایه‌گذاران تا این حد مشتاق خرید نفت خام بودند به ماه فوریه بازمی‌گردد.
در بورس نیویورک، شدت تمایل سرمایه‌گذاران برای گرفتن پوزیشن خرید شدیدتر از بورس لندن است. داده‌های این بورس نشان می‌دهد که تغییرات خالص تعداد پوزیشن‌های خرید نفت وست‌تگزاس‌اینترمدیت، مثبت 7.2درصد بوده و تعداد قراردادهای آتی و اختیار خرید را به 234هزار و 878 عدد رسانده است که نخستین افزایش در 4 هفته اخیر به حساب می‌آید.
رشد قیمت از آنچه فکر می‌کنید
به شما نزدیک‌تر است
فضا به‌گونه‌یی است که اکنون ساختار بک‌واردیشن در بازار نفت خام حاکم است. بدین معنا که انتظار می‌رود قیمت قراردادهای آتی، کمتر از قیمت نفت در بازارهای فیزیکی در تاریخ سررسید باشد. شرایطی که نشان‌دهنده تقویت قابل‌توجه تقاضا و کاهش فاصله آن با عرضه است. مایکل لینک رییس شرکت تحقیقاتی «استراتژیک انرژی‌اند اکونومیک» به بلومبرگ گفت: «سرمایه‌گذاران به این فکر افتاده‌اند که وضعیت ذخایر جهانی بهتر از آن چیزی است که فکرش را می‌کردند. بنابراین شرایط کانتانگو (جایی که قیمت قراردادهای آتی بیشتر از قیمت بازار فیزیکی در سررسید باشد) در حال از بین رفتن است. بدین معنا که به تعادل عرضه و تقاضایی که سرمایه‌گذاران انتظارش را می‌کشیدند نزدیک‌تر شده‌ایم.»
در کنار عوامل روانی ازجمله اظهارنظرهای مقامات سیاسی در رابطه با تمدید توافق، عوامل بنیادین بازار نیز وضعیت درخشان‌تری پیدا کرده‌اند. مهم‌ترین عامل بنیادین، ذخایر نفت خام ایالات‌متحده است که براساس آمارهای منتشر شده اخیر، به پایین‌ترین سطح خود از ژانویه سال 2016 رسیده است. کنار هم چیدن تمام این فاکتورها سبب شده است سرمایه‌گذاران به این نتیجه برسند که قیمت نفت خام بالا و بالاتر خواهد رفت. جان کیلداف تحلیلگر شرکت اگین کپیتال، در این باره به بلومبرگ می‌گوید: «با حمایت‌هایی که ولیعهد عربستان از تمدید توافق و کاهش ذخایر جهانی نفت می‌کند پایان عدم تعادل عرضه و تقاضا فرا رسیده است. اکنون ارزش آن را دارد که بر بالاتر رفتن قیمت‌ها شرط ببندیم.»
البته فانتزی افزایش قیمت نفت خام البته با یک تهدید نیز مواجه است؛ تولید امریکا. امریکایی‌ها هنوز هم بیش از 9میلیون و 500هزار بشکه در روز تولید می‌کنند و تحلیلگران نگران این هستند که افزایش قیمت بلافاصله با واکنش عرضه مواجه شود. راب هاورث در این باره می‌گوید: «نگرانی من این است که با نزدیک شدن به قیمت‌های بالا، جایی که به‌طور معمول شاهد واکنش عرضه هستیم، چه اتفاقی خواهد افتاد.»
تمدید توافق، تضمین سرمایه‌گذاری
از سوی دیگر مدیران عامل کمپانی‌های بزرگ ازجمله پاتریک پویانه مدیرعامل شرکت توتال نیز در اقدامی کم‌سابقه از مقامات اوپک خواستند که توافق اوپک را تا پایان سال 2018 و پس از آن نیز تمدید کنند. ادعای آنها بر این است که نوسان قابل‌توجه در بازار انرژی بدین معناست که کارتل اوپک باید به‌صورت دستوری در بازار دخالت کرده و یک کف قیمتی را در بازار مشخص کند.
مدیرعامل توتال در گفت‌وگو با شبکه خبری سی‌ان‌بی‌سی امریکا در پاسخ به این پرسش که آیا تمدید توافق اوپک پس از پایان ماه مارس 2018 ضروری است توپ را به زمین اوپکی‌ها انداخت و گفت: «قطعا آنها به این تمدید نیاز دارند.» پویانه افزود که نوسان قابل‌توجه در بازار سبب شده است که مقامات اوپک تاکید بیشتری بر ثبات و شفافیت در بازار داشته باشند.
مدیرعامل غول فرانسوی دنیای انرژی معتقد است همکاری تولیدکنندگان اوپکی و غیراوپکی در حال نتیجه دادن است و باید ادامه پیدا کند. وی در این باره گفت: «بهتر است که یک سیاست باثبات را دنبال کرد و من فکر می‌کنم که توافقنامه اوپک و تولیدکنندگان غیراوپکی به‌صورت بهینه‌یی در حال نتیجه دادن است و باید ادامه پیدا کند.»
همچنین باب دودلی مدیرعامل شرکت بریتیش‌پترولیوم نیز اظهارات همتای خود در توتال را تکرار و تایید کرد و اظهار داشت که به نظر می‌رسد احتمالا اوپک توافق خود را تا پایان سال تمدید خواهد کرد.
دودلی گفت: «من صحبت‌های پاتریک پویانه در مورد نوسان نفت و فاکتورهای آن را شنیدم و کاملا با آن موافق هستم. به نظر من این جهانی است که در آن زندگی می‌کنیم. اما فکر نمی‌کنم (این) هیجان‌زدگی کوتاه‌مدت بتواند وضعیت کنونی هیچ‌کدام از مدیران عامل فعال در صنعت نفت و گاز را توصیف کند.
همچنین کلاودیو دچالزی مدیرعامل شرکت ایتالیایی انی نیز کمابیش همین اظهارات را مطرح کرده و عنوان کرده است: «به نظر من اوپک باید همین جایگاه را نگه دارد. در حال حاضر مساله فقط تعادل در تقاضا نیست. علاوه بر آن اوپک باید به سرمایه‌گذاران اطمینان خاطر هم بدهد.» دچالزی معتقد است سرمایه‌گذاران صنعت نیازمند این هستند که بدانند تولیدکنندگان اوپکی و غیراوپکی کماکان می‌خواهند عاملی برای اثرگذاری مثبت در بازار و ایجاد تعادل در عرضه و تقاضا باقی بمانند. لب‌کلام مدیرعامل انی این است: «سرمایه‌گذاران ثبات می‌خواهند و برای این هدف اوپک بسیار مهم است.»
